Εντείνονται οι κοινωνικές αντιδράσεις στην Πολωνία στην πρωτοβουλία της κυβέρνησης για μεταρρύθμιση του Δικαστικού Σώματος που το καθιστά πλέον ελεγχόμενο από την κυβέρνηση περιορίζοντας το βαθμό ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης με τρόπο που αντιτίθεται και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο.
Χθες η Κάτω ΒΟυλή της Πολωνίας πέρασε στηριζόμενη στην κυβερνητική πλειοψηφία τον σχετικό νόμο για τον διορισμό δικαστών στο Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας και σήμερα χιλιάδες Πολωνοί έχουν βγει στους δρόμους διαδηλώνοντας κατά του νόμου και της εναντίον της κυβέρνησης.
Την ακροδεξιά κυβέρνηση της Πολωνίας που προέρχεται από το κόμμα του δίδυμου αδερφού του πρώην προέδρου Κατσίνσκι, έχουν προειδοποιήσει και οι Βρυξέλλες, απειλώντας με την επιβολή κυρώσεων, αν τελικά καταστεί νόμος του κράτους το νομοσχέδιο που περιορίζει την ανεξαρτησία του ανωτάτου δικαστηρίου.
Αυτό όμως δεν είναι το μόνο μέτωπο της Βαρσοβίας με τις Βρυξέλλες καθώς ο πρόεδρος της Πολωνίας, Ντούντα, αρνήθηκε να συναντηθεί με τον πρόεδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναπντ Τουσκ, που ήταν πρωθυπουργός της Πολωνίας κατά την περίοδο που σκοτώθηκε ο τότε πρόεδρος της Πολωνίας και δίδυμος αδερφός που επικεφαλής του ακροδεξιού κόμματος PiS, Κατσίνσκι.
Η πολωνική κυβέρνηση άνοιξε εκ νέου έρευνα για την πτώση του αεροσκάφους που μετέφερε την τότε κυβέρνηση της χώρας στη Ρωσία, σε εορτασμό, και το οποίο κατέπεσε με αποτέλεσμα τον θάνατο σχεδόν ολόκληρης της κυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου. Για το ατύχημα ο δίδυμος αδερφός του Κατσίνσκι που σήμερα είναι πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος κατηγορεί τον Ντόναλντ Τουσκ ότι συνεργάστηκε με τον Πούτιν για την πτώση του αεροσκάφους.
Εκτός αυτού η Πολωνία ήταν η μόνη χώρα που δεν ψήφισε την επανεκλογή του Ντόναλντ Τουσκ στη θέση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου φέτος, αποδεικνύοντας το βάθος και την ένταση της αντιπαράθεσης.
Οι διαδηλώσεις
Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές, 14.000 σύμφωνα με την αστυνομία, 50.000 σύμφωνα με τη δημαρχία, συγκεντρώθηκαν μπροστά από το προεδρικό μέγαρο και ζήτησαν από τον πρόεδρο της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα να προβάλει το βέτο του στην μεταρρύθμιση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, αλλά και στα δύο άλλα μεταρρυθμιστικά νομοθετήματα που αυξάνουν τον έλεγχο της εκτελεστικής επί της δικαστικής εξουσίας.
Η πολωνική αντιπολίτευση και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών καταγγέλλουν ότι η μεταρρύθμιση δίνει στον υπουργό Δικαιοσύνης τα μέσα επηρεασμού του έργου του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Κρατώντας πολωνικές σημαίες και κεριά, οι διαδηλωτές φώναξαν «Θα υπερασπισθούμε την δημοκρατία», «Ελεύθερα Δικαστήρια», «θέλουμε βέτο» και «Ελεύθερη Ευρωπαϊκή Πολωνία». Στη συνέχεια, οι διαδηλωτές κατευθύνθηκαν προς το κοινοβούλιο.
Παρόμοιες διαδηλώσεις πραγματοποιήθηκαν σε δεκάδες άλλες πολωνικές πόλεις και κωμοπόλεις.
Νωρίτερα την Πέμπτη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προειδοποιήσει την Βαρσοβία «να διακόψει την δαιδικασία θέσπισης» των μεταρρυθμίσεων, απειλώντας με κυρώσεις.
Ο επικεφαλής της κεντρώας – κεντροδεξιάς Πλατφόρμας Πολιτών, αξιωματικής αντιπολίτευσης, Γκρεγκόρ Τσέτινα, κατήγγειλε «πραξικόπημα», ενώ ο Ριζά Πέτρου, πρόεδρος του κόμματος Nowoczesna, έκανε λόγο για μία «μαύρη μέρα για την πολωνική δημοκρατία».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προειδοποίησε τη Βαρσοβία να παγώσει την μεταρρύθμιση, απειλώντας με την επιβολή κυρώσεων. «Είμαστε πολύ κοντά στην ενεργοποίηση του άρθρου 7 της ευρωπαϊκής συνθήκης», που περιλαμβάνει την άρση του δικαιώματος ψήφου στην Ένωση, δήλωσε ο πρώτος αντιπρόεδρος της Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς.
Ωστόσο, για την ενεργοποίηση του άρθρου 7 για την άρση του δικαιώματος ψήφου σε μία χώρα απαιτείται ομοφωνία των υπολοίπων κρατών μελών. Η Ουγγαρία όμως, σύμμαχος της Βαρσοβίας, διαφωνεί και ανακοίνωσε ότι θα αντιταχθεί στην επιβολή των κυρώσεων.
«Υποστηρίζουμε την Πολωνία και ζητούμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να περιορισθεί στις αρμοδιότητες της και να σταματήσει να ενεργεί ως πολιτικό όργανο», δήλωσε ο Πέτερ Σγιάρτο, Ούγγρος υπουργός Εξωτερικών.
Τονίζοντας ότι η Πολωνία είναι στενός σύμμαχος της Ουάσινγκτον, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ ανησυχούν για μία νομοθετική μεταρρύθμιση που φαίνεται ότι θέτει περιορισμούς στην δικαστική εξουσία και εν δυνάμει αποδυναμώνει το κράτος Δικαίου στην Πολωνία.
«Συνεχίζουμε να έχουμε συνομιλίες στο υψηλότερο επίπεδο με την πολωνική κυβέρνηση και να εκφράζουμε τις ανησυχίες μας για το θέμα», δήλωσε εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
