Σε αναπόδραστη τροχιά πολιτικής έντασης εισέρχεται η πΓΔΜ μετά την στρατηγική επιλογή του πρώην πρωθυπουργού και κατηγορούμενου για πέντε κακουργήματα, Νίκολα Γκρουέφσκ, να παρεμποδίσει την κοινοβουλευτική διαδικασία για την ψήφιση νόμων που επαναφέρουν τη χώρα στο ευρωατλαντικό μονοπάτι.
Το πολιτικό σκηνικό στα Σκόπια είναι ιδιαίτερα εύφλεκτο μετά την ανακοίνωση των ποινικών διώξεων από την Ειδική Εισαγγελία (SJO) σε βάρος του Νίκολα Γκρουέφσκι και άλλων στελεχών του VMRO-DPNE για σωρεία αδικημάτων, με τον πρώην πρωθυπουργό να αντιμετωπίζει συνολικά ποινή φυλάκισης έως 21 έτη και να του έχει απαγορευτεί η έξοδος από τη χώρα.
Το διεθνές πλαίσιο και η Ελλάδα
Παράλληλα η Μόσχα επιχειρώντας να διατηρήσει και να διευρύνει τον τη στρατηγική της θέση στην πΓΔΜ έχει προσεγγίσει πολιτικά και… θρησκευτικά τον πρόεδρο Γκέοργκι Ιβάνοφ, ενώ έγγραφα που δημοσιεύθηκαν αποκαλύπτουν την προσπάθεια δημιουργίας παράλληλου κράτους με την προσέγγιση και ένταξη σε μηχανισμό δημοσίων υπαλλήλων όλων των βαθμίδων.
Το NATO και η ΕΕ έχουν δείξει ξεκάθαρα ότι επιθυμούν την άμεση επιστροφή της πΓΔΜ στο ευρωταλαντικό μονοπάτι, ωστόσο το ελληνικό veto στην ένταξη χωρίς επίλυση του προβλήματος του ονόματος περιπλέκει την κατάσταση. Η ένταση δεν θα αργήσει να φτάσει στην Αθήνα, καθώς ήδη έχει ενεργοποιηθεί ο ειδικός διαμεσολαβητής Μάιου Νίμιτς.
Στην Ελλάδα το ζήτημα του ονόματος τέθηκε εξ απαλών ονύχων στη Βουλή τις προηγούμενες ημέρες για να επαναβεβαιωθεί η θέση του 2008, για τη μη χρήση του όρου Μακεδονία, στο όνομα της πΓΔΜ, θέση που δύσκολα θα αντέξει σε διαπραγματεύσεις υπό την πίεση NATO και ΕΕ, με δεδομένο ότι σχεδόν ολόκληρη η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζει τη χώρα με τη συνταγματική ονομασία.
Το εσωτερικό σκηνικό
Οι βουλευτές της αντιπολίτευσης του VMRO-DPMNE έχουν σχηματίσει δέκα ξεχωριστές κοινοβουλευτικές επιτροπές, οι οποίες τους δίνουν τη δυνατότητα να προκαλέσουν κοινοβουλευτικό έμφραγμα καθυστερώντας ή ακόμα και εκτροχιάζοντας το έργο του Κοινοβουλίου.
Η προτεινόμενη απόλυση του γενικού εισαγγελέα Marko Zvrlevski έχει ήδη καθυστερήσει λόγω αυτής της κατάστασης, καθώς διάφορες βουλευτές του VMRO DPMNE πραγματοποιούν από τη Δευτέρα διαδικαστικές παρεμβάσεις και ζητώντας συμβιβασμούς.
Το VMRO DPMNE, το οποίο ελέγχει 59 βουλευτές στο κοινοβούλιο 120 εδρών, επέμεινε ότι η απόλυση του Ζρρλέφσκι θα πρέπει να συμβεί μόνο μετά από νομικές αλλαγές ώστε να μπορεί, όπως η αντιπολίτευση, να προτείνει τον διάδοχό του.
Οι Σοσιαλδημοκράτες, εκτιμούν ότι ο πραγματικός στόχος πίσω από την παρελκυστική τακτική που έχει επιλέξει το VMRO-DPMNE του Νίκολα Γκρουέφσκι είναι να παραλύσει το έργο του κοινοβουλίου.
