Εντείνονται οι ανησυχίες καθώς οι διαδηλώσεις στο Ιράν εισέρχονται στην έκτη ημέρα τους και ο αριθμός των θυμάτων ανέρχεται στους 22 και το ενδεχόμενο αύξησης είναι σχεδόν βέβαιο, καθώς η διεθνής κοινότητα εμφανίζεται διχασμένη, δημιουργώντας την αίσθηση ότι η σοβούσα κρίση συνδέεται με την αντιπαράθεση για το πυρηνικό πρόγραμμα και το νέο γεωπολιτικό δόγμα του Ντόναλντ Τραμπ για τη Μέση Ανατολή.
Τη στιγμή που οι ΗΠΑ, δια στόματος Ντόναλντ Τραμπ και Μάικ Πενς, παρεμβαίνουν ευθέως με επιθέσεις κατά της ιρανικής κυβέρνησης και κάλεσμα για στήριξη των διαδηλωτών, η Ρωσία κάνει λόγο για “ξένο δάκτυλο” πίσω από τις διαδηλώσεις, ενώ ακόμα σιωπηρή παραμένει η Κίνα.
Iran is failing at every level despite the terrible deal made with them by the Obama Administration. The great Iranian people have been repressed for many years. They are hungry for food & for freedom. Along with human rights, the wealth of Iran is being looted. TIME FOR CHANGE!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) January 1, 2018
Ενώ νωρίτερα επιτέθηκε κατά της κυβέρνησης για τη διακοπή του internet και για παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων
Iran, the Number One State of Sponsored Terror with numerous violations of Human Rights occurring on an hourly basis, has now closed down the Internet so that peaceful demonstrators cannot communicate. Not good!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) December 31, 2017
Πιο επιθετικός ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Μάικ Πένς, κάνει αποκάλυπτα λόγο για στήριξη των διαδηλωτών, στάση που συνιστά οφθαλμοφανή παρέμβαση στα εσωτερικά ξένης χώρας:
(2/2)…The bold and growing resistance of the Iranian people today gives hope and faith to all who struggle for freedom and against tyranny. We must not and we will not let them down. #IranProtests
— Vice President Mike Pence (@VP) January 1, 2018
Η Ευρώπη πιεζόμενη από τις ΗΠΑ από τη μια, τη Ρωσία από την άλλη και την ανάγκη να λάβει εγκαίρως θέση ώστε να μη συρθεί ως “ουρά” των μεγάλων στη Μέση Ανατολή, εξέδωσε δήλωση με την οποία καλεί για προστασία του δικαιώματος της διαδήλωσης.
The #EU is following the demonstrations in #Iran. We have been in touch with the Iranian authorities 1/2
— Catherine Ray (@CatherineEUspox) January 1, 2018
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται η στάση της ΕΕ προσδιορίζεται εν αναμονή και σε επαγρύπνηση.
«Παρακολουθούμε τις διαδηλώσεις Ιρανών πολιτών κατά τη διάρκεια των τελευταίων ημερών. Βρισκόμαστε σε επαφή με τις ιρανικές αρχές και ελπίζουμε ότι θα υπάρξουν εγγυήσεις ως προς το δικαίωμα των πολιτών να διαδηλώνουν ειρηνικά και ως προς την ελευθερία της έκφρασης, μετά τις δημόσιες δηλώσεις του προέδρου Ροχανί», ανέφερε εκπρόσωπος της επικεφαλής της διπλωματίας της Ε.Ε Φεντερίκα Μογκερίνι.
2/3 we expect that the right to peaceful demonstration & freedom of expression will be guaranteed,following Psdt Rohani's public statements.
— Catherine Ray (@CatherineEUspox) January 1, 2018
Ωστόσο, νωρίτερα με δηλώσεις του ο πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ρουχανί, είχε εγγυηθεί ακριβώς αυτή την ελευθερία, με τις αρχές ασφαλείας στη συνέχει να κάνουν λόγο για ένοπλους διαδηλωτές, επιθέσεις σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις και στον “επόμενο τόνο” νεκρούς και τραυματίες αστυνομικούς.
Το internet και τα social media που ήταν πάντα περιορισμένα τώρα έχουν τεθεί εκτός λειτουργίας στο Ιράν, οι Φρουροί της Επανάστασης τίθενται σε επαγρύπνηση και η δράση του παρακράτους εντείνεται.
Συγκριτικά, όπως αναφέρουν διεθνή media, οι ταραχές είναι μικρότερες από το 2009, έχουν όμως μια ειδοποιό διαφορά: καλύπτουν γεωγραφικά σχεδόν ολόκληρη τη χώρα.
Οσον αφορά τα μέτωπα των συγκρούσεων και όπως μεταδίδει η ιρανική τηλεόραση, εννέα άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε ταραχές κατά τη διάρκεια της νύχτας στην περιοχή Ισφαχάν και άλλοι έξι διαδηλωτές σκοτώθηκαν στην προσπάθειά τους να αφαιρέσουν οπλισμό από αστυνομικό τμήμα.
Στην πόλη Χομεϊνισάρ ένας 11χρονος σκοτώθηκε και ο πατέρας του τραυματίστηκε από τις σφαίρες διαδηλωτών, ενώ σκοτώθηκε και ένα μέλος των Φρουρών της Επανάστασης και ένας αστυνομικός στην πόλη Νατζαφαμπάντ.
Από το Σάββατο η ιρανική αστυνομία έχει συλλάβει 450 ανθρώπους στην Τεχεράνη, όπως ανακοίνωσε ο αναπληρωτής κυβερνήτης της πρωτεύουσας.
«Διακόσιοι άνθρωποι συνελήφθησαν το Σάββατο, 150 την Κυριακή και περίπου 100 την Δευτέρα»
δήλωσε ο Αλί-Ασγκάρ Νασερμπάχτ στο πρακτορείο ειδήσεων Ilna, που πρόσκειται στους μεταρρυθμιστές.
Ο πρόεδρος Χασάν Ροχανί δήλωσε ότι οι διαδηλώσεις είναι μια «ευκαιρία και όχι μια απειλή», αλλά δεσμεύτηκε να καταστείλει τους «παράνομους». Οι διαδηλώσεις σε πόλεις του Ιράν είναι οι μεγαλύτερες που σημειώνονται μετά τις αμφισβητούμενες προεδρικές εκλογές του 2009.
Οι διαδηλώσεις και ο χειρισμός του θέματος από τις ΗΠΑ, με δεδομένη την σαφή θέση του Ντόνλντ Τραμπ για αμφισβήτηση της συμφωνίας και την ανοιχτή στήριξη του Μάικ Πενς στους διαδηλωτές, αυξάνουν το γεωπολιτικό ρίσκο, ενώ σε συνδυασμό με τις αποσταθεροποιητικές κινήσεις Ισραήλ και Σαουδικής Αραβίας στη Μέση Ανατολή διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο και εύφλεκτο σκηνικό, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε ευρείας κλίμακας αντιπαραθέσεις με απρόβλεπτες συνέπειες για τη διεθνή τάξη και ασφάλεια.
Ιδωμένο υπ αυτό το πρίσμα το διάγγελμα του Κινέζου προέδρου Σι Ζινπίνγκ, για το νέο έτος, όπου επισημαίνει τη δέσμευση της Κίνας για τη διατήρηση του διεθνούς status quo, αποτελεί προληπτική απάντηση στις ενέργειες των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή και αλλού, που στοχεύουν σε ανατροπή του σκηνικού.