Προσπάθεια να βγει μπροστά θέτοντας τον οδικό χάρτη των διαπραγματεύσεων με την πΓΔΜ και μεταφέροντας στην πίεση στα Σκόπια, έκανε ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς, στη συνάντησή του με τον γγ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτιέρες και τον ειδικό διαπραγματευτή, Μάθιου Νίμιτς.
Ο Νίκος Κοτζιάς θέλοντας να δείξει καλή διάθεση και να μεταφέρει το κέντρο βάρους στην κυβέρνηση της πΓΔΜ έθεσε ως ορόσημο τις αυτοδιοικητικές εκλογές του Οκτωβρίου στην γειτονική χώρα, με την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ θα μπορέσει να ανατρέψει το status quo, υπό το οποίο το κόμμα του Νόκολα Γκρουέφσκι ελέγχει το 70% των δήμων. Αν επιτευχθεί κάτι τέτοιο διευρύνεται το πεδίο ελιγμών της κυβέρνησης καθώς θα διαθέτει πλέον ικανά εχέγγυα πολιτικής σταθερότητας, ευρεία και ανανεωμένη κοινωνική στήριξη και θα είναι σε θέση να κάνει ουσιαστικές πολιτικές παρεμβάσεις.
Ειδικότερα σε ό,τι αφορά το ονοματολογικό, στο πλαίσιο της συζήτησης -παρόντος του ειδικού απεσταλμένου Μάθιου Νίμιτς- ο υπουργός Εξωτερικών επισήμανε ότι «υπάρχει ένα παράθυρο δυνατότητας» να συζητηθεί μετά τον Οκτώβρη και την ολοκλήρωση των δημοτικών εκλογών στη γειτονική χώρα, «εφόσον χτυπηθεί ο αλυτρωτισμός».
Σε αυτή τη φάση οι ΗΠΑ και κατ επέκταση το NATO προωθούν την την ταχεία επαναφορά της πΓΔΜ σε ευρωατλαντική τροχιά, πορεία στην οποία έχει δεσμευτεί η νέα κυβέρνηση της χώρας, ενώ σε εξέλιξη βρίσκεται σκληρή αντιπαράθεση με τη Ρωσία για τις σφαίρες επιρροής στα Βαλκάνια και την Ανατολική Ευρώπη. Το σκηνικό που έχει δημιουργηθεί ενισχύει την πίεση προς την Ελλάδα, καθώς και η Ευρώπη εμπλέκεται ενεργά στο πλευρό του NATO, ανοίγοντας -δια στόματος Γιούνκερ- το ζήτημα της διεύρυνσης της ΕΕ με την είσοδο βαλκανικών χωρών.
Ισχυροποίηση βάσης στο Κυπριακό
Θολό παραμένει το τοπίο στο Κυπριακό καθώς ο Νίκος Κοτζιάς εξέφρασε μεν τη βούληση της Ελλάδας για τη συνέχιση των συζητήσεων στη βάση των προτάσεων
«που είχε διατυπώσει ο ίδιος ο γενικός γραμματέας και στις οποίες ήμασταν σύμφωνοι».
Ωστόσο αυτό το σημείο αντιμετωπίστηκε με ισχυρή δόση διπλωματίας και ασαφών διατυπώσεων από τον γγ, ο οποίος μετά το πέρας της συνάντησης, σε δήλωση που εξέδωσε αναφέρει ότι:
«άκουσε τις απόψεις του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών για την σημερινή κατάσταση και το μέλλον των ειρηνευτικών συνομιλιών για το Κυπριακό»
Η διατύπωση άκουσε απέχει από την επίτευξη σύμπνοιας και στόχο έχει να στείλει μήνυμα στην Τουρκία ότι ο ΟΗΕ δεν ενστερνίζεται τις ελληνικές θέσεις, ακόμα και όταν αυτές συμπίπτουν με το έγγραφο θέσεων του ίδου του Αντίνιο Γκουτιέρες.
Αυτό συμβαίνει καθώς η ελληνική πλευρά δεν θέλει να αποδεχθεί στοιχεία που προσπάθησε να ενσωματώσει στα συμπεράσματα του Κραν Μοντάνα ο ειδικός απεσταλμένος και τα οποία είχε χαρακτηρίσει ως αποτύπωση θέσεων της Άγκυρας.
Όπως είπε ο κ. Κοτζιάς
«υπογραμμίσαμε την ανάγκη να διατηρηθεί το κεκτημένο του μοναδικού εγγράφου του ΟΗΕ»
που κατατέθηκε την τελευταία βραδιά της διαπραγμάτευσης στο Κραν Μοντανά και αφορούσε το πλαίσιο στο οποίο θα εφαρμόζονταν οι αποφάσεις σχετικά με την κατάργηση της συνθήκης των εγγυήσεων και τα παρεμβατικά δικαιώματα,
«ένα κείμενο που το έβαλε ο γ.γ. πάνω στο τραπέζι και το οποίο αποτελεί καλή βάση για να συνεχίσουμε τις συζητήσεις μας».
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών απαντώντας σε σχετική ερώτηση δημοσιογράφου για την περαιτέρω πορεία επίλυσης του Κυπριακού τόνισε τη σημασία του “open ended”, μιας ανοιχτής διαπραγματευτικής διαδικασίας, η οποία αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο συνέχειας αρκεί να το θέλουν, όπως είπε, και οι δύο πλευρές.
«Αυτή τη στιγμή η μια πλευρά δεν φαίνεται διατεθειμένη να κάνει μια ουσιαστική συζήτηση την οποία απέφυγε και στο Κραν Μοντανά»
σημείωσε, προσθέτοντας ότι
«είναι υποχρέωση όλων μας να βοηθήσουμε, να συμβάλουμε να λυθεί το Κυπριακό προς όφελος όλου του πληθυσμού της Κύπρου -των δυο κοινοτήτων και των τριών μειονοτήτων- και όχι προς όφελος τρίτης χώρας».
Οι μεταρρυθμίσεις στον ΟΗΕ
Σε ό,τι αφορά τις μεταρρυθμίσεις του ΟΗΕ, ο κ. Κοτζιάς προσέφερε τη στήριξή της Ελλάδας στις προωθούμενες αλλαγές από τον κ. Γκουτέρες και επέμεινε στην προώθηση της ελληνικής πρότασης για την δημιουργία ενός παγκόσμιου κοινοβουλευτικού οργάνου το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα να γίνει πιο ελκυστικός ο ΟΗΕ στην καθημερινότητα των πολιτών.
Η ανακοίνωση του ΟΗΕ
Ανακοίνωση που εκδόθηκε από τον ΟΗΕ μετά από τη συνάντηση ανέφερε ότι κατά τη συνάντηση ο κ. Γκουτέρες «επαίνεσε την συμπόνια και την αλληλεγγύη την οποία έχει επιδείξει η Ελλάδα και οι πολίτες της απέναντι σε έναν μεγάλο αριθμό προσφύγων και μεταναστών που φτάνουν στην χώρα». Επίσης «άκουσε τις απόψεις του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών για την σημερινή κατάσταση και το μέλλον των ειρηνευτικών συνομιλιών για το Κυπριακό» και καλωσόρισε τις νέες προσπάθειες εξεύρεσης λύσης για το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, ενώ «διαβεβαίωσε τον υπουργό Εξωτερικών για την δέσμευση του ΟΗΕ να στηρίξει τις δύο χώρες σε αυτή την προσπάθεια».
