Κινήσεις με στόχο να αποφύγουν το αυστηρότερο πλαίσιο που εισάγει η Ευρώπη για την προστασία, επεξεργασία και διαχείριση των προσωπικών δεδομένων κάνουν Facebook και LinkedIn, χρησιμοποιώντας ως προπέτασμα καπνού τη διαδικασία επικαιροποίησης των όρων χρήσης και την προσθήκη εργαλείων ενίσχυσης της ιδιωτικότητας.
Ενώ λοιπόν με συντονισμένες ενέργειες προώθησης και υπερπροβολής Facebook και twitter, ενδεχομένως και άλλες εταιρίες, ενημερώνουν τους χρήστες τους για τη συμμόρφωση με τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η έναρξη ισχύος του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (GDPR) στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ταυτόχρονα λαμβάνουν την παθητική -ακόμα- συγκατάθεση των χρηστών τους για την αλλαγή του τόπου τήρησης των προσωπικών τους δεδομένων.
Όπως αποκαλύπτει το Reuters το Facebook έχει ήδη μεταφέρει τα δεδομένα 1,5 δισεκατομμυρίου χρηστών εκτός περιοχής ισχύος του ευρωπαϊκού Δικαίου περί ιδιωτικότητας, παρά την υπόσχεση του Μαρκ Ζούκερμπεργκ να εφαρμόσει το “πνεύμα” της νομοθεσίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το Facebook είπε στο Reuters ότι
“εφαρμόζουμε παντού τις ίδιες πρόνοιες για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, ανεξάρτητα από το αν η συμφωνία σας είναι με το Facebook Inc ή το Facebook Ireland”.
Παράλληλα διευκρίνισε ότι η αλλαγή πραγματοποιήθηκε μόνο “επειδή το δίκαιο της ΕΕ απαιτεί συγκεκριμένη γλώσσα” στις επιβαλλόμενες ειδοποιήσεις περί απορρήτου, κάτι που δεν ισχύει στο αμερικανικό δίκαιο.
Σε δήλωση προς τον Guardian, το γραφείο Τύπου του Facebook προσθέτει επίσης ότι:
“Έχουμε καταστήσει σαφές ότι προσφέρουμε σε όλους όσους χρησιμοποιούν το Facebook τις ίδιες προστασίες, ελέγχους και ρυθμίσεις προστασίας προσωπικών δεδομένων, ανεξάρτητα από τον τόπο κατοικίας τους. Αυτές οι ενημερώσεις δεν το αλλάζουν.”
Το Facebook δήλωσε επίσης ότι η αλλαγή δεν έχει φορολογικές επιπτώσεις. Αυτό σημαίνει ότι οι χρήστες θα βρίσκονται σε κατάσταση νομικής υπέρθεσης: για φορολογικούς σκοπούς, το Facebook θα συνεχίσει να καταγράφει τα έσοδά του μέσω του ιρλανδικού γραφείου του Facebook, αλλά για την προστασία της ιδιωτικής ζωής, θα ασχοληθεί με την έδρα της εταιρείας στην Καλιφόρνια.
Αντιστοίχως, το LinkedIn, για παράδειγμα, σπεύδει, επίσης, να μεταφέρει τους δικούς του χρήστες εκτός ΕΕ στην αμερικανική μητρική, έως τις 8 Μαΐου.
“Απλώς απλοποιήσαμε τη θέση της σύμβασης για να διασφαλίσουμε ότι όλα τα μέλη κατανοούν την οντότητα του LinkedIn που είναι υπεύθυνη για τα προσωπικά τους δεδομένα”,
ανέφερε εκπρόσωπος της εταιρίας στο Reuters.
Παρά τις διαβεβαιώσεις των εταιριών, είναι προφανές ότι κανείς δεν σπεύδει να μετακινήσει σε άλλη ήπειρο τα δεδομένα των χρηστών, εάν δεν υπάρχει σοβαρό νομικό και οικονομικό κίνητρο. Στη συγκεκριμένη περίπτωση υπάρχουν παραπάνω από αρκετά.
Ο νέος κανανισμός της ΕΕ εφόσον τεθεί σε ισχύ απαγορεύει τη μετακίνηση δεδομένων Ευρωπαίων πολιτών εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς η συμφωνία Safe Harbor, που το επέτρεπε έχει καταπέσει δικαστικά.
Επίσης η GDPR ορίζει τεράστια πρόστιμα για παραβάσεις στις πρακτικές των εταιριών σχετικά όχι μόνο με τη δυνατότητα διαχείρισης της ιδιωτικότητας από τον τελικό χρήστη, σημείο που επικέντρωσε ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ, αλλά και στον τομέα της επεξεργασίας τους από τις ίδιες τις εταιρίες. Τα πρόστιμα μπορεί να φτάσουν μέχρι το 4% του παγκόσμιου τζίρου, ή και πολύ υψηλότερο ποσό κατ αποκοπή.
Τα προσωπικά δεδομένα όμως, όπως αποκαλύφθηκε από το σκάνδαλο Facebook-Analytica-Τραμπ, αποτελούν ισχυρό περιουσιακό στοιχείο, ενώ η χρήση των big data, που αποτελούν μαζικά αρχεία καταγραφής συμπεριφοράς μέσω άμεσης και έμμεσης παρακολούθησης του χρήστη, είναι μια από τις κύριες πηγές εσόδων τόσο για τις εταιρίες social media όσο και για τις διαφημιστικές και τους πελάτες τους.
Συνεπώς η ενεργοποίηση της πολύ αυστηρής GDPR και η ανανεωμένη δυναμική που αποκτά πλέον η επικαιροποίηση του κανονισμού ePrivacy της ΕΕ, ο οποίος διέπει τη χρήση cookies από sites για την καταγραφή δραστηριότητα για λογαριασμό τρίτων, διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερα ασφυκτικό πλαίσιο για τις έως σήμερα αρρύθμιστες εταιρίες κοινωνικών δικτύων και όχι μόνο.
