Συνάντηση χωρίς πολιτικό και διπλωματικό βάθος αλλά με έντονο παρασκήνιο είχαν ο Αλέξης Τσίπρας με τον Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της ετήσιας γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ.
Οι δυο αντιπροσωπείες επικεντρώθηκαν στα “καυτά” θέματα του προσφυγικού, της βίζας και της Κύπρου με την Τουρκία να ζητά στήριξη ώστε να συνεχίσει να τηρεί τα συμφωνηθέντα.
Εντύπωση προκαλεί ωστόσο ότι η συνάντηση δεν μεταδίδεται από τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης, ούτε από το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Anadolu.
Ενώ αντιθέτως στην Ελλάδα δοθηκε υπερβολικά μεγάλη έκταση, δυσανάλογη του επιπέδου της συνάντησης και τους βάθους των συζητήσεων.
Η συνάντηση
Με την Τουρκία να επιχειρεί να συσχετίσει όλα τα ανοιχτά θέματα μεταξύ τους για να μεγιστοποιήσει το όφελος η ελληνική κυβέρνηση θέλησε να διαχωρίσει τις προσφυγικές ροές προς την Ελλάδα και το κυπριακό από τον ευρύτερο τουρκικό άξονα.
Η Άγκυρα φάνηκε να ζητά ως αντάλλαγμα την απέλαση των 8 Τούρκων που έχουν ζητήσει άσυλο και την πενταμερή διάσκεψη για την Κύπρο.
Αν και δεν υπήρξαν διαπραγματεύσεις, όπως επισημαίνουν και οι δυο πλευρές, ο Αλέξης Τσίπρας αναγνώρισε τη συμβολή της Τουρκίας στον έλεγχο των ροών προσφύγων οι οποίες έχουν μειωθεί κατά 95% από τα 5000 άτομα ημερησίως στα 150.
Επί του Κυπριακού συζητήθηκε το πλαίσιο επίλυσης αλλά δεν τέθηκε επί τάπητος το ζήτημα των εγγυήσεων, θέμα που η Ελλάδα συντάσσεται παραδοσιακά με τη θέση της Κύπρου.
Ο Αλέξης Τσίπρας έθεσε το θέμα της ασφάλειας, λέγοντας ότι το ζητούμενο είναι να διαμορφωθεί μια λύση η οποία, σύμφωνα με τις πάγιες θέσεις που έχει διατυπώσει η Ελλάδα και τις οποίες επανέλαβε ο πρωθυπουργός στον πρόεδρο της Τουρκίας, θα εξετάζει το ζήτημα της ασφάλειας όλων των Κυπρίων, όμως, με πάγια θέση την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από το νησί.
Ανταλλάγματα
Η Ελλάδα επιβεβαίωσε τις θέσεις της:
– Υποστηρίζει την Τουρκία στο ζήτημα της βίζας, υπό την προϋπόθεση – όπως εξάλλου και για κάθε ανάλογο θέμα – τήρησης των κριτηρίων που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ υποστηρίζει και την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας, πάντα υπό την προϋπόθεση ότι θα τηρηθούν όσα προβλέπονται από τον σχετικό οδικό χάρτη.
– Υποστηρίζει την παροχή βοήθειας στην Τουρκία για την αντιμετώπιση του προσφυγικού στο έδαφός της.
– Ο Αλέξης Τσίπρας διαμήνυσε ότι δεν είναι καλοδεχούμενοι όσοι έχουν συμμετάσχει σε πραξικόπημα, ξεκαθαρίζοντας όμως ότι οι διαδικασίες αξιολόγησης ασύλου είναι χρονοβόρες και θα τηρηθεί το διεθνές Δίκαιο.
Σε αυτό το σημείο όμως έχει ιδιαίτερα υψηλή σημειολογική σημασία η απόρριψη του αιτήματος των 3 από τους 8 για χορήγηση ασύλου (στον ένα για ουσιαστικούς λόγους και στους άλλους για διαδικαστικούς).
Οι κ.κ. Τσίπρας και Ερντογάν συζήτησαν επίσης την ενίσχυση της συνεργασίας των δύο χωρών στην βάση που έχει τεθεί στην Σμύρνη, δηλαδή την ενίσχυση της οικονομικής συνεργασίας σε διάφορους τομείς με έμφαση στην σιδηροδρομική σύνδεση Κωνσταντινούπολης-Θεσσαλονίκης, και την ακτοπλοϊκή σύνδεση Σμύρνης-Θεσσαλονίκης.