Φειδωλοί ήταν στις κοινές δηλώσεις τους μετά την τρίωρη συνάντηση οι υπουργοί εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας κκ Νίκος Κοτζιάς και Μελβούτ Τσαβούσογλου. Αν και η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη χωρίς ιδιαίτερο προγραμματισμό, εν τούτοις χαρακτηρίσθηκε επίσημη.
Με δεδομένο ότι τα ανοιχτά ζητήματα τρέχουσας επικαιρότητας στις διμερείς σχέσεις είναι αρκετά και καυτά, το γεγονός ότι οι δηλώσεις επικεντρώθηκαν στην οικονομική συνεργασία και στα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, θεωρείται μάλλον προπέτασμα καπνού.
Σε αυτή τη φάση οι δυο κυβερνήσεις αναζητούν λύση εκτόνωσης της έντασης για τους 8+7 Τούρκους που ζητούν άσυλο στην Ελλάδα και για τους οποίους η Τουρκία έχει υποβάλλει αίτημα έκδοσης καθώς σχετίζονται με το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου.
Παράλληλα σε εξέλιξη βρίσκεται και η επέμβαση των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στη Συρία όπου πλήττουν θέσεις κούρδων ανταρτών, τους οποίους η Άγκυρα θεωρεί τρομοκράτες, ενώ οι ΗΠΑ συμμάχους στο μέτωπο κατά του Ισλαμικού Κράτους.
Μείζον είναι και το ζήτημα του προσφυγικού όπου οι ροές στο Αιγαίο έχουν αυξηθεί καθώς Τουρκία και ΕΕ βρίσκονται σε κόντρα για την άρση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, ζήτημα το οποίο η
Άγκυρα εντάσσει στη συμφωνία για το προσφυγικό.
Υπ αυτό το πρίσμα οι δηλώσεις Τσαβούσογλου-Κοτζιά φαίνεται ότι εστίασαν στην απόκρυψη των συζητήσεων που διεξήχθησαν επί τρεις ώρες στην Κρήτη.
Οι δηλώσεις
Τη βούλησή τους να ενισχύσουν τις σχέσεις των δύο χωρών τόνισαν οι υπουργοί Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας, Νίκος Κοτζιάς και Μεβλούτ Τσαβούσογλου αντίστοιχα, στην ανεπίσημη συνάντηση που είχαν στην Κρήτη. Μία ιδιαίτερα φιλική τετ α τετ συνάντηση, η οποία διήρκησε τρεις ώρες συνολικά, άρχισε με συνομιλία των δύο υπουργών και συνεχίστηκε στο γεύμα.
Η συνάντηση, όπως τόνισαν και οι δύο υπουργοί στις κοινές δηλώσεις που ακολούθησαν, ήταν εποικοδομητική ευκαιρία να συζητήσουν τόσο για την εμβάθυνση των διμερών σχέσεων των δύο χωρών και την ενίσχυση του διαλόγου όσο και για τα μεγάλα προβλήματα που εξελίσσονται στην περιοχή μας. Μια ευκαιρία, όπως είπε ο κ. Κοτζιάς, να βρεθούν τρόποι συνεργασίας που θα συμβάλλουν οι δύο πλευρές στη λύση τους.
Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε «για άλλη μια φορά την αλληλεγγύη του ελληνικού λαού προς τον τουρκικό λαό που αντιπάλεψε το πραξικόπημα που έγινε προσπάθεια να επιβληθεί στην Τουρκία» και τόνισε ότι μετά τη συνάντηση των δύο κυβερνήσεων στη Σμύρνη που άνοιξε τα κανάλια συνεννόησης, διαλόγου και συνεργασίας, αποφασίστηκε με τον κ. Τσαβούσογλου να διευρυνθούν περαιτέρω στους τομείς που υπάρχουν, όπως η οικονομική συνεργασία, η συνεργασία στις μεταφορές, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και ο πολιτικός διάλογος.
