Ορατές είναι πλέον οι αρνητικές επιπτώσεις του απόηχου του αποτυχημένου πραξικοπήματος και του κλίματος ανασφάλειας του δημιουργήθηκε από το πογκρόμ του Ταγίπ Ερντγοάν, στην τουρκική οικονομία. Μετά τις υποβαθμίσεις της οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης έρχεται η Παγκόσμια Τράπεζα να αναθεωρήσει επί τα χείρω σε έκθεσή της τις προοπτικές και το ρυθμό ανάπτυξης.
[graphiq id=”33aAFEkdurb” title=”Τουρκία: Ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ” width=”700″ height=”564″ url=”https://w.graphiq.com/w/33aAFEkdurb” ]
Σύμφωνα με την έκθση της Παγκόσμιας Τράπεζας ο ρυθμός ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας θα διαμορφωθεί στο 3,1% από 3,5% το 2016, ενώ αναμένει ανάπτυξη στο 3,5% το 2017.
Η Παγκόσμια Τράπεζα επικαλείται την ανάσχεση των επενδύσεων και της κατανάλωσης στον απόηχο του πραξικοπήματος, διαψεύδοντας τον Ταγίπ Ερντογάν που υποστήριζε ότι υπάρχει αύξηση των επενδύσεων.
Υπ αυτό το πρίσμα η πρόσφαση ομιλία του Τούρκου προέδρου που καλούσε τους Τούτκους επιχειρηματίες να αυξήσουν τις επενδύσεις τους στη χώρα αντανακλά ακριβώς την ανησυχία του για την κάμψη.
[graphiq id=”2mAouPUPV0V” title=”Τουρκία: Συνολικές επενδύσεις” width=”700″ height=”602″ url=”https://w.graphiq.com/w/2mAouPUPV0V” ]
Στην έκθεση γίνεται ειδική μνεία στη διολίσθηση της τουρκικής λίρας, γεγονός που πιέζει τη χώρα καθώς μειωνονται τα έσοδα και περιορίζεται η αγοραστική ισχύ τόσο του Δημοσίου όσο και των καταναλωτών.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα η πολιτική αβεβαιότητα στο εσωτερικό της χώρας, η εργασιακή ανασφάλεια και η αύξηση του γεωπολιτικού κινδύνου παγκοσμίως αποτελούν παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στις προοπτικές της Τουρκίας.
Η παρατεταμένη κατάσταση έκτακτης ανάγκης που επιβλήθηκε στην Τουρκία μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου και η καθοδική πορεία του τουρκικού τουρισμού έβαλαν φρένο στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Η βιομηχανική παραγωγή, που είναι η ατμομηχανή της τουρκικής οικονομίας, καταγράφει ήδη μείωση που αγγίζει το 3,1%, ενώ μείωση παρουσιάζει και ο βασικός οικονομικός δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης για το μήνα Νοέμβριο.
[graphiq id=”lAVTnBntUS9″ title=”Τουρκία: Εισαγωγές και εξαγωγές ως ποσοστό του ΑΕΠ” width=”700″ height=”565″ url=”https://w.graphiq.com/w/lAVTnBntUS9″ ]
Εάν τα οικονομικά δεδομένα για το τρίτο τρίμηνο του 2016 που αναμένεται να δημοσιοποιηθούν προσεχώς συνεχίσουν να κινούνται σε αρνητική τροχιά, τότε για πρώτη φορά μετά το 2009 η τουρκική οικονομία θα παρουσιάσει μια συνολική εικόνα οικονομικής συρρίκνωσης. Οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν θα πιάσει φέτος τον στόχο του 3,2% για την ανάπτυξη, ενώ και ο στόχος για 4,4% ανάπτυξη το 2017 φαντάζει μακρινός.
[graphiq id=”Zq09d64Map” title=”Τουρκία: ΑΕΠ” width=”700″ height=”551″ url=”https://w.graphiq.com/w/Zq09d64Map” ]
«Η απόπειρα πραξικοπήματος μείωσε την εσωτερική ζήτηση, επιφέροντας πλήγμα τόσο στην εμπιστοσύνη των καταναλωτών όσο και στην εμπιστοσύνη του παραγωγικού τομέα», αναφέρει ο Ινάν Ντεμίρ, αναλυτής στο παράρτημα του ιαπωνικού οίκου οικονομικών αναλύσεων Nomura στο Λονδίνο. Ο ίδιος προβλέπει περαιτέρω συρρίκνωση της τουρκικής οικονομίας κατά 1% μέχρι το τέλος του έτους και προειδοποιεί ότι οι κίνδυνοι για επιδείνωση της μελλοντικής εικόνας της τουρκικής οικονομίας παραμένουν έντονοι.
Επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας.
