Οι γνωστές από καιρό στενές σχέσεις του Κατάρ με ισλαμιστικές οργανώσεις που χαρακτηρίζονται πλέον τρομοκρατικές ήταν η αφορμή για την απομόνωση της χώρας από άλλα αραβικά κράτη υπό την πίεση και της δυτικής συμμαχίας στο πλαίσιο της μάχης κατά της τρομοκρατίας. Ωστόσο το Κατάρ δεν είναι παρά ένα πιόνι στη διεθνή γεωπολιτική σκακιέρα που η Σαουδική Αραβία αποφάσισε να θυσιάσει θέλοντας να δείξει καλή πίστη στις ΗΠΑ και να βρει διεθνή στήριξη για την ασθμαίνουσα οικονομία.
Η απόφαση διακοπής των διπλωματικών σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, του Μπαχρέιν και της Αιγύπτου, που ακολουθήθηκαν από αντίστοιχες αποφάσεις της Λιβύης και της Συρία, έρχονται 48 ώρες μετά την έναρξη των επιχειρήσεων ανακατάληψης της ντε φάκτο πρωτεύουσας του Ισλαμικού Κράτους στη Συρία, της Ράκκα.
Με τον τρόπο αυτό η δυτική συμμαχία επιδιώκει να “στραγγαλίσει” οικονομικά τους τρομοκράτες του ISIS στέλνοντας παράλληλα μήνυμα ενότητας του συνασπισμού κατά της τρομοκρατίας και εμπλέκοντας ενεργά ισλαμικές δυνάμεις. Η Σαουδική Αραβία δείχνοντας το Κατάρ επιτυγχάνει να διατηρήσει τα προσχήματα απέναντι στις ΗΠΑ, τον μεγαλύτερο αγοραστή του πετρελαίου της, ενώ παράλληλα θέτει σε ισχύ τη συμφωνία εκατοντάδων δισεκατομμυρίων που συνήψε με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Οι κυρώσεις που προκύπτουν άλλωστε από τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων των τεσσάρων με το Κατάρ δεν είναι τόσο οικονομικές όσο πολιτικές καθώς το εμιράτο εξάγει κυρίως στη Νότιο Κορέα και την Ιαπωνία, όπως μπορείτε να δείτε από τους παρακάτω πίνακες.
Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι το Ιράν δια στόματος του αναπληρωτή προέδρου βλέπει το μακρύ χέρι των ΗΠΑ πίσω από τις εξελίξεις κάνοντας δηκτικά λόγο για τον “χορό με το σπαθί” που χόρεψε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά την επίσκεψή του στη Σαουδική Αραβία.
Το Κατάρ, αποκλείσθηκε επίσης από τον αραβικό στρατιωτικό συνασπισμό που πολεμάει φιλοϊρανούς αντάρτες στην Υεμένη.
Από το Σίδνεϊ, ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Ρεξ Τίλερσον κάλεσε τις χώρες του Κόλπου να παραμείνουν ενωμένες, εκτιμώντας πάντως ότι η κρίση αυτή δεν θα έχει επιπτώσεις στην παγκόσμια μάχη εναντίον «της τρομοκρατίας».
Πρόκειται για τη σοβαρότερη κρίση από τη δημιουργία, το 1981, του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ, Ομάν, Κατάρ).
Τρεις από τις χώρες αυτές (Σαουδική Αραβία, Εμιράτα, Μπαχρέιν), καθώς και η Αίγυπτος, ανακοίνωσαν διαδοχικά σήμερα τα χαράματα τη ρήξη των διπλωματικών σχέσεών τους με το Κατάρ, το οποίο κατηγορούν ότι «υποστηρίζει την τρομοκρατία», περιλαμβανομένης της Αλ-Κάιντα, της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος και των Αδελφών Μουσουλμάνων.
Το επίσημο σαουδαραβικό πρακτορείο ειδήσεων SPA μετέδωσε πως το Ριάντ διακόπτει τις διπλωματικές σχέσεις του και κλείνει τα χερσαία, εναέρια και θαλάσσια σύνορά του με το Κατάρ για να «προστατεύσει την εθνική ασφάλειά του από τους κινδύνους της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού».
Τι σημαίνει διακοπή διπλωματικών σχέσεων
Ο αραβικός στρατιωτικός συνασπισμός, ο οποίος εδώ και περισσότερο από δύο χρόνια επεμβαίνει στην Υεμένη υπό σαουδαραβική διοίκηση, αποφάσισε επίσης να αποκλείσει το Κατάρ από τη συμμαχία αυτή. Σε ανακοίνωσή του, ο συνασπισμός αναφέρει πως το Κατάρ υποστηρίζει «την τρομοκρατία», αναφέροντας κυρίως την Αλ-Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος, αλλά και τους φιλοϊρανούς αντάρτες Χούτι της Υεμένης.
Το Μπαχρέιν και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα διέκοψαν επίσης τις σχέσεις με την Ντόχα. Η αεροπορική εταιρεία Etihad του Αμπού Ντάμπι και η flydubaμ ανακοίνωσαν πως διακόπτουν από αύριο το πρωί και «μέχρι νεωτέρας» όλες τις πτήσεις της προς και από το Κατάρ.
Προθεσμία 48 ωρών δόθηκε στους διπλωμάτες του Κατάρ για να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους στις χώρες του Κόλπου.
Οι πολίτες του Κατάρ έχουν προθεσμία 14 ημερών για να εγκαταλείψουν τη Σαουδική Αραβία, τα Εμιράτα και το Μπαχρέιν ενώ οι πολίτες αυτών των τριών χωρών απαγορεύεται να μεταβαίνουν στο Κατάρ.
