Ο φετινός Δείκτης Αντίληψης της Διαφθοράς υπογραμμίζει ότι η πλειοψηφία των χωρών σημειώνει ελάχιστη πρόοδο στον τερματισμό της διαφθοράς, ενώ η περαιτέρω ανάλυση δείχνει ότι δημοσιογράφοι και ακτιβιστές σε διεφθαρμένες χώρες διατρέχουν καθημερινά τη ζωή τους σε μια προσπάθεια να εκφέρουν δημόσιο λόγο.
Ο δείκτης, ο οποίος κατατάσσει 180 χώρες και εδάφη σύμφωνα με τα αντιληπτά επίπεδα διαφθοράς του δημόσιου τομέα σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες και τους επιχειρηματίες, χρησιμοποιεί κλίμακα από 0 έως 100, όπου το 0 είναι εξαιρετικά διεφθαρμένο και τα 100 είναι πολύ καθαρά. Φέτος, ο δείκτης διαπίστωσε ότι περισσότερα από τα δύο τρίτα των χωρών βαθμολογούν κάτω από 50, με μέσο όρο 43. Δυστυχώς, σε σύγκριση με τα τελευταία χρόνια, η ζοφερή εικόνα δεν αποτελεί είδηση.
Φέτος, η Νέα Ζηλανδία και η Δανία κατέχουν την υψηλότερη βαθμολογία με 89 και 88 αντίστοιχα. Η Συρία, το Νότιο Σουδάν και το Σομαλία κατέχουν τις χαμηλότερες βαθμολογίες με 14, 12 και 9 αντίστοιχα. Η περιοχή με τις καλύτερες επιδόσεις είναι η Δυτική Ευρώπη με μέση βαθμολογία 66. Οι περιοχές με τις χειρότερες επιδόσεις είναι η υποσαχάρια Αφρική (μέσος όρος 32) και η Ανατολική Ευρώπη και η Κεντρική Ασία (μέσος όρος 34).
Από το 2012, αρκετές χώρες βελτίωσαν σημαντικά τη βαθμολογία τους, συμπεριλαμβανομένης της Ακτής του Ελεφαντοστού, της Σενεγάλης και του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ επίσης σε αρκετές επιδεινώθηκε η κατάσταση, συμπεριλαμβανομένης της Συρίας, της Υεμένης και της Αυστραλίας.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν τα αποτελέσματα για την Ελλάδα, καθώς το 2017 το σκορ βελτιώθηκε εν συγκρίσει με τα προηγούμενα χρόνια, παραμένει όμως χαμηλά στην κατάταξη και σε ιδιαίτερα επικίνδυνη ζώνη.
Η Ελλάδα κατατάσσεται το 2017 στη θέση 59, με συνολικό σκορ 48, τέσσερις μονάδες υψηλότερο από 2016 και 12 μονάδες πάνω από το 2012. Η απεικόνιση αυτή καθιστά σαφές ότι έχουν γίνει άλματα στο ζήτημα της διαφθοράς και της ασφάλειας των Δημοσιογράφων, απέχει όμως από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο αισθητά.
Ανάλυση
Περαιτέρω ανάλυση των αποτελεσμάτων δείχνει ότι οι χώρες με τη μικρότερη προστασία για τον Τύπο και τις μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) τείνουν επίσης να έχουν τα χειρότερα ποσοστά διαφθοράς.
Κάθε εβδομάδα τουλάχιστον ένας δημοσιογράφος σκοτώνεται στις χώρες που εμφανίζουν μεγάλη διαφθορά.
Η ανάλυση, η οποία ενσωματώνει στοιχεία από την επιτροπή για την προστασία των δημοσιογράφων, δείχνει ότι τα τελευταία έξι χρόνια, περισσότεροι από 9 από τους 10 δημοσιογράφους σκοτώθηκαν σε χώρες που βαθμολογούνται με 45 ή και χαμηλότερα στον σχετικό δείκτη.
Το Top5 των προτάσεων
Σύμφωνα με την Transparency International η σωρευμένη εμπειρία λειτουργεί σε περισσότερες από 100 χώρες σε όλο τον κόσμο δείχνει ότι οι ακτιβιστές και τα ΜΜΕ είναι ζωτικής σημασίας για την καταπολέμηση της διαφθοράς. Ως εκ τούτου, η Transparency International καλεί την παγκόσμια κοινότητα να προβεί στις ακόλουθες ενέργειες για την καταπολέμηση της διαφθοράς:
- Οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις πρέπει να κάνουν περισσότερα για να ενθαρρύνουν την ελευθερία του λόγου, τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, την πολιτική διαφωνία και την ανοικτή και αφοσίωση της κοινωνίας των πολιτών
- Οι κυβερνήσεις πρέπει να ελαχιστοποιήσουν τους κανονισμούς για τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, συμπεριλαμβανομένων των παραδοσιακών και των νέων μέσων ενημέρωσης, και να διασφαλίσουν ότι οι δημοσιογράφοι μπορούν να εργαστούν χωρίς φόβο καταπίεσης ή βίας. Επιπλέον, οι διεθνείς δωρητές θα πρέπει να εξετάσουν την ελευθερία του Τύπου σχετικά με την αναπτυξιακή βοήθεια ή την πρόσβαση σε διεθνείς οργανισμούς.
- Η κοινωνία των πολιτών και οι κυβερνήσεις πρέπει να προωθήσουν νόμους που επικεντρώνονται στην πρόσβαση στις πληροφορίες. Η πρόσβαση αυτή συμβάλλει στη βελτίωση της διαφάνειας και της λογοδοσίας, μειώνοντας ταυτόχρονα τις ευκαιρίες διαφθοράς. Ωστόσο, είναι σημαντικό οι κυβερνήσεις όχι μόνο να επενδύσουν σε ένα κατάλληλο νομικό πλαίσιο για τέτοιους νόμους αλλά και να δεσμευθούν στην εφαρμογή τους.
- Οι ακτιβιστές και οι κυβερνήσεις θα πρέπει να επωφεληθούν από την ώθηση που αποκομίσθηκε από τους στόχους της Αειφόρου Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDG) για να υποστηρίξουν και να προωθήσουν μεταρρυθμίσεις σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Συγκεκριμένα, οι κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίζουν την πρόσβαση στις πληροφορίες και την προστασία των θεμελιωδών ελευθεριών και να τις ευθυγραμμίζουν με τις διεθνείς συμφωνίες και τις βέλτιστες πρακτικές.
- Οι κυβερνήσεις και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να γνωστοποιούν προσηκόντως τις σχετικές πληροφορίες δημόσιου ενδιαφέροντος σε ανοιχτές μορφές δεδομένων. Η προληπτική αποκάλυψη των σχετικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων των κρατικών προϋπολογισμών, της ιδιοκτησίας των επιχειρήσεων, των δημόσιων συμβάσεων και των οικονομικών πολιτικών κομμάτων, επιτρέπει στους δημοσιογράφους, την κοινωνία των πολιτών και τις πληγείσες κοινότητες να εντοπίζουν πιο αποτελεσματικά τα πρότυπα διεφθαρμένης συμπεριφοράς.