Νέες ενδείξεις και στοιχεία που ισχυροποιούν τους επικριτές του Δημοψηφίσματος καθώς Ευρωπαίος παρατηρητής δημοσίευσε στο twitter σαφείς ενστάσεις επισημαίνοντας ότι η διαδικασία δεν ήταν «δίκαιη» ή «ελεύθερη». Η αντιπολίτευση και σειρά οργανισμών που παρακολούθησαν από διαφορετικέ οπτικές γωνίες το Δημοψήφισμα εκφράζουν επισήμως ενστάσεις και επιφυλάξεις, ωστόσο η διεθνής κοινότητα φαίνεται να αποδέχεται το αποτέλεσμα και να χρησιμοποιεί ως μοχλό πίεσης για διαπραγματεύσεις τις καταγγελίες.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης ζητΟύν είτε επανακαταμέτρηση, είτε να κηρυχθεί άκυρο το Δημοψήφισμα η τελική έκθεση των Ευρωπαίων παρατηρητών μπορεί να αποτελέσει σημαντικό διαπραγματευτικό χαρτί. Η ροή των εξελίξεων δεν αναμένεται να αλλάξει εξαιτίας των καταγγελιών αυτών, παρά μόνο αν ο Ταγίπ Ερντογάν ηττηθεί στις εκλογές του 2019, σενάριο μακράς πνοής και αδύνατο να προβλεφθεί σε αυτή τη φάση.
Διαβάστε επίσης: Ο Ερντογάν τώρα είναι πιο επικίνδυνος
Έως τότε οι ενστάσεις επί του Δημοψηφίσματος, το επίπεδο και η ένταση στην οποία εκδηλώνονται αυτές, καθώς και οι διεθνείς οργανισμοί που θα τις στηρίξουν μπορούν να αποτελέσουν μοχλό πίεσης απέναντι στον Ταγίπ Ερντογάν σε μια σειρά από ανοιχτά μέτωπα.
Διαβάστε επίσης: Ο Ερντογάν κέρδισε το ματωμένο Δημοψήφισμα
Υπ αυτό το πρίσμα η υπόθεση των ενστάσεων επί της διαδικασίας τόσο από τους Ευρωπαίους παρατηρητές όσο και από την τουρκική αντιπολίτευση αναμένεται να παραμείνουν στο επίκεντρο της επικαιρότητας το προσεχές χρονικό διάστημα. Στόχος είναι, σε πρώτη φάση, να χρησιμοποιηθούν στον επαναπροσδιορισμό του πλαισίου διαλόγου μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας αλλά και ως ανάχωμα στα πογκρόμ του Ταγίπ Ερντογάν εσωτερικά κατά αντιφρονούντων και Κούρδων.
Το κλίμα που διαμορφώνεται συνηγορεί στην ανάδειξη των ενστάσεων σχετικά με το Δημοψήφισμα σε ζήτημα μείζονος σημασίας, με στόχο όχι όμως την ακύρωσή του, αν αυτό θα φαίνεται, αλλά η ενίσχυση του διπλωματικού οπλοστασίου που θα χρησιμοποιήσει η Ευρώπη, ενδεχομένως και οι ΗΠΑ, σε διμερείς διαπραγματεύσεις με τον Ταγίπ Ερντογάν, που θα μπορέσει να οδηγήσει ακόμα και στη διεθνή απομόνωση της Άγκυρας και σε κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας αν η αντιπαλότητα εξελιχθεί σε σύγκρουση.
Οι ενστάσεις
Ο Αυστριακός Stefan Schennach είναι ένας από τους 20 παρατηρητές της ΕΕ, που αποστολή τους ήταν να διαπιστώσουν κατά πόσο το δημοψήφισμα διεξήχθη βάσει των ευρωπαϊκών στάνταρ.
«Το δημοψήφισμα ήταν άδικο και ανελεύθερο» έγραψε μεταξύ άλλων σε μια σειρά από tweets στον λογαριασμό του, επισημαίνοντας πως «η τουρκική αστυνομία δύο φορές μπλόκαρε τη δουλειά μας».
