Καθώς οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη έχουν διαφύγει κάθε ελέγχου και ο χειμώνας προβλέπεται κλιματολογικά βαρύς και γεωπολιτικά καυτός, με τις βιομηχανικές χώρες να αντιμετωπίζουν οξεία προβλήματα, η Κομισιόν επανεξετάζει συγκεκαλυμμένα- την ισπανική πρόταση για αποσύνδεση των τιμών του φυσικού αερίου από τις τελικές τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος.
Την ανάληψη πρωτοβουλίας στο πλαίσιο της επιτακτικής ανάγκης για την εξομάλυνση των τελικών τιμών ηλεκτρικής ενέργειας εξετάζει τώρα η Κομισιόν, ενώ η προεδρεύουσα Τσεχία έχει συγκαλέσει έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας για τις 9 Σεπτεμβρίου.
Στην πραγματικότητα, επί τάπητος βρίσκονται δύο σενάρια τα οποία μπορεί να υιοθετηθούν αυτόνομα ή ως παραπληρωματικά:
- Θέσπιση πλαφόν στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος ή του φυσικού αερίου σε διάφορα στάδια της αλυσίδας
- Αποσύνδεση των τιμών του φυσικού αερίου από τον τρόπο υπολογισμού των τιμών της ενέργειας
Τα δύο αυτά σενάρια μπορεί να λειτουργήσουν ως δικλείδες ασφαλείας για την αγορά και μεταξύ τους, καθώς εφόσον υιοθετηθούν ως μηχανισμός, η επιλογή της ενεργοποίησής του θα αποτελέσει διαφορετικό ζήτημα.
Συναγερμός
«Οι αυξανόμενες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας εκθέτουν τώρα, για διαφορετικούς λόγους, τους περιορισμούς του τρέχοντος σχεδιασμού της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας,
δήλωσε η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τη Δευτέρα σε ομιλία του στη Στρατηγική Σύνοδο Κορυφής του Μπλεντ στη Σλοβενία.
«Αναπτύχθηκε κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες και εντελώς διαφορετικούς σκοπούς», πρόσθεσε. «Γι’ αυτό εργαζόμαστε τώρα για μια επείγουσα παρέμβαση και μια διαρθρωτική μεταρρύθμιση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας».
Το ράλι των τιμών στην ενεργεια
Η προσέγγιση αυτή από την πρόεδρο της Κομισιόν σηματοδοτεί στροφή 180 μοιρών από τις έως τώρα θέσεις και την παγιωμένη αντίληψη για υπονόμευση του ανταγωνισμού.
Στο μεταξύ, Γερμανία και Γαλλία έχουν κρατικοποιήσει εταιρίες ενέργειας για να ελέγξουν τα κόστη και τις εισερχόμενες τιμές, σχέδιο που δεν έχει φέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Η ακριβής σύνθεση ενός σχεδίου παρέμβασης της ΕΕ εξακολουθεί να αναπτύσσεται και διπλωμάτες της ΕΕ δήλωσαν ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να προσφέρει ένα λεπτομερές σχέδιο αυτή την εβδομάδα.
Η ΕΕ εξετάζει φέρεται παράλληλα ότι εξετάζει το σενάριο για θεσμοθέτηση πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, στο σενάριο διακοπής του ρωσικού εφοδιασμού. Προσχέδιο εσωτερικού εγγράφου της ΕΕ στο οποίο είχε πρόσβαση προ καιρού το Bloomberg News έδειξε ότι η Επιτροπή εξέτασε μια επιλογή περιορισμού των τιμών του φυσικού αερίου για να αποφύγει το «αφόρητα υψηλό» κόστος εάν η Ρωσία περιορίσει ή διακόψει σημαντικά τη ροή.
Η θέσπιση μέγιστης ρυθμιζόμενης τιμής σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης θα περιοριστεί στη διάρκειά της και η αγοραία τιμή θα πρέπει να χρησιμοποιείται όσο το δυνατόν περισσότερο.
Μια δυνατότητα θα ήταν να ελεγχθεί η διαμόρφωση τιμών κατά τη διάρκεια του σεναρίου διαταραχής με τον περιορισμό της τιμής στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια φυσικού αερίου, αλλά το έγγραφο έδειξε ότι ένα τέτοιο ανώτατο όριο τιμών μπορεί γενικά να εισαχθεί με διαφορετικούς τρόπους και μπορεί να παρέμβει σε διαφορετικά επίπεδα της αλυσίδας αξίας του φυσικού αερίου.