[graphiq id=”5Qao84RzCIJ” title=”Τουρκία: ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών” width=”700″ height=”599″ url=”https://w.graphiq.com/w/5Qao84RzCIJ” ]
Η συνολική οικονομική δραστηριότητα στην Τουρκία παρουσιάζει κάμψη μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του καλοκαιριού και τη συνεχιζόμενη μέχρι σήμερα πολιτική αστάθεια. Και οι ρωσικές κυρώσεις προς την Τουρκία ύστερα από την κατάρριψη ρωσικού μαχητικού στην τουρκοσυριακή μεθόριο πέρυσι συνέτειναν στην παρεμπόδιση της ανάπτυξης. Μεγάλες επίσης ήταν και οι απώλειες που καταγράφηκαν στον τομέα του τουρισμού. «Αναφορικά με τα έσοδα του τουριστικού κλάδου καταγράφηκαν απώλειες στην καρδιά της τουριστικής περιόδου, δηλαδή τον Ιούλιο, τον Αύγουστο και το Σεπτέβριο. Το γεγονός αυτό επέδρασε αρνητικά στις γενικές οικονομικές επιδόσεις της χώρας», σημειώνει ο σύμβουλος επενδύσεων Μουαμέρ Κομουρτσούογλου.
Ο ίδιος προσθέτει ότι οι πραγματικές διαστάσεις των οικονομικών συνεπειών του πραξικοπήματος άρχισαν να διαφαίνονται ιδίως κατά το τελευταίο τέταρτο του έτους. Από την πλευρά του ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η κυβέρνηση αναθεωρεί τις προβλέψεις της για την φετινή ανάπτυξη από το αρχικό 4,5% στο 3,2%.
Με το βλέμμα στραμμένο στο 2017
Κι αν τα οικονομικά μεγέθη για το 2016 είναι λίγο πολύ αναμενόμενα, το ίδιο απαισιόδοξες φαίνονται και οι οικονομικές προβλέψεις για το 2017. Οι τοπικές πολιτικές συγκρούσεις σε πολλές επαρχίες, ο κουρδικός παράγοντας αποσταθεροποίησης στην ΝΑ Τουρκία, το Ισλαμικό Κράτος, οι στρατιωτικές επιχειρήσεις σε Συρία και Ιράκ αλλά και οι εξελίξεις στη διεθνή οικονομία, και ειδικότερα η αναμονή των επόμενων κινήσεων της αμερικανικής Ομοσπονδιακής Τράπεζας αλλά και της ΕΚΤ, αυξάνουν τους φόβους για συνέχιση των κακών οικονομικών επιδόσεων της Τουρκίας και την επόμενη χρονιά.
[graphiq id=”1250UnZUCKV” title=”Τουρκία: Πληθωρισμός” width=”700″ height=”564″ url=”https://w.graphiq.com/w/1250UnZUCKV” ]
Από την πλευρά του ο Ντενίζ Τσίσεκ, οικονομολόγος της τράπεζας QNB, εκτιμά ότι ο στόχος του 4,4% για το 2017 είναι υπερβολικά αισιόδοξος και εκτιμά ότι η πραγματική ανάπτυξη θα κινηθεί γύρω στο 3%. Στο μεταξύ η τουρκική κυβέρνηση εξετάζει ήδη τη λήψη μέτρων για την τόνωση της ανάπτυξης μέσω ενδεχόμενων φοροελαφρύνσεων. Σε κάθε περίπτωση η επίσημη ανακοίνωση της τουρκικής Στατιστικής Υπηρεσίας για το τελευταίο τρίμηνο του 2016 αναμένεται στις 12 Δεκεμβρίου. Από τα επίσημα δεδομένα που θα δοθούν στη δημοσιότητα θα εξαρτηθούν εν τέλει και οι πρώτες ασφαλείς οικονομικές προβλέψεις για το 2017.
[graphiq id=”6S2GoitDYR7″ title=”Τουρκία: Δημόσιο χρέος σε εθνικό νόμισμα” width=”700″ height=”584″ url=”https://w.graphiq.com/w/6S2GoitDYR7″ ]
Τέλος, στο ίδιο διάστημα η τουρκική λίρα παρουσιάζεται εμφανώς αποδυναμωμένη απέναντι στο δολάριο, ιδίως μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ. Η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας σε μια προσπάθεια τόνωσης του εθνικού νομίσματος αύξησε μέσα στην εβδομάδα προς έκπληξη όλων τα επιτόκια. Σύμφωνα με αναλυτές, η περαιτέρω αποδυνάμωση της τουρκικής λίρας το 2017 θα μπορούσε να επιφέρει ένα επιπρόσθετο σοβαρό πλήγμα στην ήδη ασθμαίνουσα εγχώρια οικονομική δραστηριότητα.