«Η ελληνική εξωτερική πολιτική» πρόσθεσε ο κ. Κοτζιάς «συνεχίζει με ένταση το έργο της, αναπτύσσουμε τις σχέσεις μας με τις γείτονες χώρες και σ’ όλη την Ευρώπη και στην ευρύτερη περιοχή, αλλά η Τουρκία είναι μια χώρα με την οποία έχουμε ιδιαίτερες σχέσεις και ιδιαίτερα συμφέροντα. Γι’ αυτό η σημερινή μας συνάντηση έχει μεγάλη σημασία για τις δύο χώρες αλλά, νομίζω, και για την περιοχή ευρύτερα».
Τη χαρά του για την επίσκεψή του στην Κρήτη που επισκέπτεται για πρώτη φορά, όπως είπε, εξέφρασε από την πλευρά του ο κ. Τσαβούσογλου, ευχαριστώντας για την πρόσκληση τον κ. Κοτζιά. Ένα ιδιαίτερο «ευχαριστώ» εξέφρασε προς τον ομόλογό του, αλλά και τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, «για την υποστήριξη που μας προσέφεραν τις δύσκολες στιγμές που περάσαμε στην Τουρκία κατά τη διάρκεια της πρόσφατης απόπειρας πραξικοπήματος. Η υποστήριξη του ελληνικού λαού, καθώς και η ξεκάθαρη στάση της ελληνικής κυβέρνησης», πρόσθεσε, «έγιναν δεκτές με μεγάλη ευχαρίστηση από τον τουρκικό λαό, ο οποίος μάλιστα λέει ότι μόνο οι Έλληνες μπορούν να αναγνωρίσουν και να καταλάβουν τα προβλήματα τους».
«Όλη μας η προσπάθεια έγκειται στο να δυναμώσουμε ακόμη πιο πολύ τις σχέσεις ανάμεσα στην Τουρκία και την Ελλάδα», τόνισε ο κ. Τσαβούσογλου, κάνοντας αναφορά στο θεσμό του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, καθώς και τις διερευνητικές συνομιλίες που υφίστανται μεταξύ των δύο χωρών, ενώ εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία του κ. Κοτζιά να έχουν τακτικές ανεπίσημες συναντήσεις και στην Τουρκία και στην Ελλάδα, όπως η σημερινή. «Στις αρχές αυτού του έτους», είπε, «τον είχα φιλοξενήσει στην Κωνσταντινούπολη για ένα δείπνο, γι’ αυτό σήμερα ήρθα μετά την πρόσκλησή του εδώ».
Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας χαρακτήρισε τη συζήτηση με τον κ. Κοτζιά ως «πολύ εποικοδομητική» και εξήγησε: «Εκφράσαμε τη θέλησή μας να βελτιώσουμε ακόμα πιο πολύ τις σχέσεις μας, εκτιμήσαμε και τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή μας».
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, εξέφρασε την ελπίδα ότι «αυτή τη φορά και οι δύο πλευρές στην Κύπρο να αξιοποιήσουν αυτή την ευκαιρία που έχουν» και τόνισε ότι «εμείς, και οι δύο πλευρές θα την υποστηρίξουμε».
Μετά τις δηλώσεις, ο κ. Κοτζιάς συνόδευσε τον κ. Τσαβούσογλου στο σπήλαιο Δικατίον Άντρον, στο οροπέδιο Λασιθίου, όπου γεννήθηκε ο Δίας, εκεί όπου οδήγησε την Ευρώπη, μετά την απαγωγή της από τη Λιβύη. «Ένας μύθος βαθιά αντιρατσιστικός, τον οποίο κανείς στην Ευρώπη δεν πρέπει να ξεχνάει», επισήμανε ο κ. Κοτζιάς.
Στην πλατεία του χωριού Ψυχρό την οποία ονομάτισε ο κ. Κοτζιάς πριν από ένα χρόνο σε πλατεία Ευρώπης, μια μικρή γιορτή, με τους ήχους της κρητικής λύρας και ένα σύντομο παραδοσιακό χορό, έδωσαν τον γιορτινό τόνο στην επίσκεψη πριν από την ανάβαση στο σπήλαιο.
