Μπορεί η επίσκεψη της υπουργού Εξωτερικών της Γερμανίας στην Ελλάδα να έχει ολοκληρωθεί, τα συμπεράσματα όμως δεν έχουν εμπεδωθεί. Η Αναλένα Μπέρμποκ επισκέφθηκε μετανάστες και βασανισθέντες, συναντήθηκε με δύο υπουργούς και τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η είδηση είναι με ποιούς δεν συναντήθηκε…
Η Αναλένα Μπέρμποκ έστειλε ξεκάθαρο μήνυμα ότι οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα ευρωπαϊκά σύνορα δεν θα γίνουν ανεκτές. Αυτό, ακολουθήθηκε από δηλώσεις για την εμπέδωση της προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων. Η αλληλουχία αυτή δημιουργεί όμως δομή άρρηκτα συνδεδεμένων συνθηκών.
Το σκεπτικό αυτό αποκρυστάλλωσε με τη στάση της άλλωστε, καθώς επέλεξε -πέραν του Νίκου Δένδια- να συναντηθεί με τον Νότη Μυταράκη και να επισκεφθεί τη δομή μεταναστών στο Σχιστό, αλλά να μην συναντηθεί με τον Γιάννη Πλακιωτάκη. Το μήνυμα αυτό γίνεται πιο ισχυρό, καθώς η Γερμανίδα ΥΠΕΞ έφτασε κυριολεκτικά στην πόρτα του υπουργού Ναυτιλίας, στον Πειραιά, όπου συναντήθηκε με τα στελέχη της Frontex, όχι όμως με του Λιμενικού Σώματος.
«Τα ανθρώπινα δικαιώματα ισχύουν χωρίς “αν” και “αλλά “ ακόμη και στα εξωτερικά σύνορα της ΕΕ (…) Διακυβεύονται ανθρώπινες ζωές στη Μεσόγειο. Αν δεν υπερασπιστούμε τις αξίες μας εδώ ακριβώς θα χαθούν»
Αναλένα Μπέρμποκ
για #προσφυγικό και #pushback από την Αθήνα
Συνδυαστικά, η Μπέρμποκ φαίνεται να θέτει οδικό χάρτη της σύσφιξης των ελληνο-γερμανικών σχέσεων. Στην Αθήνα, μέχρι τώρα, η κυβέρνηση φαίνεται να μη θέλει να λάβει ολόκληρο το μήνυμα και να επιμένει σε πολιτικές δημιουργίας τετελεσμένων.
Η διαφορά αντίληψης, όμως, και επιμονή σε απαξιωμένες, πολιτικές και πρακτικές στο μεταναστευτικό θα μπορούσε να έχει ευρύτερο αντίκτυπο στην εικόνα της χώρας διεθνώς, στην αντίληψη της ισορροπίας στο Αιγαίο και στον τρόπο χειρισμού των διμερών και πολυμερών σχέσεων και προβλημάτων με την Τουρκία από εταίρους και συμμάχους. Μέχρι στιγμής, οι πρακτικές του Λιμενικού έχουν αποτελέσει την αιτία για το πάγωμα της χρηματοδότησης του από τα ευρωπαϊκά Ταμεία, ακόμα και την παρακράτηση προεγκεκριμένων κονδυλίων.
Εν τέλει, όπως αναφέρει και ένα δημοσίευμα του Economist, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα πρέπει να δαπανήσει εκείνο το πολιτικό κεφάλαιο που απαιτείται για να εξασφαλίσει τη στήριξη που χρειάζεται. Πλέον, η στήριξη μεταφράζεται σε ευρωπαϊκά κονδύλια. Ο Έλληνας πρωθυπουργός επέλεξε να μην κάνει εκλογές και να προχωρήσει με το ίδιο κυβερνητικό σχήμα. Τα μηνύματα της επίσκεψης Μπέρμποκ θα μπορούσαν όμως να οδηγήσουν σε αναθεώρηση της απόφασης αυτής, ιδιαίτερα καθώς το Φθινόπωρο μειώνονται -de facto- οι ροές μεταναστών από τη θάλασσα και οι εκλογές θα γίνουν πριν οι καιρικές συνθήκες επιτρέψουν νέες. Στο μεταξύ, η ταχύτητα ροής των ευρωπαϊκών κονδυλίων θα μπορούσε να αποδειχθεί game changer και το good will της Μπέρμποκ… επίσης.
