Απάντηση που αποκαλύπτει προσπάθεια της Άγκυρας για τη δημιουργία τετελεσμένων στην Κυπριακή ΑΟΖ δίνει το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ απαντώντας στο διάβημα διαμαρτυρίας της Κύπρου για τη δέσμευση περιοχής στην κυπριακή ΑΟΖ για λογαριασμό αμερικανικού πλοίου αλλά με τουρκική NAVTEX. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ διαψεύδει οποιαδήποτε δραστηριότητα ή αίτηση δέσμευσης χώρου μέσω Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ, γεγονός που αφήνει εκτεθειμένη την Τουρκία απέναντι στις ΗΠΑ αλλά και στο NATO, το οποίο επίσης προσπαθεί να εμπλέξει.
Μετά τις κινήσεις της Λευκωσίας η Τουρκία εξέδωσε νέα NAVTEX για την ίδια ακριβώς περιοχή, λέγοντας αυτή τη φορά ότι θα διεξαχθούν κοινές στρατιωτικές ασκήσεις από το τουρκικό και το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό, κίνηση που αποκαλύπτει παρελκυστική τακτική και προσπάθεια ανατροπής του status quo με διπλωματικές μπλόφες πίσω μάλιστα από τον αμερικανικό παράγοντα. Αυτό επιβεβαιώνει τις αρχικές εκτιμήσεις της κυπριακής κυβέρνησης, ότι πρόκειται για κοινή άσκηση των δύο χωρών, πιθανότατα υπό τη στέγη του ΝΑΤΟ, τις οποίες η Τουρκία επιχείρησε να εκμεταλλευτεί για να δημιουργήσει ένταση.
Όπως μεταδίδει το κυπριακό site sigmalive επικαλούμενο πηγές του κυπριακού υπουργείου Εξωτερικών, μετά τις παραστάσεις στις οποίες προχώρησε ο Κύπριος Πρέσβης στις ΗΠΑ Λεωνίδας Παντελίδης, η επίσημη απάντηση που ελήφθη από την αμερικανική Κυβέρνηση είναι ότι κανένα σχετικό αίτημα προς την Τουρκία δεν έχει υποβληθεί, προκειμένου να εκδοθεί NAVTEX που να δεσμεύει θαλάσσια περιοχή για λογαριασμό του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού.
Ωστόσο, το αμερικανικό ΥΠΕΞ παρέπεμψε το ζήτημα στο Πεντάγωνο, δηλώντας στον πρέσβη της Κυπριακής Δημοκρατίας ότι εκείνο είναι ο αρμόδιος φορέας για να παραχωρήσει περισσότερες λεπτομέρειες επί του θέματος.
Νωρίτερα, το Υπουργείο Εξωτερικών είχε δώσει εντολή στον Κύπριο πρέσβη στις ΗΠΑ να προχωρήσει σε παραστάσεις προς την αμερικανική Κυβέρνηση, αναφορικά με την τουρκική NAVTEX 746/17, η οποία εμπλέκει τον αμερικανικό παράγοντα σε δραστηριότητα στην κυπριακή θάλασσα.
Έτσι, ο πρέσβης Λεωνίδας Παντελίδης ζήτησε διευκρινίσεις από την αμερικανική κυβέρνηση για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες η Τουρκία δέσμευσε περιοχή, προκειμένου αμερικανικό πολεμικό πλοίο να ρυμουλκήσει υποβρύχια συσκευή σε θαλάσσια έκταση της κυπριακής ΑΟΖ, πρακτική η οποία παραπέμπει σε άσκηση ανθυποβρυχιακού πολέμου.
Σημειώνεται ότι η περιοχή που έχει δεσμευτεί, περιλαμβάνει και το τεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, για το οποίο η Τουρκία αξιώνει κυριαρχικά δικαιώματα.
Αξιωματούχοι αποδίδουν την καθυστέρηση στις απαντήσεις από τις ΗΠΑ και στη συνάντηση του Κύπριου πρέσβη με τους αξιωματούχους του State Department στο Σαββατοκύριακο και τη διαφορά ώρας.
Υπενθυμίζεται εν λόγω δραστηριότητα στην κυπριακή ΑΟΖ ήταν προγραμματισμένο να πραγματοποιηθεί από τις 15:00 μέχρι 20:59 το απόγευμα, οπότε, υπό κανονικές συνθήκες, βρίσκεται σε εξέλιξη.
Οι ίδιες πηγές είχαν εκτιμήσει εξαρχής ότι, «αν επρόκειτο για καθαρά αμερικανική άσκηση, οι ΗΠΑ θα είχαν επικοινωνήσει με την Κυπριακή Δημοκρατία κι αυτό είναι κάτι που μας οδηγεί στην εκτίμηση πως η Τουρκία επί της ουσίας ρυμούλκησε τις ΗΠΑ σε μια τέτοια διαδικασία. Αναμένουμε να διορθώσουν το λάθος, όπως είχε γίνει και σε 1-2 παρόμοιες περιπτώσεις στο παρελθόν με αεροπορικές στρατιωτικές ασκήσεις των Αμερικανών, όπου αρχικά εκδόθηκε ΝΟΤΑΜ από το παράνομο αεροδρόμιο της Τύμπου, αλλά στη συνέχεια διορθώθηκε. Πάντως, αν ήταν καθαρά άσκηση των ΗΠΑ, μια τέτοια NAVTEX θα ήταν όντως ανησυχητική».