Η αεροπορική εταιρεία Qatar Airways ανακοίνωσε επίσης ότι αναστέλλει τις πτήσεις της προς τη Σαουδική Αραβία, ο εθνικός αερομεταφορέας της οποίας έλαβε ανάλογα μέτρα για τις πτήσεις της προς το Κατάρ μετά τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ Ριάντ και Ντόχα.
Στο μεταξύ η Saudi Arabia Airlines (Saudia) ανακοίνωσε στον επίσημο λογαριασμό της στο Twitter ότι διακόπτει όλες της τις πτήσεις προς το Κατάρ
[graphiq id=”7EtPZDplY5T” title=”Κορυφαίοι εμπορικοί εταίροι του Κατάρ” width=”700″ height=”613″ url=”https://sw.graphiq.com/w/7EtPZDplY5T” frozen=”true”]
Το χρονικό μιας προδιαγεγραμμένης σύγκρουσης
Οι αρχές του Κατάρ υποστήριξαν την περασμένη εβδομάδα πως έπεσαν θύματα «χάκερ», οι οποίοι δημοσιοποίησαν στον ιστότοπο του επίσημου πρακτορείου ειδήσεων QNA ψευδείς δηλώσεις που αποδόθηκαν στον εμίρη σεΐχη Ταμίμ μπεν Χαμάντ αλ-Θάνι.
Αυτές οι αμφιλεγόμενες δηλώσεις αντέβαιναν στην περιφερειακή συναίνεση σε πολλά ευαίσθητα ζητήματα, ιδίως αναφορικά με το Ιράν, το οποίο εμφανιζόταν με βάση τις εν λόγω δηλώσεις ως ένας στρατηγικός σύμμαχος, ενώ κατηγορείται από τη Σαουδική Αραβία ότι είναι «η αιχμή του δόρατος της τρομοκρατίας».
Οι δηλώσεις περιείχαν επίσης αρνητικά σχόλια για τις σχέσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ και το Κατάρ, που είναι εντούτοις στενός σύμμαχος των ΗΠΑ.
Η επίσκεψη του προέδρου Τραμπ στο Ριάντ, η πρώτη που πραγματοποίησε στο εξωτερικό, στέφθηκε από την υπογραφή μιας συμφωνίας για ένα «στρατηγικό όραμα» με στόχο την ενίσχυση των οικονομικών και των αμυντικών σχέσεων ανάμεσα στο σαουδαραβικό βασίλειο και τις ΗΠΑ.
Σε ομιλία που εκφώνησε στις 21 Μαΐου στο Ριάντ ενώπιον ηγετών του μουσουλμανικού κόσμου, ο Τραμπ ζήτησε να «κυνηγηθούν» οι εξτρεμιστές και «οι τρομοκράτες», αναφερόμενος στις τζιχαντιστικές οργανώσεις που έχουν πραγματοποιήσει επιθέσεις σε πολλές χώρες. Είχε ζητήσει επίσης από την διεθνή κοινότητα «να απομονώσει» το Ιράν.
Το Κατάρ διαμαρτυρήθηκε ότι είναι θύμα μιας εχθρικής εκστρατείας, ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, αναφορικά με την υποστήριξη που υποτίθεται ότι παρέχει στις ισλαμιστικές οργανώσεις.
Η τελευταία ανοικτή κρίση στον Κόλπο χρονολογείται από το 2014, όταν τρεις χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Αραβία, Μπαχρέιν και Εμιράτα) είχαν ανακαλέσει τους πρεσβευτές τους στην Ντόχα για να διαμαρτυρηθούν για την υποστήριξη που φέρεται ότι παρείχε το Κατάρ στους Αδελφούς Μουσουλμάνους.
Τα μέτρα αυτά είναι «αδικαιολόγητα» και «αβάσιμα», αντέδρασε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ.
Τα μέτρα αυτά ελήφθησαν «σε συντονισμό με την Αίγυπτο» και έχουν έναν «ξεκάθαρο στόχο: να τεθεί υπό κηδεμονία το κράτος του Κατάρ, πράγμα που σηματοδοτεί μια προσβολή της κυριαρχίας του» και είναι «εντελώς απαράδεκτο», προσθέτει το υπουργείο.
Το υπουργείο Εξωτερικών του Κατάρ εκφράζει «τη βαθιά λύπη και την έκπληξή του» και καταγγέλλει «μια εχθρική εκστρατεία, βασισμένη σε ψεύδη (…) που μαρτυρεί προμελέτη για να προκληθεί βλάβη στο κράτος» του Κατάρ.
Το Κατάρ, μέλος του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου, «σέβεται την κυριαρχία των άλλων κρατών, δεν επεμβαίνει στις υποθέσεις άλλων και μάχεται εναντίον της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού», προσθέτει το υπουργείο Εξωτερικών.
Το Κατάρ-effect
Ανοδικά το πετρέλαιο λόγω της έντασης στον Περσικό Κόλπο υπερβαίνοντας αρχικά το ψυχολογικό φράγμα των 50 δολαρίων, για να επιστρέψει στη συνέχεια στο μηδέν, ακόμα και σε αρνητική περιοχή.
| Qatar Markets | Last | Previous | Highest | Lowest | Unit | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Currency | 3.64 | 3.64 | 3.67 | 3.34 | [+] | |
| Stock Market | 9923.60 | 9923.60 | 14350.50 | 6647.18 | points | [+] |
| Government Bond 10y | 3.14 | 3.13 | 3.78 | 2.38 | percent | [+] |
Ο δείκτης QE του Κατάρ υποχώρησε κατά 5,6%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση από τον Ιανουάριο του 2016. Ο δείκτης DFM στο Ντουμπάι κατά 0,8% και ο ADX κατά 0,3%.
