Ο Ταγίπ Ερντογάν ρίσκαρε και… έχασε καθώς αποκαλύφθηκε με τον πλέον σαφή και αδιαμφισβήτητο τρόπο το κοινωνικό και πολιτικό τοπίο που έχει διαμορφωθεί στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 16ης Ιουλίου του 2016. Η οριακή επικράτηση του “Ναι” στο Δημοψήφισμα αποτελεί την επισφράγιση του διχασμού της τουρκικής κοινωνίας, για την επανένωση της οποίας ο Ταγίπ Ερντογάν θα γίνει πιο βίαιος, εριστικός και.. επικίνδυνος τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς.
Τα ποσοστά στα παράλια και τα αστικά κέντρα αποδεικνύουν ότι η ισχυρή αστική τάξη και αυτοί που κρατούν τα κλειδιά της τουρκικής οικονομίας δεν επιθυμούν έναν ισχυρό “σουλτάνο”. Το πρόβλημα είναι ότι τον χρωματισμό αυτό στο χάρτη τον βλέπει η διεθνής κοινή γνώμη αλλά και ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έχει θέσει σε εφαρμογή σχέδιο πογκρόμ κατά των αντιφρονούντων και των Κούρδων. Τώρα άπαντες ζουν στην ανασφάλεια ενός νέου ξεσπάσματος του Σουλτάνου, μιας νέας προσπάθειας “κάθαρσης”.
Διαβάστε επίσης: Ο Ερντογάν κέρδισε το ματωμένο Δημοψήφισμα
Βέβαιος θεωρείται ο αντίκτυπος τόσο στα Ελληνοτουρκικά όσο και στο Κυπριακό, με τις πολιτικές ηγεσίες και των δυο χωρών να βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία και τις ένοπλες δυνάμεις σε αυξημένη επαγρύπνηση για το ενδεχόμενο νέων προκλήσεων. Στο χειρότερο δυνατό επίπεδο είναι όμως οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ και οι οποίες αναμένεται να επιδεινωθούν περαιτέρω καθώς η επαναφορά της θανατικής ποινής θα αποτελέσει το επόμενο μείζον ζήτημα.
Ο Τούρκος πρόεδρος αντιλαμβανόμενος ότι έχει αποδυναμωθεί αισθητά, παρά τη νίκη του, επιχειρεί να σφυρηλατήσει τη συσπείρωση της βάσης του και να κρατήσει ενεργά τα συντηρητικά αντανακλαστικά της τουρκικής κοινωνίας. Για το λόγο αυτό στη χθεσινοβραδινή ομιλία του, στην Κωνσταντινούπολη, έθεσε θέμα Δημοψηφίσματος για τη θανατική ποινή σε περίπτωση που η αντιπολίτευση δεν συναινέσει στην ψήφισή της στη Βουλή.
Διαβάστε επίσης: Ο Ερντογάν απείλησε με Δημοψήφισμα για τη θανατική ποινή
Σειρά ερωτημάτων για την επόμενη ημέρα στην Τουρκία αλλά και για τη θέση της χώρας στο διεθνές status quo εγείρονται και αναζητούν επιτακτικά απαντήσεις, οι οποίες ωστόσο θα είναι θολές και ασαφείς, ενώ η διεθνής κοινότητα γνωρίζει ότι ο Ταγίπ Ερντογάν δεν μπορεί να εκλαμβάνεται στο λόγο του αλλά στις πράξεις του, οι οποίες συχνά έχουν μεγάλη απόσταση και καθοδηγούνται από μικροπολιτικές σκοπιμότητες.
Η οριακή νίκη του “Ναι”
Οπως ανακοίνωσε ο επικεφαλής του Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής (YSK) τα ανεπίσημα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι Τούρκοι ψηφοφόροι ενέκριναν την αναθεώρηση του Συντάγματος, που προβλέπει την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η εκστρατεία υπέρ του «ναι» συγκέντρωσε το 51,4% των Τούρκων ψηφοφόρων, με καταμετρημένο το 99,9% των ψηφοδελτίων. Ο επικεφαλής της Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής επιβεβαίωσε τη νίκη του «ναι», διευκρινίζοντας ότι υπερβαίνει το «όχι» κατά περίπου 1,25 εκατ. ψήφους, ενώ απέμεναν να καταμετρηθούν μόνο 600.000 ψηφοδέλτια.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι το YSK αποφάσισε να θεωρήσει έγκυρα τα ψηφοδέλτια που δεν είχαν την επίσημη σφραγίδα εκτός κι αν αποδεικνυόταν ότι ήταν παραποιημένα, αφού δέχθηκε έναν μεγάλο αριθμό παραπόνων, μεταξύ αυτών ένα από το κυβερνών κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, ότι δηλαδή κάποιοι εκ των αξιωματούχων του δεν σφράγισαν ορισμένα ψηφοδέλτια.
Σύμφωνα με τον Γκιουβέν, η απόφαση ελήφθη προτού τα αποτελέσματα καταχωρηθούν στο σύστημα και ότι στελέχη του AKP και των κομμάτων της αντιπολίτευσης ήταν παρόντα σε σχεδόν όλα τα εκλογικά κέντρα και υπέγραφαν τις αναφορές. Ο Σαντί Γκιουβέν ανέφερε ότι τα επίσημα αποτελέσματα αναμένονται σε 11- 12 ημέρες.
Το αποτέλεσμα αυτής της ψηφοφορίας θα επηρεάσει τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, την προσέγγιση της Άγκυρας στο κουρδικό ζήτημα και την εξέλιξη της τουρκικής κοινωνίας.
Οι βαριές απώλειες
Το στρατόπεδο του όχι κέρδισε στις τρείς κύριες πόλεις, την Κωνσταντινούπολη, την Άγκυρα και τη Σμύρνη, καθώς και την πλειονότητα των παραλιακών περιοχών. Οι νοτιοανατολικές περιφέρειες, στις οποίες κατοικούν κυρίως Κούρδοι, ψήφισαν επίσης μαζικά κατά της ενίσχυσης των εξουσιών του αρχηγού του κράτους. «Είναι μια νίκη για τον Ερντογάν, αλλά είναι επίσης μια ήττα. Έχασε την Κωνσταντινούπολη, εκεί όπου άρχισε την πολιτική σταδιοδρομία του εκλεγόμενος δήμαρχος το 1994, έγραψε στο Twitter ο Σονέρ Τσαγκαπτάι, αναλυτής του Washington Institute εξειδικευμένος στην Τουρκία.