Η συσπείρωση συμμαχικών χωρών και η οριοθέτηση γεωπολιτικών ζωνών επιρροής και οικονομικής δραστηριότητας στο ευρύτερο πλαίσιο της διαμόρφωσης του νέου γεωπολιτικού σκηνικού στη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο αποτέλεσε το μήνυμα της 5ης τριμερούς Συνόδου Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου στη Λευκωσία.
Τα media επικέντρωσαν στις οικονομικές συμφωνίες και την προοπτική βελτίωσης του εμπορίου αλλά και συνεργασιών στην ενέργεια και τον τουρισμό, οι ηγέτες όμως εστίασαν στη δημιουργία ζώνης σταθερότητας και την ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου προτύπου συνεργασίας σε πολιτικό, διπλωματικό, οικονομικό και αμυντικό επίπεδο.
Με διαρκείς αναφορές από τον Αλέξη Τσίπρα στη δημιουργία “πυλώνα σταθερότητας” στην περιοχή, τη σαφή τοποθέτηση για συνεργασία στη βάση της αντιμετώπισης της τρομοκρατίας από τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι και τη συμπερασματική ανάδειξη του ζητήματος των μεταναστευτικών ροών και της στάσης της Τουρκίας από τον πρόεδρο της Κύπρου Νίκο Αναστασιάδη, καθίσταται σαφές ότι στόχος της εντεινόμενης συνεργασίας είναι η δημιουργία ενός κοινού μετώπου διαχείρισης προβλημάτων.
Σε αυτό το περιβάλλον, λοιπόν, θα έλεγα ότι έχουμε έναν κοινό στόχο. Να αξιοποιήσουμε τις προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας, διότι, πέρα από εντάσεις, αναπτύσσονται και ευκαιρίες και ταυτόχρονα να παίξουμε έναν εποικοδομητικό ρόλο, ώστε να αμβλυνθούν οι εντάσεις, να βρεθούν εποικοδομητικές λύσεις, μέσα από την προώθηση της συνεργασίας και της ειρήνευσης στην ευρύτερη περιοχή.
Υπό αυτήν την έννοια, θεωρώ ότι έχουμε πολύ σημαντικές προοπτικές μπροστά μας, ως πυλώνας σταθερότητας, επαναλαμβάνω, στην περιοχή. Σημαντικές προοπτικές, ειδικότερα στους τομείς της οικονομίας, της ενέργειας, των μεταφορών, του τουρισμού, αλλά και της ασφάλειας και της άμυνας.
Η τριμερής Σύνοδος διεξήχθη στην πλέον τεταμένη περίοδο για την περιοχή καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη πρωτοβουλίες ανατροπής του status quo, αρχής γενομένης από τη συμφιλίωση των Παλαιστινίων, στην οποία καταλυτικό ρόλο έπαιξε η Αίγυπτος και συνεχίζοντας μέχρι την προσπάθεια περιορισμού της επιρροής του Ιράν και της Ρωσίας στην περιοχή μέσα από μια σειρά δράσεων με επίκεντρο τη Σαουδική Αραβία που ενισχύονται από το ειδικό βάρος της Αιγύπτου.
Υπ αυτό το πρίσμα η στενότερη σχέση Ελλάδας και Κύπρου με την Αίγυπτο αποτελεί κίνηση σαφούς ένταξης στη σφαίρα αμερικανικής επιρροής, όσο κι αν αυτή η εκδοχή γίνεται προσπάθεια να κρατηθεί χαμηλά, λόγω της αρνητικής φόρτισης που φέρουν οι ΗΠΑ στην περιοχή αλλά ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό όμως είναι το μήνυμα που έστειλε ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι, εστιάζοντας στην ανάγκη αντιμετώπισης της τρομοκρατίας.
em>Αλέξης Τσίπρας
Αν και η προοπτική διαλειτουργικότητας μιας τέτοιας συνεργασίας είναι μακρά και αβέβαιη, εν τούτοις τα μηνύματα που στέλνουν στην ευρύτερη περιοχή οι κοινές δηλώσεις είναι εκκωφαντικά και διαμορφώνουν τη βάση άσκησης πολιτικής και διπλωματίας.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η δέσμευση για την επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων στην κατεύθυνση της οριοθέτησης των κοινών θαλάσσιων συνόρων ΑΟΖ), η οποία περιγράφεται στην κοινή Διακήρυξη που υπέγραψαν οι ηγέτες των τριών χωρών.