«Μετά την αποστολή μας στο Ντιγιάρμπακιρ και στο Μαρντίν ανησυχήσαμε πολύ», αναφέρει στις αναρτήσεις του.
Πριν από την έναρξη της ψηφοφορίας, για το δημοψήφισμα της Τουρκίας, υπήρχαν φωνές που εξέφραζαν φόβους για νοθεία. Με το κλείσιμο της κάλπης, το αντιπολιτευόμενο κόμμα κατηγόρησε ανοιχτά, ότι υπήρξε νοθεία. Και σιγά σιγά οι αποδείξεις άρχισαν να έρχονται στο φως, με τις εξόφθαλμες παραβιάσεις της εκλογικής νομοθεσίας, όπως αυτές αποτυπώθηκαν σε βίντεο που επικαλείται και δημοσιεύει η εφημερίδα Τζουμχουριέτ.
Στο πρώτο βίντεο εμφανίζεται μια ομάδα ανδρών να σφραγίζουν ψηφοδέλτια στην θέση του “Ναι” και να τα κλείνουν μέσα σε φακέλους, έτοιμους για την κάλπη. Σε ένα άλλο βίντεο εμφανίζεται ο δήμαρχος μιας τουρκικής πόλης με έναν ακόμη άνδρα να βρίσκονται στο παραβάν. Βγαίνοντας, ο δήμαρχος ρίχνει μέσα στην κάλπη το ένα πίσω από το άλλο τέσσερα ψηφοδέλτια.
Πάντως, το πρωί της Δευτέρας, ο επικεφαλής του εκλογικού συμβουλίου της Τουρκίας, διευκρίνισε ότι η επιτροπή αποφάσισε λίγες ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες να κάνει δεκτά και τα ασφράγιστα ψηφοδέλτια. Μιλώντας σε δημοσιογράφους στην Άγκυρα, ο πρόεδρος του YSK Σαντί Γκιουβέν δήλωσε πως μια απόφαση της τελευταίας στιγμής από το συμβούλιο να επιτρέψει να χρησιμοποιηθούν στο δημοψήφισμα μη σφραγισμένα ψηφοδέλτια δεν είναι χωρίς προηγούμενο, καθώς η κυβέρνηση είχε στο παρελθόν επιτρέψει κάτι τέτοιο.
Οι υποστηρικτές του «Όχι» επισημαίνουν πως η απόφαση δημιουργεί ζητήματα για την εγκυρότητα της ψηφοφορίας. Μετά τη χθεσινή ψηφοφορία, ο Γκιουβέν δήλωσε πως η απόφαση ελήφθη πριν μπουν στο σύστημα αποτελέσματα και ότι μέλη του κυβερνώντος κόμματος AKP και της αντιπολίτευσης ήταν παρόντα σε όλα σχεδόν τα εκλογικά τμήματα και υπέγραψαν τις αναφορές.
Το Γραφείο Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ (ODIHR) σημείωσε τον «περιορισμό» των ελευθεριών που παρατηρήθηκε χθες στην Τουρκία υπό το καθεστώς έκτακτης ανάγκης που έχει επιβληθεί στην Τουρκία μετά την απόπειρα πραξικοπήματος.
«Οι δύο πλευρές δεν είχαν ίσες ευκαιρίες για να παρουσιάσουν τα επιχειρήματά τους στους ψηφοφόρους», δήλωσε η επικεφαλής της αποστολής της ODIHR, Τάνα ντε Ζουλουέτα.
Η ντε Ζουλουέτα είπε πως οι παρατηρητές του γραφείου κατέδειξαν πως η εκστρατεία υπέρ του “Ναι” κυριάρχησε στην κάλυψη των μμε.
«Αυτό, μαζί με περιορισμούς στα μμε, τις συλλήψεις δημοσιογράφων και το κλείσιμο μέσων ενημέρωσης, περιόρισε την πρόσβαση των ψηφοφόρων στον πολυφωνία των απόψεων», ανέφερε η επικεφαλής της αποστολής.
Το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας αποφάσισε την τελευταία στιγμή την Κυριακή να καταμετρήσει ψήφους που δεν είχαν σφραγιστεί από τους αξιωματούχους.