Το σκληρό χαρτί της θρησκευτικής διπλωματίας επιχειρεί να παίξει τώρα η εκκλησία της πΓΔΜ, καθώς η ορθόδοξη ανεξάρτητη εκκλησία της χώρας ζητά να γίνει θυγατρική της βουλγαρικής, γεγονός που προκαλεί τη δυσαρέσκεια της Σέρβικης από την οποία αποσπάστηκε με την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας του κράτους. Ωστόσο αυτή δεν η μόνη, ούτε η κυρίαρχη παράμετρος του εγχειρήματος, καθώς η θρησκευτική αδερφοποίηση έχει άμεση σχέση και ευθυγραμμίζεται με τη συμμαχική.
Η Σέρβικη Εκκλησία αν και αυτοκέφαλη συνεχίζει να διατηρεί στενούς δεσμούς με τη Ρωσική, ενώ και πολιτικο-διπλωματικά το μοντέλο ίσων αποστάσεων που ακολουθεί η κυβέρνηση της Σερβίας προκαλεί τριβές με το NATO, ενώ και η ΕΕ εμφανίζεται επιφυλακτική, όπως φάνηκε από την τελευταία έκθεση προόδου του Συμβουλίου Σταθεροποίησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κίνηση προσέγγισης των εκκλησιών είχε κάνει και η Ρωσία, καλώντας τον πρόεδρο, Γκέοργκι Ιβάνοφ, της πΓΔΜ που ανήκει στο εθνικιστικό κόμμα του πρώην πρωθυπουργού, Νλικολα Γκρουέφκσκι, στη Μόσχα όπου και τιμήθηκε. Το ταξίδι αυτό αποτέλεσε παράλληλα ευκαιρία για συνάντηση του προέδρου με τον Ρώσο ομόλογό του, Βλάντιμιρ Πούτιν, την πιο κρίσιμη στιγμή και ενώ η χώρα κινδύνευε με πλήρη αποσταθεροποίηση.
Η βουλγαρική εκκλησία δήλωσε στη Δευτέρα στο BIRN ότι πιθανότατα θα συζητήσει το ασυνήθιστο αίτημα της Ορθόδοξης Εκκλησίας της πΓΔΜ σε συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στις 27 Νοεμβρίου.
«Η λήψη απόφασης δεν θα ήταν τόσο εύκολη», προειδοποίησε ο εκπρόσωπος της Βουλγαρικής Ιεράς Συνόδου Αλεξάνδρα Καραμιχάλεβα.
Την Κυριακή, τα μέσα ενημέρωσης και στις δύο χώρες αποκάλυψαν ότι η Μακεδονική Εκκλησία είχε στείλει επίσημη γραπτή αίτηση, νωρίτερα αυτό το μήνα, για να γίνει η Βουλγαρική Εκκλησία “μητρική” Εκκλησία και να ενθαρρύνει την αποδοχή της ως ισότιμη μεταξύ των άλλων Ορθοδόξων εκκλησιών.
Αν η βουλγαρική πλευρά συμφωνήσει, ηΕκκλησία της πΓΔΜ «θα αναγνωρίσει το Βουλγαρικό Πατριαρχείο ως μητέρα εκκλησία, ενώ το βουλγάρικο Πατριαρχείο θα είναι το πρώτο που θα αποδεχόταν και θα αναγνώριζε την αυτοκέφαλη [ανεξαρτησία] της [Εκκλησίας της πΓΔΜ], αναγκάζοντας παράλληλα και το Οικουμενικό πατριαρχείο της Κωνσντντινούπολης να την αναγνωρίσει ως “Μακεδονική Εκκλησία”, από τη στιγμή που θα είχε την αναγνώριση με αυτό τον τίτλο από τη Βουλγάρικη..
Η Εκκλησία της πΓΔΜ παραμένει μη αναγνωρισμένη από άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες λόγω μιας μακρόχρονης διένεξης για την εκκλησιαστική της ανεξαρτησία από την Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία στην οποία ήταν παλαιότερα ενωμένη.
Η Σερβική Εκκλησία, η οποία διατηρεί στενούς δεσμούς με άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, έχει εμποδίσει την αναγνώριση της Εκκλησίας της πΓΔΜ από τότε που δηλώνει μονομερώς «αυτοκέφαλη» από τα τέλη της δεκαετίας του 1960.
Αν και το θέμα μοιάζει καθαρά θρησκευτικό δεν είναι, καθώς τα Σκόπια επιχειρούν με ταχείς ρυθμούς και υπσοτηριζόμενα από ΕΕ και NATO να επανέλθουν σε ευρωατλαντική τροχιά και να οικοδομήσουν καλές σχέσεις με τη Βουλγαρία και την Ελλάδα ως μέρος της στρατηγικής άμεσης ενσωμάτωσης και αποδοχής τους στις νέες κοινότητες.