Ταυτόχρονη εξαγωγή της κρίσης προς Ευρώπη και Συρία επιχειρεί ο Ταγίπ Ερντογάν καθώς δέχεται αφόρητες πιέσεις στο εσωτερικό από τον ηγέτη της αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιντζάρογλου, ο οποίος προσπαθεί να ανακόψει την εξελισσόμενη προσπάθεια επαναπροσέγγισης του Τούρκου προέδρου με την Ευρωπαϊκή Ένωση, ανεβάζοντας τους εθνικιστικούς τόνους.
Ο Ταγίπ Ερντογάν έθεσε σε εφαρμογή σχέδιο επαναπροσέγγισης με την Ευρωπαϊκή Ένωση, με δίαυλο επικοινωνίας -αρχικά- την Ελλάδα, η οποία διατηρεί ρόλο “λυδίας λίθου” για τη διακρίβωση της ειλικρίνειας των τουρκικών προθέσεων.
Η προοπτική αυτή όμως, ανησυχεί ιδιαίτερα την τουρκική αντιπολίτευση, η οποία φαίνεται να χάνει το διεθνές έρεισμά της και το ενδεχόμενο να τεθεί στο περιθώριο της πολιτικής γίνεται ορατό, καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν συνήψε συνεργασία και με το ακροδεξιό κόμμα, ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2018.
Οι πρόσφατες, προβοκατόρικες για την Ελλάδα, δηλώσεις του Κεμάλ Κιλιντζάρογλου, με τις οποίες αμφισβητεί το μισό Αιγαίο, στόχο είχαν να αναγκάσουν τον Ταγίπ Ερντογάν να λάβει θέση, να ανεβάσει τους εθνικιστικούς τόνους και να υποσκάψει δημοσίως τη θέση του, ενόσω βρίσκεται σε διαδικασία αποκατάστασης εμπιστοσύνης.
Αντ αυτού ο Ταγίπ Ερντογάν, χρησιμοποίησε τα “ατυχή” αλλά πολύ πιο ελεγχόμενα περιστατικά στον ουρανό και τη θάλασσα του Αιγαίου αποδεικνύοντας, αφενός εμπράκτως τις θέσεις του στο εσωτερικό και αποφεύγοντας την εμπρηστική ρητορική που θα δημιουργούσε προβλήματα στις σχέσεις με την Ελλάδα και την Ευρώπη.
Παράλληλα εκμεταλλεύεται τη στιγμή για να ξεκινήσει νέο πογκρόμ κατά των Κούρδων στη Συρία, παίζοντας το παιχνίδι της Ρωσίας και του Μπασάρ αλ Άσαντ, που αντιδρούν στη δημιουργία δύναμης Κούρδων υποστηριζόμενης από τις ΗΠΑ, ως αντίπαλο δέος.
Εκμεταλλεύεται επίσης, τα media, ανεβάζοντας τους τόνους προς την Ευρώπη, καθώς οι συναντήσεις σε Αθήνα και Παρίσι του άνοιξαν την πόρτα για επιστροφή στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους Ευρωπαίους ηγέτες. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η απαίτηση για άνοιγμα διαπραγματεύσεων με στόχο την πλήρη ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, η οποία συνοδεύτηκε από την απειλή για ακύρωση της συμφωνίας για προσφυγικό.
Όπως δήλωσε ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Ομέρ Τσελίκ η Τουρκία θα απορρίψει οποιαδήποτε πρόταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν προβλέπει την πλήρη ένταξή της στο μπλοκ ως κράτος μέλος, προειδοποιώντας ότι με δεδομένη την τρέχουσα κατάσταση η Άγκυρα δεν έχει λόγο να τηρήσει τη συμφωνία της με την Ένωση για τους μετανάστες.
«Μια προνομιακή εταιρική σχέση ή ανάλογες προσεγγίσεις δεν τις παίρνουμε σοβαρά υπόψη μας. Δεν μπορούν να προσφέρουν στην Τουρκία κάτι τέτοιο», τόνισε ο Τσελίκ σε συνέντευξή του.
«Όπως και να αποκαλείται, προνομιακή εταιρική σχέση ή συνεργασία κατά της τρομοκρατίας, μια τέτοια πρόταση δεν θα την εξετάσει καν η Τουρκία», πρόσθεσε.
Αν και ο Ταγίπ Ερντογάν γνωρίζει ότι η συμφωνία για προσφυγικό αποτελεί προαπαιτούμενο για συζητήσεις και όχι όχι tit-for-tat, εν τούτοις επιλέγει να πετάξει το πυροτέχνημα, όχι προσωπικά αλλά μέσω του υπουργού Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, στοχεύοντας κυρίως στο εσωτερικό ακροατήριο.
Υπ αυτό το πρίσμα οι απειλές και οι υψηλοί τόνοι του Ταγίπ Ερντογάν δεν αποτελούν επιθετική κίνηση προς την Ευρώπη αλλά προσπάθεια διαφύλαξης της ίδιας της πολιτικής επαναπροσέγγισης από τις δυνάμεις που προσπαθούν να την ανακόψουν αποσταθεροποιώντας τον ίδιο. Για τον Τούρκο πρόεδρο η σταθερότητα συνδέεται άμεσα με τη διεθνή αποδοχή του, η οποία είναι προβληματική και ελλιπής, ενώ διαπιστώνει ότι η προσέγγιση με τη Μόσχα μπορεί να έχει συγκεκριμένα οφέλη, δεν μπορεί όμως να υποκαταστήσει τις σχέσεις με την Ευρώπη.