Μήνυμα ενότητας και αλληλεγγύης προσπάθησαν αν στείλουν οι ηγέτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τη Ρώμη, ενώ η συνοχή της ΕΕ δοκιμάζεται από το Brexit, το προσφυγικό, την οικονομική κρίση και τις γεωστρατηγικές απειλές αλλά και τις επιλογές που καλείται να κάνει τους επόμενους μήνες. Η επετειακή Σύνοδος Κορυφήε της Ρώμης, μετά από 60 χρόνια κοινής πορείας έρχεται να επισφραγίσει την ενότητα της ΕΕ σε μια πολύ ευαίσθητη και επικίνδυνη περίοδο.
Ωστόσο η “μίνι” Σύνοδος των τεσσάρων ισχυρών στις Βερσαλλίες πριν από λίγες εβδομάδες, η διαφορετικές προσεγγίσεις πολλών χωρών απέναντι στις θεμελιώδεις αξίες και στις ιδρυτικές κατευθύνσεις της ΕΕ καθιστούν το εγχείρημα της της συμπόρευσης ακόμα δυσκολότερο. Η επαναφορά, λίγο πριν την επετειακή Σύνοδο Κορυφής της Ρώμης, της Ευρώπης πολλών ταχυτήτων, στη βάση οικονομικών και γεωπολιτικών στρατηγικών και μάλιστα από τα ιδρυτικά μέλη αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη απειλή που δρα διασπαστικά, πυροδοτώντας φυγόκεντρες τάσεις και δίνει χώρο για εθνικές ατζέντες.
Την ίδια στιγμή επιτεύγματα όπως η Συνθήκη Σένγκεν υπολειτουργούν και απειλούνται με κατάρρευση καθώς χώρες επιβάλλουν μονομερώς εμπόδια στη μετακίνηση ανθρώπων, ενώ παράλληλα πλήττονται ακόμα και ανθρώπινα δικαιώματα.
ΜΕ το φόβο της ακροδεξιάς και των ευρωφοβικών να γιγαντώνεται η Ευρωπαϊκή Ένωση επιχειρεί να δει μπροστά, μόνο που τοπίο είναι τώρα πιο θολό παρά ποτέ. Όλα αυτά ενώ τόσο ο Ντόναλντ Τραμπ όσο και ο Βλάντιμιρ Πούτιν έχουν δηλώσει κατ επανάληψη ότι τίθενται υπέρ της αποσάθρωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Μήνυμα ότι η Ε.Ε. είτε θα παραμείνει ενωμένη είτε δεν θα υπάρχει έστειλε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ενώ κάλεσε του ηγέτες των κρατών – μελών να αποδείξουν ότι είναι οι «ηγέτες της Ευρώπης». Όπως είπε στον χαιρετισμό του κατά τη Σύνοδο στη Ρώμη για τα 60 χρόνια της Ε.Ε. δεν αρκεί να επικαλούμαστε την ενότητα, είναι σημαντικότερο να σεβόμαστε τους κοινούς κανόνες καθώς, όπως είπε, «αυτό είναι το πραγματικό θεμέλιο».
Ο χαιρετισμός του Ντόναλντ Τουσκ
«Η Ένωση μετά τη Ρώμη πρέπει να είναι, περισσότερο από πριν, μια Ένωση ίδιων αρχών, μια Ένωση με εξωτερική κυριαρχία, μια Ένωση πολιτικής ενότητας», τόνισε ενώπιον των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων, την ώρα που η Βρετανία ετοιμάζεται να αποχωρήσει από την ευρωπαϊκή οικογένεια.
