Πακέτο κανονιστικών, θεσμικών και νομικών παρεμβάσεων προωθεί το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (FSB), με στόχο να καταστήσει και ποινικά υπεύθυνους τους τραπεζίτες για πράξεις, παραλήψεις και παραβάσεις τους, στον απόηχο σκανδάλων που υπολογίζεται ότι έχουν στοιχίσει πάνω από 320 δισ., οδηγώντας σε κατάρρευση τραπεζών και αναγκάζοντας πολλές φορές τους φορολογούμενους να πληρώσουν για τη διάσωσή τους.
Οι τράπεζες έχουν έρθει αντιμέτωπες τα τελευταία χρόνια με τσουχτερά πρόστιμα για την εμπλοκή τους σε μεγάλα σκάνδαλα, όπως η χειραγώγηση του Libor ή παραγώγων, τα δομημένα προϊόντα και η χορήγηση δανείων με υπερβολικό ρίσκο. Σε επίπεδο προσώπων, ωστόσο, ελάχιστοι έχουν τιμωρηθεί.
Η δέσμη εργαλείων συμπληρώνει ένα σημαντικό στοιχείο του σχεδίου εργασίας του FSB που εντάσσεται στις δράσεις του 2015 σχετικά με τα μέτρα για τον περιορισμό του κινδύνου παραβίασης και για την προώθηση κινήτρων για την ορθή συμπεριφορά μέσω:
- Των προτύπων συμπεριφοράς, όπως ο παγκόσμιος κώδικας συναλλαγματικών ισοτιμιών, και οι μεταρρυθμίσεις στις πρακτικές καθορισμού σημείων αναφοράς ·
- της δέσμης εργαλείων για την αντιμετώπιση παραπτωμάτων στις πρωτογενείς αγορές που αναπτύσσονται από τον Διεθνή Οργανισμό Επιτροπών Κινητών Αξιών, βάσει εθνικών προσεγγίσεων · και
- Της καθοδήγησης της FSB σχετικά με τη χρήση εργαλείων αντιστάθμισης για την προώθηση ορθών συμπεριφορών, η οποία θα ακολουθηθεί από συστάσεις για τη συλλογή εθνικών δεδομένων σχετικά με τις αποζημιώσεις.
Ο έλεγχος της παράνομης συμπεριφοράς απαιτεί πολύπλευρη προσέγγιση. Το FSB προτείνει μια εργαλειοθήκη 19 μέτρων που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν οι επιχειρήσεις και οι εποπτικές αρχές για την ενίσχυση της εταιρικής διακυβέρνησης σε τρεις γενικούς τομείς που εντόπισε η FSB ως μέρος παλαιότερων εργασιών της σχετικά με την παράνομη συμπεριφορά,
- η αποδυνάμωση των πολιτισμικών αιτίων παράτυπης συμπεριφοράς – συμπεριλαμβανομένων των εργαλείων για την αποτελεσματική ανάπτυξη και επικοινωνία στρατηγικών για τη μείωση των παραπτωμάτων στις επιχειρήσεις και για την αποτελεσματική εποπτεία των αρχών αυτών από τις αρχές.
- Ενίσχυση της ατομικής ευθύνης και λογοδοσίας – συμπεριλαμβανομένων των εργαλείων που αποσκοπούν στον εντοπισμό των βασικών ευθυνών ή λειτουργιών μιας επιχείρησης και την ανάθεση σε άτομα για την προώθηση της λογοδοσίας και της διαφάνειας.
- Αντιμετώπιση του φαινομένου “κυλιόμενων κακών μήλων” – περιλαμβανομένων εργαλείων για τη βελτίωση των διαδικασιών συνέντευξης και της πρόσληψης νέων υπαλλήλων και για την τακτική επικαιροποίηση των ελέγχων ιστορικού προκειμένου να αποφευχθεί η πρόσληψη ατόμου με ιστορικό παραπτώματος.
Το σετ εργαλείων παρέχει ένα σύνολο επιλογών που βασίζονται στην κοινή εμπειρία και την ποικιλομορφία της προοπτικής των μελών του FSB στην αντιμετώπιση των παραπτωμάτων.
Βάζοντας στο στόχαστρο και τα πρόσωπα, που λαμβάνουν τις αποφάσεις, το FSB, επιδιώκει, όπως εξηγεί να στηρίξει την αλλαγή κουλτούρας στον χρηματοοικονομικού τομέα, καθώς τα πρόστιμα, που πλήρωναν οι ίδιοι οι οργανισμοί, ήτοι οι μέτοχοί τους και για τα οποία ασφαλίζονταν, άφηναν ατιμώρητο το πρόσωπο και την παραβατική συμπεριφορά.
Αν και μετουσίωση μιας τέτοιας πρωτοβουλίας σε νόμους μπορεί να πάρει καιρό και να αλλοιωθεί αισθητά, μέχρι να πραγματωθεί, εν τούτοις δημιουργεί μια ιδιαίτερα ισχυρή δυναμική, η οποία σε καιρούς πολιτικών ανακατατάξεων, όπως η περίοδος που διέρχεται τώρα η Ευρώπη, μπορεί να ξεπεράσει τις προσδοκίες και να αποτελέσει καταλύτη εξελίξεων.
Το FSB έχει συντονιστικό ρόλο σε διεθνές επίπεδο μεταξύ των εθνικών οικονομικών αρχών και των διεθνών φορέων καθορισμού προτύπων, ενώ παράλληλα αναπτύσσει και προωθεί την εφαρμογή αποτελεσματικών ρυθμιστικών, εποπτικών και άλλων πολιτικών του χρηματοπιστωτικού τομέα για την ενίσχυση της σταθερότητας. Απαρτίζεται από τις εθνικές αρχές που είναι αρμόδιες για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε 24 χώρες και περιοχές, διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, διεθνείς ομίλους ρυθμιστικών και εποπτικών αρχών, καθώς και επιτροπές εμπειρογνωμόνων των κεντρικών τραπεζών.
Επικεφαλής του FSB είναι ο Μάρκ Κάρνει, διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας. Η έδρα του βρίσκεται στη Βασιλεία της Ελβετίας και εντάσσεται στην Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών, ως ανεξάρτητη αρχή.
A Toolkit for Firms and Supervisors