Sand box με τη βοήθεια των εταίρων στο NATO φαίνεται ότι ετοιμάζουν Ελλάδα και Τουρκία, καθώς Ερντογάν και Μητσοτάκης εκτιμάται ότι θα επιχειρήσουν να εργαλειοποιήσουν την εθνικιστική ρητορική για να ενεργοποιήσουν κοινωνικά αντανακλαστικά και ερείσματα ενόψει των δύσκολων εκλογών και στις δύο χώρες.
Συνθήκες ασφαλούς εκτόνωσης ενδεχόμενων εντάσεων, λόγω των παράλληλων προεκλογικών περιόδων, επιχειρείται για διαμορφωθούν στα ελληνοτουρκικά, ώστε να αποφευχθεί επιδείνωση των διμερών σχέσεων και να προληφθούν “άβολες” καταστάσεις στους κόλπους του NATO, σε μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο που η Συμμαχία επιδιώκει να κεφαλαιοποιήσει τη σύμπνοια για να αποκρούσει τις πολυεπίπεδες ρωσικές προκλήσεις.
Για τη δημιουργία ασφαλούς χώρου εργάζονται ΗΠΑ, NATO και Γερμανία, το πρόβλημα είναι ότι οι πρωτοβουλίες δεν είναι συντονισμένες, κινούνται σε διαφορετικές κατευθύνσεις και δεν απαντούν καταλυτικά στα ζητήματα. Η κινητικότητα που αναπτύσσεται καταδεικνύει ότι ο κίνδυνος το πολιτικό ρίσκο να συμπαρασύρει το γεωπολιτικό και να υπάρξουν σπίθες είναι ρεαλιστικός…
Έρχεται ο Μπλίνκεν
Όπως αναφέρεται σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η προγραμματισμένη, εκτός δραματικού απροόπτου, περιοδεία του Αμερικανού ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν σε Αθήνα και Άγκυρα στα τέλη Φεβρουαρίου. Επίσης, από ελληνικής πλευράς στην ίδια κατεύθυνση φαίνεται ότι κινούνται οι πρόσφατες δηλώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη που απέκλεισε το ενδεχόμενο σύγκρουσης με την Τουρκία και αντέτεινε την προοπτική εξεύρεσης λύσης. Η απάντηση που έλαβε, όμως, από τον Ταγίπ Ερντογάν ήταν μεν αναγνωριστική, απείχε όμως από τη συγκατάβαση.
Όπως όλα δείχνουν Ελλάδα και Τουρκία συγχρονίζονται πολιτικά καθώς θα στήσουν κάλπες ταυτόχρονα ή σε αλληλεπικαλλυπτόμενες περιόδους. Η χρονική σύμπτωση, αυτή, θα μπορούσε να ανεβάζει το ρίσκο, καθώς κανένας ηγέτης δεν θα μπορέσει να μείνει απαθής σε προκλήσεις. Η απριόρι επίγνωση του κινδύνου όμως οδηγεί στη δημιουργία πλαισίου ασφαλείας για την εκδήλωση και εκτόνωση εντάσεων.
Οι Γερμανοί έλεγξαν τους… διαύλους
Πρωτοβουλία για την έλεγχο της κατάστασης των διαύλων και την ποιότητα της επικοινωνίας σε διμερές επίπεδο Ελλάδας – Τουρκίας ανέλαβε εγκαίρως, τον Δεκέμβριο το Βερολίνο. Εκεί, μετά από πρόσκληση του επικεφαλής του διπλωματικού γραφείου του Όλαφ Σόλτς, Γενς Πλέθερ -πρώην διευθυντής του διπλωματικού γραφείου του Βάλτερ Στάινμάγερ-, διεξήχθητριμερής συνάντηση με τους έμπιστους του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν, Άννα Μπούρα και Ιμπραχίμ Καλίν.
Ο συγκεκριμένος δίαυλος ήταν πάντα λειτουργικός, όχι όμως και παραγωγικός, καθώς πολλές κινήσεις δεν εκπορεύονταν από πάνω προς τα κάτω, αλλά ανεξάρτητα. Τώρα, οι δύο ηγέτες φαίνεται να δεσμεύθηκαν, δια αντιπροσώπων, ότι θα διατηρούν τακτική επικοινωνία και ενημερώνουν για τη διαχείριση τυχόν εξάρσεων τους ομολόγους τους στο Βερολίνο και την Ουάσιγκτον, ώστε να μην ξεφύγει η κατάσταση.
Η παγίδα του Χομπς
Καθώς όμως η Τουρκία πιέζει για την αγορά νέων F-16 και τον εκσυγχρονισμό των υφισταμένων και η Ελλάδα επιχειρεί να αντικρούσει τις τουρκικές απαιτήσεις μέσω lobbying στο Κογκρέσο και με την κατάθεση αιτήματος (LOR) για την αγορά F-35, το σκηνικό καθίσταται αρκετά πιο σύνθετο. Αν και είναι ξεκάθαρο, φαίνεται πως ΗΠΑ και Γερμανία επιλέγουν διαφορετικές μεθόδους για την προσέγγιση της κατάστασης, γεγονός που αυξάνει το ρίσκο αντί να το περιορίζει.
Η αποκάλυψη ότι ο Λευκός Οίκος εισηγείται παράλληλα την έγκριση πώλησης F-16V στην Τουρκία και F-35 Lightning II στην Ελλάδα, αποτελεί ένδειξη ότι οι δύο χώρες παραμένουν εγκλωβισμένες στην παγίδα του Χομπς.
Θα υπάρξουν εντάσεις… το ζήτημα είναι να ελεγχθούν
Καθώς οι εξελίξεις αυτές παρακολουθούνται και καταγράφονται από πολλές πλευρές, οι παρεμβάσεις αναμένονται επίσης πολυεπίπεδες, στενεύοντας τα περιθώρια εξάρσεων. Ωστόσο, επειδή και οι δύο ηγέτες διεκδικούν αύξηση της συσπείρωσης, ελέγχοντας την ακροδε, εθνικιστική και υπερεθνικιστική βάση, ρητορικές εξάρσεις και απειλές εκτιμάται ότι θα διατυπωθούν.
Ο κίνδυνος εστιάζεται στην αδυναμία αποτελεσματικού ελέγχου τόσο στο τουρκικό Λιμενικό και την ελληνική Ακτοφυλακή, όπου έχει επισημανθεί -κατ επανάληψη- η αυτόνομη δράση ομάδων, οι οποίες έχουν και στο παρελθόν επιχειρήσει να εκμεταλλευτούν πολιτικές κορώνες για να στήσουν σκηνικό έντασης στο Αιγαίο….