Κίνδυνος αναταραχών αι αποσταθεροποίησης
Με τη Ρωσία να πιέζει τις παραδόσεις φυσικού αερίου και τις διακοπές στα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας να μειώνει περαιτέρω τον εφοδιασμό, αυξάνεται η πίεση στους ηγέτες της ΕΕ να δράσουν γρήγορα ή να διακινδυνεύσουν κοινωνικές αναταραχές και πολιτική αποσταθεροποίηση.
Ο Τσέχος πρωθυπουργός Πετρ Φιάλα αναζητά υποστήριξη για το σχέδιό του για το ανώτατο όριο τιμών και το συζήτησε με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς σε διμερείς συνομιλίες στην Πράγα τη Δευτέρα.
Προσφορά και ζήτηση
Ο Scholz είπε στους δημοσιογράφους σε κοινή συνέντευξη Τύπου ότι ήταν ευγνώμων για την πρόταση της Τσεχίας για ανώτατο όριο τιμών και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι η ΕΕ θα καταλήξει σε συμφωνία γρήγορα.
«Θα εξετάσουμε πολύ προσεκτικά ποια μέσα διαθέτουμε που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να μειώσουμε τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας», είπε ο Scholz. «Δεν είναι κάτι που μπορεί να συμβεί τυχαία,
πρέπει να λειτουργεί με τεχνική έννοια, αλλά προφανώς αυτό που ορίζεται τώρα ως η τιμή της αγοράς δεν είναι μια πραγματική αντανάκλαση της προσφοράς και της ζήτησης».
Η τσεχική προεδρία θα επιδιώξει να μεσολαβήσει για μια λύση πριν από τη συνάντηση των υπουργών Ενέργειας στις 9 Σεπτεμβρίου στις Βρυξέλλες, δήλωσε ο Fiala.
Επί τάπητος η ισπανική πρόταση
Τσέχοι αξιωματούχοι προτείνουν να περιοριστούν οι τιμές του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, δήλωσε ο υπουργός Βιομηχανίας και Εμπορίου Jozef Sikela.
«Μπορεί να ανοίξουμε το ζήτημα των δικαιωμάτων εκπομπών, όπως έκαναν κάποια άλλα κράτη μέλη στο παρελθόν, τα οποία αποτελούν επίσης σημαντικό μέρος της συνολικής τιμής»,
είπε ο Σικέλα.
«Μπορεί να ανοίξουμε το ζήτημα της συνολικής ρύθμισης της αγοράς, της συνολικής αποσύνδεσης των τιμών»,
πρόσθεσε, ενώ προειδοποιεί ότι το μπλοκ δεν μπορεί να εμπλακεί πολύ στην αγορά ή να τροφοδοτήσει την κερδοσκοπία.
Μέτρα στήριξης
Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη δεσμεύσει περίπου 280 δισεκατομμύρια ευρώ (279 δισεκατομμύρια δολάρια) σε μέτρα όπως φορολογικές περικοπές και επιδοτήσεις για να ανακουφίσουν τον πόνο από την αύξηση των τιμών της ενέργειας για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές, αλλά η βοήθεια κινδυνεύει να μετριαστεί από την κλίμακα της κρίσης.
Οι κυβερνήσεις άρχισαν επίσης να περιορίζουν τη χρήση ενέργειας, απαγορεύοντας τον εξωτερικό φωτισμό για κτίρια στη Γερμανία και μειώνοντας τις θερμοκρασίες θέρμανσης εσωτερικών χώρων, για να επιτύχουν τον εθελοντικό στόχο της ΕΕ για μείωση της ζήτησης αερίου κατά 15%.
Σκεπτικός ο Μακρόν
Η Γαλλία την περασμένη εβδομάδα αντέδρασε με σκεπτικισμό στην ιδέα να τεθούν όρια στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας, λέγοντας ότι η κατάστασή της είναι διαφορετική από άλλες ευρωπαϊκές χώρες χάρη στα κυβερνητικά μέτρα που προσφέρουν προστασία από τον πληθωρισμό.