Με τον πέλεκυ της Δικαιοσύνης να βρίσκεται πάνω από τον Γκρουέφσκι και το NATO με τη Ρωσία να ερίζουν για την διαμόρφωση σφαιρών επιρροής στα Βαλκάνια η προοπτική ομαλής λήξης της νέας πολιτικής κρίσης στην πΓΔΜ είναι μάλλον θολή. Η παράταση και διόγκωση τέτοιων προβλημάτων απειλούν να βυθίσουν εκ νέου τη χώρα στην ακυβερνησία προκαλώντας κοινωνικές εκρήξεις που μπορεί εύκολα να εξελιχθούν σε αλυσιδωτή αντίδραση, δεδομένου του παρελθόντος και του εύφλεκτου και πυροδοτούμενου πολιτικού σκηνικού.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Νικόλα Γκρουέφσκι, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι θα σταματήσει να συνεργάζεται λόγω των πολλών ποινικών κατηγοριών που απαγγέλθηκαν κατά της ηγεσίας του κόμματος. Ενώ το VMRO DPMNE κατηγορεί την κυβέρνηση ότι χρησιμοποιεί την Ειδική Εισαγγελία, που διορίστηκε επό της προηγούμενης κυβέρνησης, για να ξεκινήσει μια πολιτικά-ενορχηστρωμένη επίθεση εναντίον του.
Δράσεις και αντιδράσεις
“Για κάθε ώρα διακοπής που ζητάτε, θα παρατείνω τη σύνοδο [κοινοβουλίου] για μία ώρα μετά τις 18:00 [ώρα συνηθισμένης λήξης του κοινοβουλίου]”
δήλωσε ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Ταλάτ Τζαφέρι, προειδοποιώντας τους βουλευτές της αντιπολίτευσης.
Η κυρίαρχη κυβερνητική συνιστώσα, το SDSM, ανακοίνωσε επίσης τη δυνατότητα αλλαγής της νομοθεσίας του Κοινοβουλίου, προκειμένου να αποφευχθεί η νομοθετική εμπλοκή, νόμος που χρειάζεται απλή πλειοψηφία περισσότερων από 60 βουλευτών, την οποία κατέχουν τα κυβερνητικά κόμματα.
Η προτεινόμενη αναπροσαρμογή του προϋπολογισμού, η οποία θα πρέπει να φτάσει στο κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα, μπορεί να αντιμετωπίσει παρόμοια κινητοποίηση, καθώς και ο αναμενόμενος διορισμό νέου γενικού εισαγγελέα καθώς και πολλές άλλες θέσεις κρατικών λειτουργών που προσπαθεί να καλύψει η νέα κυβέρνηση.
Το ευρωατλαντικό μονοπάτι
Εξίσου σημαντικό είναι ότι πολλοί άλλοι νόμοι και διατάξεις που αποτελούν μέρος του πρόσφατα ανακοινωθέντος κυβερνητικού σχεδίου που ονομάζεται 3-6-9, το οποίο περιλαμβάνει μια σειρά από μεταρρυθμίσεις που έχουν προγραμματιστεί από την ΕΕ προγραμματιστεί για τους επόμενους τρεις, έξι και εννέα μήνες, μπορεί να κολλήσει στα γρανάζια της γραφειοκρατίας και των εμπλοκών που προσπαθεί να δημιουργήσει το VMRO.
Αυτές περιλαμβάνουν μια σειρά μεταρρυθμίσεων στο δικαστικό σώμα, την αστυνομία και άλλους τομείς, καθώς και ένα νέο νόμο που αποσκοπεί να καταστήσει την επίσημη χρήση της αλβανικής γλώσσας πιο διαδεδομένη.
Το σχέδιο είναι η πρώτη ώθηση της νέας κυβέρνησης για την ανάκτηση της σύστασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών με την ΕΕ, οι οποίες είχαν παγώσει λόγω της μακρόχρονης πολιτικής κρίσης και της προσέγγισης του Γκρουέφσκι με το Κρεμλίνο.