Ανησυχητικές ενδείξεις εν δυνάμει κοινωνικών αναταραχών διακρίνει στις χώρες της Μέσης Ανατολής και του Μάγκρεμπ η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κριστόν Λαγκάρντ, μιλώντας σε περιφερειακή διάσκεψη στο Μαρακές του κεντρικού Μαρόκου.
Οι παρατηρήσεις της Κριστίν Λαγκάρντ αν και στόχο είχαν να εδραιώσουν την απόφαση του ΔΝΤ για τον επαναπροσδιορισμό δεικτών οικονομικής αποδοτικότητας ως προς την ενίσχυση της κοινωνικής ευημερίας, προκαλούν ανησυχία, ενώ μπορούν να ερμηνευτούν και ως τροχιοδεικτικές βολές.
Η διάσκεψη, που έχει τίτλο «Ευκαιρίες για όλους», είναι αφιερωμένη στα θέματα αυτά και ιδίως στο θέμα της απασχόλησης των νέων σε μια περιοχή με τα πιο χαμηλά ποσοστά απασχόλησης στον κόσμο. Λιγότερο από ένας ενήλικας στους δύο εργάζεται, κάτι που οφείλεται κυρίως στη μικρή συμμετοχή των γυναικών, σύμφωνα με ένα σημείωμα του ΔΝΤ.
Το αμερικανικό γεωπολτικό και γεωοικονομικό δόγμα των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή έχει αλλάξει και η επιβολή της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής στην περιοχή έχει προκαλέσει αισθητές αναταράξεις αρχής γενομένης με την προσπάθεια απομόνωσης του Ιράν και αποδυνάμωσης της περιφερειακής επιρροής του, όπως αυτή καταγραφόταν μέσα από τη δράση της Χεζμπολάχ στο Λίβανο και την Παλαιστίνη καθώς και από τη συνεργασία με το Κατάρ.
Παράλληλα οι ΗΠΑ στηρίζουν τον διάδοχο του θρόνου στην Σαουδική Αραβία, το νέο μοντέλο παραγωγής και απεξάρτησης από το πετρέλαιο που εδραιώνεται και την προσπάθεια αλλαγής ανατροπής του status quo στην ευρύτερη περιοχή.
Υπ αυτό το πρίσμα και με την ιστορία της αραβικής άνοιξης ακόμα νωπή, η επιβεβαίωση και ανάδειξη του διαρκούς αισθήματος λαϊκής δυσαρέσκειας από τη γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περίοδο που οι ΗΠΑ χάνουν -έναντι της Ρωσίας- τη Συρία, επιδέχεται πολλών ερμηνειών.
«Πώς θα βαθύνουμε τις μεταρρυθμίσεις ώστε να επωφεληθούν οι πολίτες;»
αναρωτήθηκε διαβεβαιώνοντας ότι μια «διαρκής ανάπτυξη» που θα είναι επωφελής για τους περισσότερους θα επιτρέψει «να απαντηθούν πιο γρήγορα οι προσδοκίες και η απογοήτευση που εκφράζουν οι πληθυσμοί».
«Υπάρχει μια κοινωνική πίεση, προσδοκίες και πόθοι, πιέσεις του πληθυσμού», είπε ο επικεφαλής της μαροκινής κυβέρνησης Σααντεντίν Ελ Οτομάνι κατά την έναρξη της διάσκεψης, στην οποία συμμετέχουν υψηλόβαθμοι πολιτικοί αξιωματούχοι, επικεφαλής επιχειρήσεων, νέοι και εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών αραβικών κρατών.
«Ο πληθυσμός έχει προσδοκίες για άμεσες λύσεις, ανάγκες που πρέπει να ικανοποιηθούν αμέσως, πέρα από τα μακροπρόθεσμα προγράμματα, χρειάζονται επείγοντα προγράμματα»,
σημείωσε ο Οτομανί.
Το Μαρόκο είδε τους τελευταίους μήνες την ανάδυση κινημάτων κοινωνικής αμφισβήτησης που σχετίζονται με τις καθυστερήσεις στα προγράμματα ανάπτυξης, στην υποβαθμισμένη περιοχή του Ριφ (βόρεια) ή στην αρχαία μεταλλευτική πόλη Τζεράντα (βορειοανατολικά). Επίσημη έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Οκτώβριο διαπίστωνε την επιμονή της φτώχειας στα αγροτικά στρώματα και σε απομακρυσμένες περιοχές.
Ο πρωθυπουργός της Τυνησίας Γιούσεφ Σαχίντ, που αντιμετώπισε στα μέσα Ιανουαρίου μια βίαιη κοινωνική διαμαρτυρία λόγω της αύξησης των τιμών, υπογράμμισε από την πλευρά του την αποτυχία «πολιτικών που βασίζονται μόνο στη μετρήσιμη ανάπτυξη και λαμβάνουν υπόψη μονάχα το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ), καθώς οι πολίτες μετρούν την ανάπτυξη στο επίπεδο της ζωής τους».
«Συχνά δίνουμε έμφαση στην οικονομική και νομισματική σταθερότητα προφανώς σε βάρος της κοινωνικής διάστασης», επέμεινε, χαιρετίζοντας την πρόσφατη πρωτοβουλία του ΔΝΤ να τροποποιήσει τους δείκτες που χρησιμοποιεί για τα μέτρα οικονομικής πολιτικής.
Στην Τυνησία, όπως είπε, η πολιτική μετάβαση μετά την επανάσταση του 2011 κατέστησε «πιο ελεύθερη» τη χώρα, αλλά δημιούργησε αστάθεια με επιπτώσεις στις επενδύσεις και στην ανάπτυξη της χώρας. Στο οικονομικό πεδίο, «τα αποτελέσματα δεν ανταποκρίνονται ίσως στις απαιτήσεις των πολιτών, αλλά τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση επιτρέπουν μια επιστροφή των επενδύσεων», είπε.
Για το ΔΝΤ, μια πιο διαρκής ανάπτυξη στην περιοχή απαιτεί να δημιουργηθεί ένας «παλλόμενος» ιδιωτικός τομέας, να «καταπολεμηθεί η διαφθορά», να υπάρξουν πιο δίκαια δημοσιονομικά συστήματα και να «υποστηριχθούν οι αποκλεισμένες ομάδες, οι νέοι, οι γυναίκες και οι πρόσφυγες», επέμεινε η κ. Λαγκάρντ.
