Ανακοινώθηκε -όπως ήταν αναμενόμενο- και επισήμως η πρόταση της Κομισιόν για την απονομή status υποψηφίων χωρών σε Ουκρανία και τη Μολδαβία, ενώ ακόμα έπεται η έγκριση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και μια μακρά ενταξιακή διαδικασία.
- Η εισήγηση της Κομισιόν
- Το παρασκήνιο
- Η αντίδραση της Ρωσίας
Να δοθεί σε Ουκρανία και Μολδαβία το καθεστώς της υποψήφιας χώρας προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση προτείνει η Κομισιόν, όπως έκανε γνωστό η πρόεδρός της, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Βέβαια, όπως είπε η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, για να ενταχθεί στο μπλοκ των 27 η Ουκρανία θα πρέπει να εφαρμόσει κάποιες μεταρρυθμίσεις.
Πριν την Ουκρανία και τη Μολδαβία προηγούνται οι υποψηφιότητες της Αλβανίας, της Βόρειας Μακεδονίας, του Μαυροβούνιου, της Σερβίας, του Κόσοβου και της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης. Η Σερβία λάβει status προς ένταξη χώρας και έχει ανοίξει διαπραγματευτικά κεφάλαια, το Μαυροβούνιο, όπως και η Βοσνία Ερζεγοβίνη. Οι δύο τελευταίες χώρες, όπως και το Κόσοβο, έχουν ακόμα ανοιχτά ζητήματα με Σερβία, η οριστική επίλυση των οποίων αποτελεί προαπαιτούμενο.
Auditor’s note: Προβλήματα
Πρέπει βέβαια να σημειωθεί ότι η Κομισιόν έχει από το 2019 εισηγηθεί την απόδοση αντίστοιχου status υποψηφίων χωρών σε Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία, που δεν αντιμετωπίζουν τα ζητήματα της Μολδαβίας και της Ουκρανίας και το Συμβούλιο μπλοκάρει την έγκρισή. Το ζήτημα αυτό σημείωσε άλλωστε και ο Όλαφ Σολτς πριν από την επίσκεψή του στο Κίεβο. Εν συνεχεία, η σθεναρή υποστήριξη της ουκρανικής υποψηφιότητας από τον Σολτς, τον Μακρόν, τον Ντράγκι και τον πρόεδρο της Ρουμανίας Κλάους Ιωάννη, αποτελεί ένδειξη της εκτεταμένης προσπάθειας για ανανέωση της δυναμικής διεύρυνσης της ΕΕ.
Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να σημάνει την απεμπλοκή των υποψηφιοτήτων Αλβανίας και Βόρειας Μακεδονίας που έχουν παγώσει λόγω του βέτο της Βουλγαρίας για την εισδοχή της Βόρειας Μακεδονίας εξαιτίας διαφορών για την ονομασία της γλώσσας.
Το Crisis Monitor έχει επισημάνει τον αντιφατικό πολιτικό λόγο των Ευρωπαίων ηγετών, τα εσωτερικά προβλήματα και την ισορροπία δυνάμεων στην ΕΕ. Τα θέματα αυτά δείχνουν να παραγνωρίζονται και να υποβαθμίζονται στη δημόσια σφαίρα και από τους ηγέτες, δεν ισχύει όμως στις εσωτερικές διεργασίες.
Η εισήγηση
«Η Ουκρανία έχει δείξει τη φιλοδοξία της και την αποφασιστικότητά της να ανταποκριθεί στις ευρωπαϊκές αξίες και πρότυπα», είπε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία ήταν ντυμένη στα χρώματα της ουκρανικής σημαίας. Αντίθετα, η Γεωργία θα χρειαστεί περισσότερο χρόνο, καθώς θα της ζητηθεί να πληροί κάποια κριτήρια, προτού της δοθεί το status του υποψήφιου μέλους του μπλοκ.
Σημειώνεται ότι η γνωμοδότηση της Κομισιόν για Ουκρανία και Μολδαβία θα πρέπει να επικυρωθεί και από τους 27 ηγέτες του μπλοκ κατά τη Σύνοδο Κορυφής της ερχόμενης εβδομάδας.
Βέβαια, η Κομισιόν σημειώνει ότι το Κίεβο έχει να κάνει πολύ δουλειά στους τομείς του κράτους Δικαίου, των ολιγαρχών, της ελευθερίας και της αντιμετώπισης της συστημικής διαφθοράς. Οι επισημάνσεις αυτές αντιστοιχούν στις ενστάσεις που έχουν καταγραφεί στο εσωτερικό της ΕΕ και που σε άλλες περιπτώσεις έχουν λειτουργήσει καταλυτικά αναστέλλοντας την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Υπ αυτό το πρίσμα ακόμα και να εγκριθεί η υποψηφιότητα Ουκρανίας και Μολδαβίας, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις θα είναι μακρές και επίπονες.
Το παρασκήνιο
Αν και κάποιες χώρες, όπως η Ολλανδία και η Δανία, δεν ήθελαν να προστεθούν και άλλες υποψήφιες χώρες για ένταξη στην ΕΕ, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κέρδισε τη στήριξη της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Ρουμανίας. Η Ουκρανία επιδιώκει να λάβει το status υποψήφιας χώρας για την Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2014.
Κατά τη χθεσινή επίσκεψή τους στο Κίεβο και τη συνάντηση με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Εμανουέλ Μακρόν, ο Όλαφ Σολτς και ο Μάριο Ντράγκι δήλωσαν ότι θα υποστηρίξουν να δοθεί στην Ουκρανία καθεστώς υποψήφιου κράτους-μέλους κατά την προσεχή Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.
Η Ρωσία βλέπει… PESCO+
Σε μια πρώτη αντίδραση από την ουκρανική πλευρά, το γραφείο του Βολοντίμιρ Ζελένσκι ευχαίρστησε την Κομισιόν για τη θετική γνωμοδότηση και δήλωσε ότι αναμένει και την έγκριση από τους ηγέτες της Ε.Ε.
Την ίδια ώρα, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, σημείωσε ότι το θέμα «απαιτεί την αυξημένη προσοχή μας», ειδικά υπό το πρίσμα της αυξημένης αμυντικής συνεργασίας εντός της Ε.Ε.
Η δήλωση αυτή του Πεσκόφ καταδεικνύει ανησυχία του Κρεμλίνου για ενδεχόμενη υποστήριξη της Ουκρανίας από την ΕΕ μέσω της PSCO που θα μπορούσε να μετεξελιχθεί σε PESCO+, διευρύνοντας τη γεωπολιτική ομπρέλα της ΕΕ ακόμα και πριν την γεωοικονομική.
Ukrainians are ready to die for the European perspective.
We want them to live with us the European dream. pic.twitter.com/3SPRqkgK7l
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) June 17, 2022