Την επιδείνωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος για ευρωπαϊκές και ιδιαίτερα γερμανικές επιχειρήσεις στην Τουρκία αναδεικνύει με δημοσίευμά της η Welt, αποδεικνύοντας το spillover effect της επιδείνωσης των διακρατικών σχέσεων.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα οι γερμανικές εταιρείες ήταν για πάνω από εκατό χρόνια ευπρόσδεκτες στην Τουρκία, το οποίο όμως δεν αναφέρεται στην άτυπη συμμαχία των δυο χωρών στον πρώτο και δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο.
Πριν από περίπου ένα χρόνο, στο αποκορύφωμα της διπλωματικής κρίσης της Γερμανίας με την Τουρκία, η Άγκυρα ξεκίνησε έλεγχο κατά της Mercedes ενώ στο στόχαστρο των ελεγκτικών αρχών βρέθηκαν και άλλες εταιρίες, χωρίς ωστόσο να έχουν γίνει γνωστά τα αποτελέσματα των ελέγχων αυτών.
Δεν είναι τυχαίο ότι πρώτη στη λίστα των γερμανικών εταιριών στην Τουρκία αναφέρεται η Siemens, η οποία -όπως επισημαίνεται- βρίσκεται στη χώρα 161 χρόνια, όταν η τότε Οθωμανική αυτοκρατορία στα μέσα του 19ου αιώνα, αποφάσισε να δημιουργήσει την τηλεγραφική της υπηρεσία.
Σήμερα στην Τουρκία δραστηριοποιούνται περισσότερες από 7.000 γερμανικές εταιρείες, επενδύοντας σχεδόν 13 δισ. ευρώ σε εργοστάσια, καταστήματα και γραφεία. Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, το κλίμα έχει αλλάξει, αναφέρουν εκπρόσωποι των επιχειρήσεων.
Αυτό οφείλεται κυρίως στην πολιτική αστάθεια στη χώρα γράφει η γερμανική εφημερίδα Die Welt. Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης εξακολουθεί να ισχύει μετά την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016. Χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι φυλακίστηκαν, περιορίστηκαν οι εξουσίες του κοινοβουλίου, ακόμα και ιδιωτικές εταιρείες δέχτηκαν πιέσεις.
Η δύσκολη κατάσταση καταστρέφει τις ξένες εταιρείες, οι οποίες συνήθως αποδίδουν μεγάλη σημασία στις σταθερές συνθήκες και την προβλεψιμότητα. «Η φήμη της Τουρκίας ως χώρας εταίρου έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια στη Γερμανία» αναφέρουν οι σύμβουλοι της γερμανικής υπηρεσίας προώθησης του εξωτερικού εμπορίου GTAI σε πρόσφατη έκθεση διαχείρισης για την Τουρκία. Το έγγραφο είναι διαθέσιμο στη WELT. «Πολλές παραβάσεις υπονομεύουν τη σχέση, ειδικά η έλλειψη κράτους δικαίου στη χώρα».
H απογοήτευση του οργανισμού αυτού, του οποίου η αποστολή είναι στην πραγματικότητα να ενθαρρύνει τις γερμανικές επιχειρήσεις να επενδύουν στο εξωτερικό, αντικατοπτρίζεται στα τελευταία στατιστικά στοιχεία. Όχι μόνο οι τουρίστες από τη Γερμανία παραμένουν μακριά από την Τουρκία, αλλά και οι άμεσες ξένες επενδύσεις μειώθηκαν επίσης, αν και η τουρκική οικονομία αναπτύσσεται έντονα.
Ειδικά οι ξένες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις είναι απρόθυμες να επενδύσουν στην Τουρκία, αναφέρει η εφημερίδα, ενώ γίνεται ειδική μνεία στην τελωνειακή ένωση με την ΕΕ. Σύμφωνα με έγγραφο της γερμανικής Ένωσης Εμπορίου και Επενδύσεων (GTAI)
«η τελωνειακή ένωση μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας θα πρέπει να διευκολύνει την κυκλοφορία αγαθών. Αντ ‘αυτού, οι ευρωπαϊκές εταιρείες αντιμετωπίζουν ολοένα και περισσότερο τους ελέγχους των εισαγωγών, τους πρόσθετους δασμούς και πολύπλοκες υποχρεώσεις καταχώρισης».
Η Welt εστιάζει στην απαξίωση των ευρωπαϊκών προτύπων στην Τουρκία εγείροντας, πλέον, θέμα ασφαλείας των παραγομένων εκεί προϊόντων, ενώ επισημαίνει και αθέμιτες πρακτικές που φτάνουν στα όρια του εμπορικού πολέμου.
Οι καθυστερήσεις οφείλονται κυρίως σε συμπληρωματικές δοκιμές ασφάλειας των προϊόντων που πρέπει να περάσουν οι ξένες εταιρείες στην Τουρκία. Για παράδειγμα, τα εισαγόμενα παπούτσια, αν και έχουν περάσει τους ίδιους ή πολύ παρόμοιους ελέγχους στην ΕΕ, οι τουρκικές τελωνειακές αρχές απαιτούν αντί αυτού, πιστοποιητικά από τοπικά ινστιτούτα για την ανίχνευση ορισμένων χημικών ουσιών.
Σύμφωνα με έκθεση της Επιτρόπου Εμπορίου της ΕΕ Σεσίλια Μαλμστρομ
«τα τελευταία χρόνια, η Τουρκία έχει επιβάλει πολλούς εμπορικούς περιορισμούς που έρχονται σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την τελωνειακή ένωση μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας, όπως περίπλοκες τελωνειακές διαδικασίες ή πρόσθετους δασμούς».
Ωστόσο, τα προστατευτικά μέτρα θα μπορούσαν να γίνουν ένα μπούμερανγκ για την Τουρκία, εάν η ίδια η ΕΕ προβεί σε παρόμοιες ενέργειες. Επειδή η Ευρώπη και η Γερμανία είναι πιο οικονομικά σημαντικές για την Τουρκία, παρά το αντίθετο: η Γερμανία είναι ο σημαντικότερος επενδυτής στην Τουρκία και οι γερμανικές εταιρείες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 10% όλων των ξένων άμεσων επενδύσεων στη χώρα.
Οι τουρκικές εταιρίες, από την άλλη πλευρά , αποτελούν λιγότερο από το 0,4% των επενδύσεων στη Γερμανία, παρά τις θεαματικές εξαγορές τα τελευταία χρόνια. Όσον αφορά το εμπόριο, η Γερμανία είναι ο σημαντικότερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας.