Κινήσεις με στόχο την εδραίωση της στο NATO και των διμερών σχέσεων με τις ΗΠΑ κάνει η Αλβανία, επιζητώντας παράλληλα οικονομικά και γεωπολιτικά οφέλη, καθώς η υπουργός Άμυνας, Όλτα Ξάκα, απηύθυνε πρόταση στις ΗΠΑ για την ανάπτυξη στρατιωτικών βάσεων, σε συνάντηση που είχε με τον Αμερικανό ομόλογό της, Τζέιμς Μάτις, ωστόσο από την πλευρά των ΗΠΑ δεν υπήρξε απάντηση.
Σύμφωνα με την υπουργό Άμυνας της Αλβανίας η ανάπτυξη στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή θα συμβάλλει καθοριστικά στην αντιμετώπιση της κινεζικής και ρωσικής απειλής, οι ΗΠΑ διαθέτουν ήδη βάσεις στο Κόσοβο, αναπτύσσουν νέες στην πΓΔΜ και πάγια παρουσία μέσω του NATO στην Ελλάδα.
“Σας προσκαλώ να εξετάσετε το ενδεχόμενο να έχετε την Αλβανία ως έθνος επαφής στην περιοχή”
δήλωσε η Ξάκα.
Σε συνάντηση την Τρίτη στο Πεντάγωνο, η Αλβανίδα υπουργός δήλωσε στον Ματτίς ότι
«εκτός από την πρόθεση της Ρωσίας να ασκήσει επιρροή με αποσταθεροποιητικές δράσεις, είτε μέσω των μυστικών υπηρεσιών, επενδύσεων ή άλλων υβριδικών μέσων ή προπαγάνδας των μέσων ενημέρωσης και των υποτροφιών, υπάρχουν και άλλες χώρες που έχουν αντίστοιχες επιδιώξεις στην περιοχή και η δράση τους είναι αυξανόμενη, όπως η Κίνα και το Ιράν ».
Η Αλβανία εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ το 2009 και έχει συμμετάσχει σε αρκετές αποστολές συνασπισμού στο Αφγανιστάν και το Ιράκ.
Εκτός από την αποστολή στρατιωτών στο Αφγανιστάν, η Αλβανία είχε επίσης δωρίσει στην κυβέρνηση του Αφγανιστάν 30.000 Καλάσνικοφ. Η Αλβανία στήριξε ενεργά τις προσπάθειες για την καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους, παρέχοντας ελεύθερα όπλα και πυρομαχικά της εποχής της Σοβιετικής Ένωσης στους Ιρακινούς Κούρδους.
Η Αλβανία είναι μία από τις λίγες χώρες που διατηρεί διμερή συμφωνία ασυλίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες από το 2003, παρέχοντας στο έδαφος της για εγκλήματα που διώκονται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Η τελευταία έκθεση προόδου της ΕΕ, που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, επέκρινε την αλβανική στάση σχετικά με το θέμα και κάλεσε την Αλβανία να αποσυρθεί από τη συμφωνία.