«Περισσότερα από τα μισά χρόνια της ζωής μου έζησα πίσω από το σιδηρούν παραπέτασμα και απαγορευόταν ακόμα και να ονειρευτείς αυτές τις αξίες»,
Σε ανακοίνωσή της η Κομισιόν σημειώνει:
Οι Συνθήκες της Ρώμης, που υπογράφηκαν από τα έξι ιδρυτικά κράτη μέλη, προετοίμασαν το έδαφος για την Ευρωπαϊκή Ένωση που γνωρίζουμε σήμερα: μια επανενωμένη, ειρηνική ευρωπαϊκή ήπειρο, που θεμελιώνεται στις αξίες της αλληλεγγύης, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή:
Η ενιαία αγορά διασφαλίζει την ελεύθερη επιλογή και κυκλοφορία, την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία για 500 εκατομμύρια πολίτες. Είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός συνασπισμός στον κόσμο και ο μεγαλύτερος χορηγός αναπτυξιακής και ανθρωπιστικής βοήθειας. Αυτή η επέτειος αποτελεί μια αφορμή να θυμηθούμε τα συλλογικά μας επιτεύγματα και να συζητήσουμε το μέλλον της ΕΕ με 27 κράτη μέλη. Μετά την παρουσίαση της Λευκής Βίβλου της Επιτροπής για το Μέλλον της Ευρώπης, οι ηγέτες της ΕΕ αναμένεται να εγκρίνουν τη Διακήρυξη της Ρώμης, όπου θα περιλαμβάνονται τα μέχρι τώρα επιτεύγματα της Ένωσης, να παρουσιάσουν τις προκλήσεις και να δεσμευτούν να εργαστούν για την ενότητα των 27, καθώς και να ενισχύσουν την κοινή δράση σε βασικούς τομείς πολιτικής, προς όφελος των πολιτών.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Jean-Claude Juncker δήλωσε:
«Οι γονείς και οι παππούδες μας ίδρυσαν την Ένωση με ένα κοινό όραμα: ποτέ πια πόλεμος. Είχαν την ισχυρή πεποίθηση ότι η άρση των φραγμών, η συνεργασία —και όχι ο ανταγωνισμός— μας κάνει όλους ισχυρότερους. Η ιστορία απέδειξε ότι είχαν δίκιο. Για 60 χρόνια, οι αξίες στις οποίες εδράζεται η Ένωση δεν έχουν αλλάξει: η ειρήνη, η ελευθερία, η ανεκτικότητα, η αλληλεγγύη και το κράτος δικαίου μας δεσμεύουν και μας ενώνουν. Αυτά δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένα και πρέπει να τα προασπίζουμε κάθε μέρα. Η δημοκρατία μας, η πολυμορφία μας καθώς και ο ανεξάρτητος και ελεύθερος Τύπος μας είναι οι πυλώνες της δύναμης της Ευρώπης —κανένα άτομο και κανένα θεσμικό όργανο δεν είναι υπεράνω του νόμου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αλλάξει τις ζωές μας προς το καλύτερο. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα εξακολουθήσει να το πράττει για εκείνους που θα μας ακολουθήσουν. Προς το παρόν, όλοι οι δρόμοι οδηγούν στη Ρώμη. Μετά τη Ρώμη και παρά τα ενδεχόμενα εμπόδια, υπάρχει μία και μόνη οδός για να ακολουθήσουμε: η ευρωπαϊκή ενότητα.»
Την 1η Μαρτίου, πριν από τη διάσκεψη κορυφής της Ρώμης, η Επιτροπή, εκδίδοντας τη Λευκή Βίβλο για το μέλλον της Ευρώπης, ξεκίνησε μια πανευρωπαϊκή συζήτηση η οποία θα δώσει τη δυνατότητα στους πολίτες και τους ηγέτες να διαμορφώσουν το όραμα της ΕΕ των 27. Η Λευκή Βίβλος καθορίζει πιθανά σενάρια για το μέλλον της Ευρώπης. Μετά την άτυπη σύνοδο των 27 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στις 10 Μαρτίου στις Βρυξέλλες, η σύνοδος κορυφής της Ρώμης είναι η επόμενη ευκαιρία για τους ηγέτες της ΕΕ να προχωρήσουν τη συζήτηση αυτή. Στη Ρώμη, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα υπογράψουν τη Διακήρυξη της Ρώμης που συνέταξαν από κοινού οι πρόεδροι Tusk και Juncker και οι πρωθυπουργοί Muscat και Gentiloni.
Η Διακήρυξη της Ρώμης σηματοδοτεί την έναρξη μιας διαδικασίας. Μετά τη σύνοδο κορυφής της Ρώμης, η Επιτροπή θα παρουσιάσει μια σειρά από έγγραφα προβληματισμού σχετικά με βασικά ζητήματα για την Ευρώπη:
1) η ανάπτυξη της κοινωνικής διάστασης της Ευρώπης·
2) η εμβάθυνση της οικονομικής και νομισματικής ένωσης·
3) η τιθάσευση της παγκοσμιοποίησης·
4) το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας και
5) το μέλλον των οικονομικών της ΕΕ. Τον Σεπτέμβριο του 2017, ο πρόεδρος, κ. Juncker, στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης θα προωθήσει τις ιδέες αυτές προτού καταστεί δυνατό να συναχθούν τα πρώτα συμπεράσματα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Δεκεμβρίου του 2017. Έτσι, θα διευκολυνθεί η λήψη αποφάσεων σχετικά με ένα πλαίσιο δράσης που θα παρουσιαστεί εγκαίρως ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών που θα διεξαχθούν τον Ιούνιο του 2019.
Η Επιτροπή θα οργανώσει επίσης κατά τους προσεχείς μήνες δημόσιες συζητήσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα κράτη μέλη, καθώς και ηλεκτρονικές διαβουλεύσεις, έτσι ώστε οι Ευρωπαίοι πολίτες να εκφράσουν τη γνώμη τους και να είναι σε θέση να ανταλλάξουν τις απόψεις τους για το μέλλον της Ευρώπης μέσω των αντιπροσωπειών της Επιτροπής και σε ειδικό ιστότοπο, ο οποίος θα αρχίσει να λειτουργεί στις 25 Μαρτίου. Αυτά είναι μερικά από τα ορόσημα στη διαδικασία της Λευκής Βίβλου.
Η διακήρυξη της Ρώμης