Εν μέσω αυξανόμενης αισιοδοξίας για μια πιθανή πρόοδο στη διαμάχη για το όνομα της πΓΔΜ, η οποία έχει έχει παγώσει την Ευρωατλαντική πορεία της χώρας, καταφθάνει σε Αθήνα και Σκόπια ο ειδικός μεσολαβητής του ΟΗΕ, Μάθιου Νίμιτς.
Της επίσκεψης έχουν προηγηθεί διαπραγματεύσεις σε επίπεδο πρέσβεων στη Νέα Υόρκη, συναντήσεις υπουργών Εξωτερικών και πρωθυπουργών και ο πρώτος γύρος αντιδράσεων σε πολιτικό επίπεδο και στην κοινωνία. Ο Μάθιου Νίμιτς σε δηλώσεις του δήλωσε ότι αναπτύσσεται δυναμική λύσης, έχοντας παρακολουθήσει τις εξελίξεις μετά τις συσκέψεις πολιτικών αρχηγών στις δυο χώρες, ενώ τα media -ιδιαίτερα στην Ελλάδα- βλέπουν αμηχανία και πιθανολογούν ναυάγιο.
Διαβάστε εδώ όλες τις εξελίξεις στο Σκοπιανό
Ο Μάθιου Νίμιτς, σε συνέντευξή του στην “Καθημερινή” προσπαθεί να προλειάνει το έδαφος, για την επίσκεψή του, χαρακτηρίζοντας «ιστορικής σημασίας» τη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ζόραν Ζάεφ.
Όπως αναφέρει η “Καθημερινή” ο ειδικός μεσολαβητής εκτιμά ότι αναπτύσσεται «δυναμική λύσης» και δηλώνει αισιόδοξος ότι σε συνεργασία με τη διεθνή κοινότητα –υπάρχει συντονισμός κινήσεων των Ηνωμένων Εθνών με την Ουάσιγκτον, τις Βρυξέλλες και το Βερολίνο– θα πετύχει μια κοινά αποδεκτή συμφωνία. Ταυτόχρονα, αναγνωρίζει ότι υπάρχουν διαφορετικές θέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες, αλλά και εντός αυτών, μεταξύ των κομμάτων και στις κοινωνίες, και ζητεί από όλους να είναι ρεαλιστές και να κάνουν συμβιβασμούς.
«Η συνάντηση μεταξύ των πρωθυπουργών Τσίπρα και Ζάεφ στο Νταβός ήταν θετική και σημαντική, μια πραγματικά ιστορικής σημασίας συνάντηση, εάν οδηγήσει τελικά στην επίλυση των σημαντικών διαφορών μεταξύ των δύο γειτόνων», τονίζει, και προσθέτει: «Είναι πλέον καιρός να εντατικοποιηθούν οι συνομιλίες σχετικά με τους όρους μιας συνολικής συμφωνίας, με προσοχή στα θέματα που επισημάνθηκαν από τους δύο πρωθυπουργούς. Σύμφωνα με την πρόθεσή τους, έρχομαι στην Αθήνα και στα Σκόπια για συνομιλίες ώστε να προωθήσουμε τη διαδικασία. Πιστεύω ότι υπάρχει τώρα μια δυναμική για την εξεύρεση λύσεων».
δήλωσε ο Μάιου Νίμιτς στην Καθημερινή.
Η κυβέρνηση της πΓΔΜ επιβεβαίωσε την Παρασκευή την άφιξη του Νίμιτς στα Σκόπια κάποια στιγμή την επόμενη εβδομάδα και ανέφερε ότι η ακριβής ατζέντα της επίσκεψής του εξακολουθεί να καθορίζεται. Ο Νίμιτς θα επισκεφθεί την Αθήνα, την Τρίτη, πριν επισκεφθεί την Σκόπια.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του, αναμένεται να συναντηθεί με τους πρωθυπουργούς των δύο χωρών, τον Αλέξη Τσίπρα και τον Ζόραν Ζάεφ, καθώς και με τους υπουργούς εξωτερικών, οι οποίοι αναμένεται να συμμετάσχουν άμεσα στις συνομιλίες ονόματος, που οι δύο πλευρές δήλωσαν ότι εξελίσσονται ομαλά.
Κατά τον τελευταίο γύρο διμερών συνομιλιών ονόματος στη Νέα Υόρκη στις 18 Ιανουαρίου, ο Νίμιτς παρέδωσε και στις δύο πλευρές μια νέα σειρά προτάσεων.
