Αν το σκάνδαλο κατάχρησης προσωπικών δεδομένων 50 εκατ. χρηστών από την Cambridge Analytica για λογαριασμό του Ντόναλντ Τραμπ ήταν το μόνο πρόβλημα του Facebook, η λύση θα ήταν εύκολη και προαποφασισμένη, δυστυχώς για το Facebook τα προβλήματα είναι προγενέστερα, όπως και η τάση “φυγής” και η διάθεση ρύθμισης τους από τις αρχές.
Τα social networks και ιδιαίτερα το Facebook και το twitter έχουν βρεθεί στο επίκεντρο κριτικής και για τη διασπορά ψευδών ειδήσεων, τον αλγόριθμο επιλογής ειδήσεων, την επίδραση των πληρωμένων προωθήσεων στην αντικειμενικότητα και ελέγχονται για ακούσια παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές.
Το σκάνδαλο Τραμπ-Analyutica όμως, έρχεται να επικυρώσει τις προηγούμενες υποψίες καθώς όχι μόνο αποδεικνύει την εμπλοκή του Facebook στην προεκλογική εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ αλλά παράλληλα σκιαγραφεί τον τρόπο με τον οποίο συντελέστηκε. Σύμφωνα με πληροφορίες που διέρρευσαν στον Observer και που μετέδωσε εν συνεχεία ο Guardian, η Cambridge Analytica εκμεταλλεύτηκε ένα κενό στο API του Facebook για να αποκτήσει τις προσωπικές πληροφορίες των 50 εκατομμυρίων χρηστών, τους οποίους στη συνέχεια στόχευσε με εξατομικευμένες πολιτικές διαφημίσεις, τα λεφτά για τις οποίες εισέπραξε η εταιρία του Μαρκ Ζούκερμπεργκ.
Η Cambridge Analytica συνεργαζόταν στενά με την εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ και λέγεται ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην καμπάνια του Brexit πριν από το δημοψήφισμα του Ηνωμένου Βασιλείου, το 2016.
“Εμείς εκμεταλλευόμαστε το Facebook για να συλλέξουμε τα προφίλ εκατομμυρίων ανθρώπων. Και χτίστηκαν μοντέλα για να εκμεταλλευτούν αυτά που γνωρίζαμε γι ‘αυτά και να στοχεύσουμε τους εσωτερικούς τους δαίμονες »,
δήλωσε στον Observer ο Christopher Wylie, πρώην υπάλληλος της Cambridge Analytica.
Δεν είναι η πρώτη φορά που το Facebook έχει απροσδόκητα αλλά μάλλον αφελώς επιτρέψει την κατάχρηση της πλατφόρμας του, όπως τονίζει με ενδιαφέρον ο Josh Constine της Techcrunch σε πρόσφατο άρθρο.
Το Facebook αντιμετωπίζει επί του παρόντος σφοδρή κριτική για το χειρισμό της υπόθεσης Cambridge Analytica, η τιμή της μετοχής του είναι σε ελεύθερη πτώση εξανεμίζοντας 100 δισ. από την κεφαλαιοποίηση της εταιρίας και το hashtag #DeleteFacebook είναι trending στο Twitter.
Ήδη η Γερμανία έχει ψηφίσει νόμο για τον έλεγχο και απόσυρση των fake news από τα social networks, ενώ η Ευρώπη βρίσκεται σε τροχιά εφαρμογής του κανονισμού για τα προσωπικά δεδομένα GDPR, πρωτοβουλίες που όμως είναι περιορισμένες και αναποτελεσματικές καθώς δεν ρυθμίζουν επαρκώς τη ροή των δεδομένων, δεν επιβλέπουν σε πραγματικό χρόνο τη χρήση τους και ως εκ τούτου έχουν περισσότερο τιμωρητικό χαρακτήρα παρά προληπτικό.
Η ποιότητα της Δημοκρατίας επηρεάζεται ευθέως όταν τμήματα της κοινής γνώμης χειραγωγούνται, όταν η πραγματικότητα αλλοιώνεται από ψευδείς ειδήσεις και όταν, με τη συμμετοχή των socal networks το θέατρο του παραλόγου γίνεται καθημερινότητα.