Η πρώτη, εβδομάδα, πλήρους δραστηριότητας για το Σκοπιανό ολοκληρώνεται σήμερα, έχοντας εξαϋλώσει και αποτεφρώσει ιδέες, οδοφράγματα και πρόσωπα που βιάστηκαν να βγουν πολύ μπροστά, πολύ νωρίς, καθώς υπολοίπονται έξι μήνες μέχρι την ωρίμανση του ζητήματος, όπως έχουν ευθαρσώς αναγνωρίσει όλες οι πλευρές.
Μέσα σε μια εβδομάδα ακούστηκαν ονόματα, διατυπώθηκαν θέσεις, καταγράφηκαν αντιθέσεις και τέθηκαν τα όρια, ενώ κατέστη σαφές ότι αν και η διαδικασία κινείται υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, το NATO θα διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην εξουδετέρωση απειλών.
Διαβάστε εδώ όλες τις εξελίξεις για το Σκοπιανό
Το ζητούμενο, πολιτικά και διπλωματικά, σε πρώτη φάση, ήταν η εδραίωση των βάσεων και η επιβεβαίωση της ειλικρινούς βούλησης για λύση, στόχος που επιτεύχθηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, καθώς αποκαλύφθηκαν νάρκες εκατέρωθεν. Από την πλευρά της πΓΔΜ αυτό προσωποποιήθηκε στον πρέσβη Βάσκο Νοαυμόφσκι, ενώ στην Ελλάδα ήταν οι πάσης φύσεως και λογής οργανώσεις που έσπευσαν να διοργανώσουν συλλαλητήρια, τα οποία επίσης… “κάηκαν”, λόγω της ρητής αποκήρυξης τους από την εκκλησία.
Ξένος δάκτυλος ο Ναουμόφσκι…
Η δημόσια διαφωνία-αμφισβήτηση του Μάθιου Νίμιτς από τον Βάσκο Ναουμόφσκι αναδεικνύεται σε κορυφαίο γεγονός της περιόδου, το οποίο όχι μόνο δεν παρεμποδίζει τη διαδικασία επίλυσης, αλλά τη διευκολύνει, όπως άλλωστε συνέβη και με την παρέμβαση της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου στην Ελλάδα.
Η υψηλών τόνων και δημόσια τοποθέτηση του πρέσβη της πΓΔΜ προκάλεσε μπαράζ αντιδράσεων τόσο από την κυβέρνησή του, η οποία αναγκάστηκε να κάνει ένα βήμα προς τις ελληνικές θέσεις, ανακαλώντας -κατ ουσία- στην τάξη τον πρεσβευτή της, όσο και από τον γενικό γραμματέα του NATO, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος ζήτησε ρεαλισμό και ξεκαθάρισε ότι ο δρόμος για ένταξη στη συμμαχία περνάει από την Αθήνα,
Διπλωματικά λοιπόν η πρώτη εβδομάδα αποτελεί μια νίκη στα σημεία για την Ελλάδα, η οποία ωστόσο δεν είναι ήττα για την κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ, αλλά για τη Ρωσία, η οποία χάνει ένα πιόνι της πολύ νωρίς και με πολύ άδοξο τρόπο.
…κάηκε με συνοπτικές διαδικασίες
Το Euroactiv, σε δημοσίευμά του κατατάσσει τον πρέσβη Βάσκο Ναουμόφσκι στους ανθρώπους του αντιπολιτευτικού, συντηρητικού κόμματος, VMRO-DPMNE, του πρώην πρωθυπουργού Νίκολα Γκρουέφσκι, αποκαλύπτοντας ότι έχει ατζέντα η οποία στοχεύει στον εκτροχιασμό της διαδικασίας.
Στο δημοσίευμα τονίζεται ότι ο πρέσβης της ΠΓΔΜ στις ΗΠΑ Βάσκο Ναουμόφσκι -ο οποίος δήλωσε ότι κανένας δεν θα μπορούσε να επιβάλει ένα νέο όνομα στη χώρα του- διορίστηκε από τον σημερινό πρόεδρο της χώρας, Γκιόργκι Ιβάνοφ, σύμμαχο της προηγούμενης κυβέρνησης, στην οποία επικεφαλής ήταν το VMRO-DPMNE.
Ο συντάκτης του άρθρου επικαλείται πηγή κοντά στο VMRO-DPMNE, σύμφωνα με την οποία η σοσιαλιστική κυβέρνηση δείχνει ευελιξία για να εντυπωσιάσει τους γείτονές τους, αλλά μακροπρόθεσμα «πρέπει να έχουν και την κοινή γνώμη με το μέρος τους», όπως σημειώνει η ίδια πηγή.
