Πιο επιθετική πολιτική στην πώληση κόκκινων δανείων είναι αναγκασμένες να ακολουθήσουν οι ελληνικές τράπεζες καθώς τα stress tests έχουν επισπευσθεί και τα στοιχεία που θα ληφθούν υπόψη θα είναι μέχρι τέλος του 2016, γεγονός που αυξάνει την πίεση για την άμεση ολοκλήρωση συμφωνιών και οδηγεί σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές. Το σκηνικό που δημιουργείται ωστόσο είναι επίσης ανησυχητικό καθώς οι τραπεζίτες φαίνεται να έχουν καθυστερήσει τις διαδικασίες, όπως έχει πιστοποιήσει με δηλώσεις του στο παρελθόν και ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Γιάννης Στουρνάρας και παρά τις δεσμεύσεις και τους σχεδιασμούς για έγκαιρες και σε υψηλότερες τιμές πωλήσεις.
Την πίεση ανέβασε ο Μάριο Ντράγκι προωθώντας οδηγία που θα αναγκάζει, συνολικά τις ευρωπαϊκές τράπεζες, να διακρατούν ισόποση ρευστότητα των κόκκινων δανείων που διαθέτουν, κίνηση που εντάσσεται στο πλαίσιο της επιτάχυνσης της εκκαθάρισης των ισολογισμών και της απεμπλοκής της διατραπεζικής αγοράς καθώς και για την αύξηση της ταχύτητας κίνησης του χρήματος.
Το ζήτημα της μεθόδου διεξαγωγής και των αποτελεσμάτων των stress tests απασχόλησε πρόσφατα τις αγορές προκαλώντας έντονους κλυδωνισμούς, όταν ΔΝΤ και ΕΚΤ διαφώνησαν για την ανάγκη διενέργειας νέου ελέγχου ποιότητας ενεργητικού, AQR, καθώς εκτιμήθηκε ότι κάτι τέτοιο θα διογκώσει -ίσως πλασματικά εν μέρει- τις ανάγκες των τραπεζών.
Επί του θέματος τοποθετήθηκε από το Λονδίνο ο πρόεδρος της ΕΕΤ, Νίκος Καραμούζης, επιχειρώντας να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, ο οποίος υποστήριξε ότι
«δεν πρέπει να μετατρέψουμε ένα υποθετικό ζήτημα μελλοντικής ανάγκης ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, το οποίο δεν έχει καν τεκμηριωθεί, σε μία “χαλαρή” δημόσια συζήτηση, όπως πρόσφατα έκανε το ΔΝT ζητώντας δημόσια τη διεξαγωγή AQR και αφήνοντας υπονοούμενα για ανάγκη κεφαλαιακών ενισχύσεων»
Κάτι τέτοιο, τόνισε, μπορεί να έχει αρνητικά αποτελέσματα στις τράπεζες και στην οικονομία, καθώς ενθαρρύνει τους στρατηγικούς κακοπληρωτές (εκτιμάται ότι αντιπροσωπεύουν το 25% των NPEs), τροφοδοτεί κερδοσκοπικές συμπεριφορές στις αγορές, υπονομεύει τις προσπάθειες για την επιστροφή καταθέσεων και αυξάνει τον «ηθικό κίνδυνο».
Σχετικά με την κεφαλαιακή κατάσταση των εγχώριων τραπεζών, σημείωσε ότι διατηρούν δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier1, μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρώπη, ενώ επιπλέον οι ελληνικές τράπεζες έχουν υψηλά επίπεδα εσόδων ύψους 4,2 δισ. (προ προβλέψεων) ετησίως που σε ορίζοντα 3ετίας δημιουργεί ένα πρόσθετο κεφαλαιακό απόθεμα 12,6 δισ. ευρώ.
Οι τράπεζες, σε πρώτη φάση, επικεντρώνουν στην πώληση στοιχείων του ενεργητικού τους για τα οποία οι προβλέψεις έχουν εξαντλήσει τον πιστωτικό κίνδυνο και τα οποία είναι ανενεργά επί μακρόν και δεν έχουν εγγυήσεις. Ήτοι κυρίως καταναλωτικά δάνεια και επιχειρηματικά ανοίγματα, καθώς και επενδυτικά προϊόντα στα οποία είχαν συμμετάσχει.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg οι ελληνικές τράπεζες στα αναθεωρημένα businesss plans που έχουν υποβάλλει ενόψει των stress tests δεσμεύονται για πωλήσεις κόκκινων δανείων της τάξης των 5 δισ. εκάστη, μέχρι το τέλος του έτους, που συνεπάγεται πλημμυρίδα deals το τελευταίο δίμηνο του έτους.
Σημειώνεται ότι πριν από λίγες εβδομάδες η Eurobank πραγματοποίησε την πρώτη συναλλαγή πουλώντας χαρτοφυλάκιο 1,5 δισ. στο 3% της αξίας του, ενώ ακολουθεί η Εθνική Τράπεζα με 3 δισ. και αναμένονται αντίστοιχα deals από Πειραιώς και Alpha Bank.
Τους τραπεζίτες πιέζει η συγκεκαλυμμένη απειλή παρέμβασης από την επικεφαλής του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού, Ντανιέλ Νουί, η οποία δήλωσε ότι η ΕΚΤ θα προσφέρει “επιπρόσθετη καθοδήγηση” στις τράπεζες που δυσκολεύονται να μειώσουν τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η Ντνιέλ Νουί ανέφερε ότι υπάρχουν ομάδες εποπτείας οι οποίες ασχολούνται με τις τράπεζες που έχουν πολύ υψηλά επίπεδα μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και οι οποίες θα αξιολογήσουν τα σχέδια μείωσης των καθυστερήσεων, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι σχετικοί στόχοι παραμένουν φιλόδοξοι αλλά ρεαλιστικοί.
Οι Έλληνες τραπεζίτες, από την πλευρά τους επιχειρούν να εκτρέψουν την πίεση στην κυβέρνηση, ενώ προσπαθούν να εμφανίσουν βελτιωμένους δείκτες αποδοτικότητας στη διαχείριση κόκκινων δανείων και μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, ώστε να περιοριστούν οι πιέσεις και να βελτιωθούν οι τιμές.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσονται και οι δηλώσεις του προέδρου της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών και προέδρου της Eurobank, Νίκου Καραμούζη, ο οποίος υπογράμμισε την ανάγκη ενεργοποίησης των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών.
«Είναι κρίσιμο να πραγματοποιηθούν απρόσκοπτα οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, καθώς μέσω αυτών αποθαρρύνονται οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, η διαδικασία είναι διαφανής, το κυριότερο, όμως, βελτιώνεται η αξία ρευστοποίησης των διαθέσιμων εξασφαλίσεων αντανακλώντας τα επίπεδα των προβλέψεων που έχουν σχηματιστεί για τα NPEs».
Σημείωσε ότι για το 2017 φαίνεται ότι οι τράπεζες θα επιτύχουν τους στόχους μείωσης των NPEs, προσθέτοντας ότι «είναι επίσης ενθαρρυντικό ότι έπειτα από χρόνια καθυστερήσεων στην Ελλάδα, δημιουργήθηκε πλέον το απαραίτητο νομοθετικό πλαίσιο για τη διαχείριση των NPLs και των NPEs και θεσμοθετήθηκαν ρυθμίσεις όπως είναι η δυνατότητα πώλησης δανείων στη δευτερογενή αγορά, οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί, ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, ο νέος πτωχευτικός κώδικας και οι αδειοδοτήσεις εταιρειών διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων».