Σκηνικό ασφυκτικής πολύπλευρης πίεσης στην Τουρκία στήνει η ελληνική κυβέρνηση εκμεταλλευόμενη τα πρόσφατα γεγονότα κορύφωσης της τουρκικής προκλητικότητας στο Αιγαίο και τη διακηρυγμένη πρόθεση της Άγκυρας για επαναπροσέγγιση με την Ευρώπη.
Σε επίπεδο υπερεθνικών σχηματισμών η Ελλάδα εξασφάλισε, ίσως για πρώτη φορά, την ηχηρή στήριξη της Κομισιόν και μέσω της δήλωσης του προέδρου, Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, στάση με την οποία ευθυγραμμίστηκε και το Βερολίνο, όπου η Άγκελα Μέρκελ υποδέχθηκε τον Τούρκο πρωθυπουργό, Μπιναλί Γιλντιρίμ, σε ψυχρό κλίμα όπως μεταδίδουν τα γερμανικά ΜΜΕ.
Πολιτική ίσων αποστάσεων εφάρμοσε το NATO στην ανακοίνωσή του, υιοθετώντας τη γραμμή που χάραξαν οι ΗΠΑ, οι οποίες ζήτησαν αυτοσυγκράτηση και αποκλιμάκωση, μέσω του State Department, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών, Ρεξ Τίλερσον βρισκόταν καθ οδόν για την Άγκυρα, συνοδευόμενος από τον πρέσβη των ΗΠΑ στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ.
Μετά από αυτές τις παρεμβάσεις ο Τούρκος πρωθυπουργός, Μπιναλί Γιλντιρίμ ανέλαβε πρωτοβουλία επικοινωνίας με τον Έλληνα ομόλογό του, Αλέξη Τσίπρα, η οποία σηματοδότησε την αποκλιμάκωση στα Ίμια. Εν συνεχεία και αποχωρώντας από την Τουρκία και τη Γερμανία, ο Τούρκος πρωθυπουργός, σε δηλώσεις του στο αεροδρόμιο κατέβασε και τη ρητορική ένταση, επανερχόμενος στην πάγια τουρκική γραμμή των “αμφισβητούμενων νησιών” και “γκρίζων ζωνών”, υπαναχωρώντας από τη θέση που διατύπωσε το υπουργείο Εξωτερικών, για “τουρκικά Ίμια”.
Οι πιέσεις όμως συνεχίστηκαν και εντάθηκαν χθες, με παρεμβάσεις του υπουργού Άμυνας Πάνου Καμμένου στο NATO, σε κατ ιδίαν συνάντηση με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζέιμς Μάτις και με τον γενικό γραμματέα της Συμμαχίας, Γενς Στόλτενμπεργκ. Ο Έλληνας υπουργός Άμυνας ξεκαθάρισε σε όλους τους τόνους ότι τα Ίμια είναι ελληνικά και δεν αμφισβητούνται, ενώ παράλληλα προέβαλε video από τον διεμβολισμό του ελληνικού σκάφους της ακτοφυλακής από του τουρκικό.
Στη συνέχεια τη σκυτάλη πήρε ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος σε μαγνητοσκοπημένη συνέντευξη που παραχώρησε στις 14 Φεβρουαρίου στον Alpha, αλλά προβλήθηκε στις 15 επανέλαβε ότι τα Ίμια είναι ελληνικά, ενώ ανέβασε περαιτέρω του τόνους επισημαίνοντας ότι δεν θα υπάρξει ξανά τόσο ειρηνική απάντηση από την Ελλάδα σε ανάλογο περιστατικό, θέση η οποία όπως δήλωσε έχει ήδη διαμηνυθεί αρμοδίως στην Άγκυρα.
Ο υπουργός Εξωτερικών απέδωσε την αυξημένη τουρκική προκλητικότητα σε νευρικότητα που απορρέει αφενός από την πρόοδο της Ελλάδας στην επίλυση διαφορών με την Αλβανία, τις εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ, τα προβλήματα στα ανατολικά σύνορά της και τα πλήγματα που δέχεται η επιχείρηση στην Αφρίν της Συρίας. Ωστόσο ο Νίκος Κοτζιάς απέφυγε να εμπλέξει το ενδεχόμενο ρόλο της Ρωσίας και την παρέμβαση της Τουρκίας στο Σκοπιανό, θέλοντας να μην ανοίξει επισήμως ένα ακόμη μέτωπο.
Στο εν τω μεταξύ ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, επισκέφθηκε το αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος, όπου πραγματοποίησε ομιλία στα στελέχη, ενώ ενημερώθηκε και από το πλήρωμα του διεμβολισθέντος ελληνικού πλοίου, “Γυάρος 090”. Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του έκανε λόγο για ελληνικά και ευρωπαϊκά σύνορα, κάνοντας παράλληλα επίκληση της ρήτρας αμοιβαίας άμυνας. Η ρήτρα αυτή προβλέπει ότι, σε περίπτωση κατά την οποία μια από τις χώρες της ΕΕ δεχθεί ένοπλη επίθεση στο έδαφός της, οι άλλες χώρες της ΕΕ οφείλουν να της παράσχουν βοήθεια και να τη συνδράμουν με όλα τα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.
Νωρίτερα διαρροές από το Μαξίμου και το ΥΠΕΞ ανέφεραν ότι η Ελλάδα εξετάζει την υποβολή σχετικού αιτήματος για την ενεργοποίηση της ρήτρας, κίνηση που αποκτά ακόμη μεγαλύτερο ειδικό βάρος μετά την προσθήκη του Ευρωστρατού (PESCO) στη συνθήκη της Λισαβόνας. Στόχος της κυβέρνησης δεν ήταν η άμεση απειλή προς την Τουρκία, αλλά η ταχύτερη και ουσιαστική ενεργοποίηση εταίρων και συμμάχων απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα.