Η δημόσια τοποθέτησή του όμως, οδήγησε στην -επίσης δημόσια- απαξίωσή του, που συνεπάγεται την αποδυνάμωσή του και τον παραγκωνισμό του. Υπ αυτό το πρίσμα, η απόφαση των υπουργών Εξωτερικών, Νίκου Κοτζιά και Νίκολα Ντιμιτρόφ, να διαδραματίσουν πιο ενεργό ρόλο, εκκινώντας παράλληλη διαδικασία με αυτή του ΟΗΕ, αποδεικνύεται ότι στόχο είχε να δώσει το μήνυμα ότι οι συνομιλίες προχωρούν επί της ουσίας και σε υψηλότερο επίπεδο.
Με τον τρόπο αυτό και με τις διαρροές, από την κυβέρνηση των Σκοπίων, που ακολούθησαν τις δηλώσεις Ναουμόφσκι, διαμορφώνεται πρόσφορο έδαφος, για την επεξεργασία λύσης και την από κοινού διαχείριση του κόστους και αντιμετώπιση των παρεμβάσεων.
Ο ρόλος της εκκλησίας και του… Ιερώνυμου
Αν και αρχικά η παρέμβαση της εκκλησίας στο ζήτημα της ονομασίας της πΓΔΜ, μέσω της ανακοίνωσης της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου, η οποία ξεκαθάρισε ότι διαφωνεί στη χρήση του όρου “Μακεδονία” στην ονομασία, ερμηνεύθηκε ως εξόφθαλμα εξωθεσμική παρέμβαση στην πολιτεία, εν τούτοις, μια πιο προσεκτική ανάγνωση της ανακοίνωσης σε συνδυασμό με τις εξελίξεις που ακολούθησαν, διαμορφώνουν μια εντελώς διαφορετική εικόνα.
Είναι γεγονός, ότι στο σώμα της ελληνο-ορθόδοης εκκλησίας υπάρχουν ακόμα πολλά ακροδεξιά έως και φασιστικά σταγονίδα, τα οποία σε μια τόσο ευαίσθητη περίοδο δεν μπορούν να αγνοηθούν, ούτε όμως να αντιμετωπιστούν απριόρι εχθρικά, καθώς τότε το ρίσκο κοινωνικής ανάφλεξης ενισχύεται.
Αντ αυτού, η σύγκληση του ανώτατου οργάνου, της ΔΙΣ, υπό τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, η διατύπωση θέσης για το όνομα και η ρητή αποκήρυξη των συλλαλητηρίων, επιτελεί διττό στόχο, καθώς από τη μια εκτονώνει πιέσεις και σωρευμένη ένταση, πολύ καιρό πριν την ωρίμανση του ζητήματος, ενώ ταυτόχρονα δεσμεύει τους ιεράρχες να συνταχθούν πίσω από την απόφαση του συλλογικού τους οργάνου και να αποφύγουν δημόσια προώθηση των συλλαλητηρίων.
Σε αντάλλαγμα αυτών, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ενημερώνει τον προκαθήμενο της Ελληνικής Εκκλησίας, αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, ισχυροποιώντας τη θέση του εσωτερικά και συμβάλλοντας στην ενίσχυση του ρόλου του.
Ονόματα και συμβολισμοί
Αντιστοίχως παίχθηκε και η παρτίδα με τα ονόματα, καθώς media στην Ελλάδα και την πΓΔΜ έσπευσαν να αναπαράξουν προτάσεις, διαρροές και σενάρια συνωμοσίας εκπορευόμενα από διάφορα παράκεντρα εξουσίας, προκαλώντας έντονη παραφιλολογία και σύγχυση, ενώ έθεσαν την κοινωνία σε διαδικασία αποδοχής και απόρριψης λύσεων πολύ νωρίς, συμβάλλοντας στην εξάντληση των αντοχών και του… θέματος, πριν αυτό ωριμάσει πολιτικά και διπλωματικά.
Προς αποφυγή εμπλοκών και παρανοήσεων, οι υπουργοί Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς και Νίκολα Ντιμιτρόφ, εγκαινίασαν απευθείας δίαυλο επικοινωνίας, με την επίφαση παράλληλης διαδικασίας με τις συνομιλίες που διεξάγονται υπό τον ΟΗΕ, ώστε ενδεχόμενες παρεμβάσεις, όπως αυτή του Βάσκο Ναουμόφσκι, να μην επηρεάζουν την ουσία του θέματος.
Αν σε αυτά προστεθούν τα μηνύματα που έστειλε με την παρουσία του στα Σκόπια και τη ρητορική του ο γενικός γραμματέας του NATO, Γενς Στόλτενμπεργκ, τότε διαμορφώνεται ένα ιδιαίτερα ασφαλές πλαίσιο συζητήσεων και συνεννόησης, το οποίο διασφαλίζει την απρόσκοπτη εξέλιξη της προσπάθειας.
