Σαφές μήνυμα για την προοπτική και δυναμική της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO), έστειλε με δηλώσεις του ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν Κλωντ Γιούνκερ, σε μια περίοδο που το χάσμα της ΕΕ με τις ΗΠΑ διευρύνεται και η πολιτική του NATO συγκρούεται σε πολλά σημεία με την πολιτική ενεργειακής ασφάλειας που εφαρμόζει η ΕΕ.
Ο πρόεδρος της Κομισιόν υπερθεματίζοντας για την εδραίωση της PESCO, τη συμμετοχή 25 από τα 28 κράτη της ΕΕ και την ανάληψη 17 συνεργατικών αμυντικών έργων, στο πλαίσιο του Ευρωστρατού, διαμήνυσε ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να αναθέτει σε τρίτους τη φύλαξη των συνόρων της. Με την τοποθέτηση αυτή καθίσταται σαφές, ότι και σε πρώτη φάση η PESCO θα δρα στο πλαίσιο του NATO, στόχος είναι να αναλάβει τη φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων, που συνεπάγεται περιορισμό του ρόλου της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας και ως εκ τούτου της αμερικανικής επιρροής στην περιοχή.
Παράλληλα όμως, η δημιουργία του Κοινού Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου, στο πλαίσιο της PESCO αναμένεται να οδηγήσει σε αναδιάταξη των αμυντικών προϋπολογισμών των χωρών-μελών, στρέφοντας τη χρηματοδότηση προς ευρωπαϊκές αμυντικές βιομηχανίες έναντι των αμερικανικών.
«Τον Ιούνιο είπα ότι είχε έρθει η ώρα να ξυπνήσουμε την Ωραία Κοιμωμένη της Συνθήκης της Λισαβόνας: τη μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία. Έξι μήνες αργότερα, συμβαίνει ήδη. Εκφράζω την ικανοποίησή μου για τα μέτρα που λαμβάνουν σήμερα τα κράτη – μέλη προκειμένου να τεθούν οι βάσεις μιας Ευρωπαϊκής Αμυντικής Ένωσης. Η Ευρώπη δεν μπορεί και δεν πρέπει να αναθέτει εξωτερικά την ασφάλεια και την άμυνά μας»
δήλωσε ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ.
«Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα συμπληρώσει αυτές τις προσπάθειες και θα λειτουργήσει ως επιπλέον κίνητρο συνεργασίας στον τομέα της άμυνας – καθώς και πιθανής χρηματοδότησης ορισμένων από τα έργα που υποβάλλονται σήμερα»
κατέληξε ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ.
Η PESCO είναι ένα μέσο στη Συνθήκη της Ε.Ε., το οποίο δίνει τη δυνατότητα στα κράτη – μέλη που το επιθυμούν να επιδιώξουν μεγαλύτερη συνεργασία στον τομέα της Άμυνας και της Ασφάλειας. Από τον Νοέμβριο, 25 κράτη – μέλη ανακοίνωσαν στην Ύπατη Εκπρόσωπο κ. Φεντερίκα Μογκερίνι την πρόθεσή τους να ξεκινήσουν μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία στον τομέα της άμυνας.
Τη Δευτέρα, τα εν λόγω κράτη μέλη υπέγραψαν δήλωση σχετικά με την προπαρασκευή των πρώτων συνεργατικών έργων σε τομείς όπως η δημιουργία ευρωπαϊκού ιατρικού κέντρου, η θαλάσσια επιτήρηση, τα μη επανδρωμένα υποβρύχια και η κυβερνοάμυνα.
Ενώ η PESCO είναι αμιγώς διακυβερνητικού χαρακτήρα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Ιούνιο θα προσφέρει στα κράτη – μέλη κίνητρα συνεργασίας για την από κοινού ανάπτυξη και απόκτηση αμυντικού εξοπλισμού και τεχνολογίας με συγχρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της Ε.Ε. και πρακτική υποστήριξη από την Επιτροπή.
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει ορισμένα από τα έργα που υποβάλλονται σήμερα από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της PESCO. Επιπλέον, το Ταμείο χρηματοδοτεί πλήρως συνεργατικά ερευνητικά έργα, με τις πρώτες συμφωνίες επιχορήγησης να αναμένεται να υπογραφούν πριν από το τέλος του 2017. Τα κράτη – μέλη αναμένεται να καταλήξουν σε συμφωνία για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας κατά την σύνοδο του Συμβουλίου την Τρίτη.