Κυρίες και Κύριοι, η Αίγυπτος, η Κύπρος και η Ελλάδα είναι συνεπείς στην καταβολή των προσπαθειών για την αποκατάσταση της ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο και την αντιμετώπιση των προβλημάτων, από τα οποία υποφέρει αυτή η περιοχή. Και όπως συζήτησα χθες, με τον Πρόεδρο, κ. Αναστασιάδη, παραμένει το Παλαιστινιακό και το Κυπριακό. Βασικά θέματα της περιοχής, ενώ υπάρχουν και κρίσεις που προβάλλονται, όπως είναι η Λιβύη και η Συρία, όπου θα καταβάλλουμε προσπάθειες για την τήρηση του Διεθνούς Δικαίου, για τη στήριξη αυτών των λαών, ούτως ώστε να υπερβούν τις διάφορες δυσκολίες.
Η τρομοκρατία παραμένει ένας μεγάλος κίνδυνος για όλη την ανθρωπότητα, οπότε επιβάλλεται σε όλες τις χώρες να αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητες για την αντιμετώπιση αυτής της τρομοκρατίας, εξασφαλίζοντας τα δικαιώματα του ανθρώπου, το δικαίωμά του στην προστασία της ζωής του. Και μέσα σε αυτά τα πλαίσια, συνεχίζουμε τις διαβουλεύσεις για τις καλύτερες μεθόδους αντιμετώπισης της παράτυπης μετανάστευσης, που είναι αποτέλεσμα των καταστάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου είναι απαραίτητη η αντιμετώπιση των κοινωνικών ενδογενών παραγόντων και η αντιμετώπιση από άποψη ασφάλειας.
Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι
Στη Διακήρυξη, μεταξύ άλλων, γίνεται αναφορά και στο Κυπριακό, όπου οι τρεις ηγέτες τονίζουν ότι «η συνολική διευθέτηση δεν πρέπει να περιέχει αναχρονιστικές ρυθμίσεις στον τομέα της ασφαλείας, ούτε ξένα στρατεύματα».
Στη Σύνοδο, μεταξύ άλλων, συμφωνήθηκε να ενισχυθεί η τριμερής συνεργασία στους τομείς της ενέργειας, της μετανάστευσης, του τουρισμού, του περιβάλλοντος, της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, της τεχνολογίας των πληροφοριών και επικοινωνιών, της γεωργίας και της διασποράς, όπως αναφέρει η Κοινή Διακήρυξη.
Ένα άλλο εκ των θεμάτων, που απασχόλησε τη Σύνοδο, ήταν και οι διαστάσεις που λαμβάνει το φαινόμενο των μεταναστευτικών ροών. Συμφωνήσαμε για την ανάγκη στενής συνεργασίας, όχι μόνο μεταξύ των χωρών μας, αλλά και την ουσιαστική εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφού το πρόβλημα δεν περιορίζεται στις χώρες της περιοχής, αλλά εκτείνεται και απειλεί τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στο ίδιο πλαίσιο της κοινής βούλησης για πάταξη της παράνομης μετανάστευσης, συμφωνήσαμε να διευρύνουμε τη συνεργασία μας με την υλοποίηση συγκεκριμένων επιχειρησιακών μέτρων.
Νίκος Αναστασιάδης
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων τονίζουν τη σημασία του σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων που κάθε κράτος έχει στις θαλάσσιες ζώνες του σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όπως αντικατοπτρίζεται στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και εκφράζουν την επιθυμία τους να ενισχύσουν τη συνεργασία τους μέσω μιας σειράς συμφωνιών για την εκμετάλλευση και τη μεταφορά φυσικού αερίου, όπου η ανακάλυψη των αποθεμάτων υδρογονανθράκων θα λειτουργούσε ως καταλύτης για την περιφερειακή σταθερότητα και ευημερία.
Οι τρεις άνδρες καλούν παράλληλα την Τουρκία
«να τερματίσει όλες τις παράνομες δραστηριότητες στις θαλάσσιες ζώνες της Κύπρου και να απόσχει από παρόμοιες ενέργειες στο μέλλον».