Ωστόσο, δεν αποκάλυψε το περιεχόμενο, λέγοντας μόνο ότι οι προτάσεις του για διευθέτηση δεν ήταν εντελώς νέες, αλλά προτάθηκαν σε ένα νέο πλαίσιο, το οποίο προσδιορίζεται ως διαφορετικές πολιτικές συνθήκες, εν μέσω αυξημένης αισιοδοξίας και στις δύο πλευρές.
Τα μέσα ενημέρωσης και στις δύο χώρες ανέφεραν ότι το πακέτο περιέχει πέντε εναλλακτικές λύσεις erga omnes, ήτοι για διεθνή και εσωτερική χρήση.
Τα επίθετα Νέα, Άνω, Βόρεια ή Βαρδάρσκα – που προέρχονται από το μεγαλύτερο ποτάμι της Μακεδονίας, το Βαρδάρη – μπροστά από τη λέξη Μακεδονία, συν το πιθανό όνομα “Δημοκρατία της Μακεδονίας” με το όνομα της πρωτεύουσας Σκόπια, .
Την προηγούμενη Τετάρτη, οι πρωθυπουργοί της πΓΔΜ και της Ελλάδας συναντήθηκαν σε θετικό κλίμα στα περίχωρα του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ στο Νταβός. Συμφώνησαν να εντείνουν τις συνομιλίες που υποστηρίζονται από τον ΟΗΕ και να τις αναβαθμίσουν, εντέλλοντας τους υπουργούς των Εξωτερικών να συμμετάσχουν άμεσα σε αυτές, αντί των διαπραγματευτών.
“Η διαδικασία αναμφισβήτητα κινείται προς μια θετική κατεύθυνση”, έγραψε σε άρθρο, την Παρασκευή ο δημοσιογράφος της πΓΔΜ και πολιτικός αναλυτής Saso Ordanoski.
Ωστόσο, πρόσθεσε:
“Βρισκόμαστε ακόμα σε μια φάση όπου συμφωνείται μόνο το πλαίσιο της λύσης, ενώ οι διαπραγματεύσεις σχετικά με την ουσία του, τουλάχιστον για το κοινό, παραμένουν άγνωστες. Μέχρι να ακούσουμε τα βασικά στοιχεία σχετικά με το περιεχόμενο αυτού του «πακέτου», είναι δύσκολο να προβλέψουμε κατά πόσον η όλη προσπάθεια θα είναι επιτυχής”
Το Crisis Monitor έχει εξ αρχής διαχωρίσει τις διαπραγματεύσεις για το όνομα από τις πολιτικές εξελίξεις στις δυο χώρες, επισημαίνοντας το ικανό χρονικό διάστημα των έξι μηνών που έχει προσδιοριστεί ως χρόνος ωρίμανσης του ζητήματος απ όλες τις πλευρές.
Τεχνικά, η διαμάχη επικεντρώνεται στη θέση της Ελλάδας ότι η χρήση της λέξης Μακεδονία συνεπάγεται εδαφική διεκδίκηση της βόρειας ελληνικής επαρχίας με το ίδιο όνομα. Η Αθήνα υποστηρίζει, κατά πάγια θέση, ότι πρέπει να βρεθεί ένα νέο όνομα που να κάνει σαφή διάκριση μεταξύ της ελληνικής επαρχίας και της χώρας, χωρίς να καπηλεύεται την ελληνική ιστορική κληρονομιά και τα σύμβολα.
Ως αποτέλεσμα της μη επιλυθείσας διαμάχης, το 2008, η Ελλάδα εμπόδισε την είσοδο της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, το 2008, καθώς και την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με αποτέλεσμα η προηγούμενη κυβέρνηση, του εθνικιστή Νίκολα Γκρουέφσκι να προσεγγιστεί από τη Ρωσία και τον Βλάντιμιρ Πούτιν.
Το Κρεμλίνο μετέτρεψε τη χώρα σε φάρμα fake news κατά την προεκλογική περίοδο στις ΗΠΑ, υποστηρίζοντας τον Ντόναλντ Τραμπ και υποσκάπτοντας τη Χίλαρι Κλίντον, ενώ τη χρησιμοποιούσε ως Δούρειο Ίππο για την ανατροπή των γεωπολιτικών συσχετισμών στα Βαλκάνια.
