Σκηνικό αυξημένης επαγρύπνησης στα εθνικά θέματα διαμορφώνει η κυβέρνηση διατηρώντας υψηλούς τόνους απέναντι στην Τουρκία και συγκαλώντας το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ), το οποίο εξέδωσε και λακωνική δήλωση αποτίμησης της κατάστασης με την Τουρκία.
Το ΚΥΣΕΑ, που συνεδρίασε σήμερα υπό τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, εκτίμησε τις εξελίξεις των τελευταίων ημερών στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο και αποτίμησε ως ιδιαίτερα θετικό το αυστηρό μήνυμα των 27 κρατών μελών της Ε.Ε. για την παραβίαση του διεθνούς δικαίου από την πλευρά της Τουρκίας, καθώς και την πλήρη υποστήριξη των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου.
Τέλος, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Μαξίμου, το ΚΥΣΕΑ αποφάσισε την ενεργοποίηση τεσσάρων υποπρογραμμάτων υλικοτεχνικής ενίσχυσης των Ενόπλων Δυνάμεων.
Ωστόσο, η είδηση δεν είναι η αξιολόγηση του ΚΥΣΕΑ αλλά η ίδια η σύγκλησή του, καθώς ακόμα και όταν συνεδριάζει σπανίως υπάρχουν ανακοινώσεις, ενώ είθισται να συγκαλείται για τις κρίσεις ανωτάτων αξιωματικών, τα εξοπλιστικά και σε περιόδους κρίσης. Συνεπώς, με τη συνεδρίαση του οργάνου, μετά από την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τουσκ, δημιουργείται η αίσθηση ότι η Αθήνα δεν περιμένει ύφεση της τουρκικής προκλητικότητας αλλά κλιμάκωση και ως εκ τούτου κινείται σε συνθήκες αυξημένης ετοιμότητας.
Τους τόνους ανέλαβε να κρατήσει ψηλά ο Νίκος Κοτζιάς, καθώς με νέα συνέντευξή του έστειλε μήνυμα στην Τουρκία ότι τα περιθώρια έχουν στενέψει και ότι η Ελλάδα θα απαντήσει στις επόμενες προκλήσεις.
Στη Σύνοδο Κορυφής, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, τόνισε ότι η Ε.Ε. «καλεί την Τουρκία να σταματήσει αυτές τις δράσεις». Συγχρόνως τόνισε το δικαίωμα της Κύπρου να εξερευνήσει και να αξιοποιήσει τους φυσικούς πόρους της, σύμφωνα με το δίκαιο της Ε.Ε. και το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας.
«Αυτές οι ενέργειες αντιβαίνουν στη δέσμευση της Τουρκίας για καλές σχέσεις γειτονίας και την εξομάλυνσή τους με όλα τα κράτη-μέλη»,
σημείωσε ο κ. Τουσκ. Συγχρόνως η κυπριακή πλευρά φαίνεται να κατάφερε τον στόχο της να αποσπάσει κάτι παραπάνω από μία δήλωση υποστήριξης, καθώς ο κ. Τουσκ εκπροσωπώντας τους «27» επισήμανε πως
«θα αξιολογήσουμε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου εάν οι συνθήκες είναι εκεί για να πραγματοποιηθεί η συνάντηση ηγετών με την Τουρκία στη Βάρνα στις 26 Μαρτίου».
Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας
Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) είναι το ανώτατο όργανο λήψης αποφάσεων σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και εθνικής άμυνας στην Ελλάδα. Ιδρύθηκε το 1986 από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Το ΚΥΣΕΑ είναι υπεύθυνο, μεταξύ άλλων, για την επιλογή των Αρχηγών των τεσσάρων Γενικών Επιτελείων των Ενόπλων Δυνάμεων (ΓΕΕΘΑ, ΓΕΣ, ΓΕΝ, ΓΕΑ) και για την επιλογή των Αρχηγών των Σωμάτων Ασφαλείας. Πρόεδρος του ΚΥΣΕΑ είναι ο Πρωθυπουργός.
Ιστορία
Στον τομέα της εθνικής άμυνας, είχαν λειτουργήσει και παλαιότερα διάφορα παρόμοια σχήματα όπως το ΑΣΕΑ (Ανώτατο Συμβούλιο Εθνικής Άμυνας) στις μέρες του Ευάγγελου Αβέρωφ. Ο Ανδρέας Παπανδρέου μετά το 1981 εισήγαγε ένα νέο, περισσότερο προσωπικό και «προεδρικό» τρόπο λήψης αποφάσεων. Η δημιουργία του ΚΥΣΕΑ ως ανώτατης αρχής για θέματα εθνικής άμυνας και εξωτερικής πολιτικής από τον Α. Παπανδρέου ήταν παρόμοια με τη δημιουργία του ΑΣΟΠ (Ανώτατο Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής) για οικονομικά θέματα.
Η σύνθεση του ΚΥΣΕΑ μεταβάλλεται από τον εκάστοτε πρωθυπουργό. Ο Ανδρέας Παπανδρέου προτιμούσε ένα σχετικά «κλειστό» ΚΥΣΕΑ στο οποίο συμμετείχαν λίγοι υπουργοί και υπηρεσιακοί παράγοντες, αλλά οι διάδοχοί του αύξησαν τον αριθμό των μελών του. Πολιτικοί επιστήμονες και αναλυτές τα τελευταία χρόνια έχουν προτείνει τη μετατροπή του ΚΥΣΕΑ σε συμβούλιο εθνικής ασφάλειας, όπως αυτό των ΗΠΑ.[1]
Σύνθεση
Στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας μετέχουν ως:
Πρόεδρος: ο Πρωθυπουργός
και ως μέλη:
ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας,
ο Υπουργός Εξωτερικών,
ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, αρμόδιος για θέματα Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη,
ο Υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας