Φωτιά στο πολιτικό και εσωκομματικό σκηνικό βάζει η Αττικές Διαδρομές, καθώς με εκτενή ανακοίνωσή της απαντά στον πρωθυπυοργό Κυριάκο Μητσοτάκη και εκθέτει την κυβέρνηση για την λήψη πολιτικής απόφασης, η οποία επέτρεψε την κυκλοφορία βαρέων οχημάτων στην Αττική Οδό και για έλλειψη επιχειρησιακής επίγνωσης με αποτέλεσμα την υπέρμετρη επιβάρυνση της, όταν έκλεισε τις εθνικές οδούς.
Ευθύνες στην κυβέρνση και ειδικότερα στην Πολιτική Προστασία και το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη επιρρίπτει με ανακοίνωσή της η Αττική Οδός, καταλογίζοντας έλλειψη επιχειρησιακής επίγνωσης, συντονισμού και πανικό.
Εκτενή ανακοίνωση εξέδωσε η Αττικές Διαδρομές, η εταιρία διαχείρισης της Αττικής Οδού, με την οποία σκιαγραφεί το σκηνικό της κρίσης και απαντά στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό για τα προβλήματα που οδήγησαν στον αποκλεισμό χιλιάδων οδηγών στον αυτοκινητόδρομο.
Στην ανακοίνωσή της η εταιρία αναφέρεται σε έγκαιρη ενημέρωση της Τροχαίας, της οποίας προϊστάμενος υπουργός όμως είναι ο Τάκης Θεοδωρικάκος, καθώς και της Πολιτικής Προστασίας και της Περιφέρειας, των οποίων ηγούνται ο Χρήστος Στυλιανίδης και ο Γιώργος Πατούλης. Ο Περιφερειάρχης Αττικής, πάντως, έχει επίσης απαντήσει επιτιθέμενος στον καθ ύλην αρμόδιο υπουργό Χρήστο Στυλιανίδη.
Η ανακοίνωση ακολουθεί την πρόταση μομφής που κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ κατά της κυβέρνσης και τη δριμύα κριτική που ασκεί στην κυβέρνηση σύσσωμη η αντιπολίτευση. Το μπαράζ των εξελίξεων αυτών, όμως, “μπαζώνει” την τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Υπουργικό Συμβούλιο με την οποία επιχείρησε να κλείσει το ζήτημα της κακοκαιρίας και της κακοδιαχείρισης της κρίσης.
Τα πρακτικά…
Η Αττικές Διαδρομές αναφέρεται σε αιτήματα που κατέθεσε για απαγόρευση κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων στην Τροχαία και μέσα του συντονιστικού, τα οποία όπως αναφέρει αγνοήθηκαν, ενώ μετά το κλείσιμο των εθνικών οδών, όπως αναφέρει, ο όγκος διοχετεύθηκε στην Αττική Οδό. Η κυβέρνηση, όπως επισημαίνει επέλεξε να επιτρέψει την κυκλοφορία βαρέων οχημάτων πριν την εκδήλωση των φαινομέμων, παρά τις προειδοποιήσεις, για να μην δαταραχθεί η εφοδιαστική αλυσίδα.
Τα όσα αναφέρονται στην ανακοίνωση της Αττικές Διαδρομές αποτελούν ευθεία απάντηση στον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος με την τοποθέτησή του στο υπουργικό συμβούλιο επιτέθηκε στην εταιρία, την οποία κατέδειξε ως βασικο υπαίτιο της κατάστασης που δημιουργήθηκε. Νωρίτερα, μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ανακοινώσει αποζημίωση των οδηγών, με λεφτά της εταιρίας, στο πλαίσιο συμβατικής ρήτρας, εξέλιξη που συνιστά όμως έμμεση αναγνώριση υπαιτιότητας από πλευράς της εταιρίας.
Πολύ λίγα, πολύ αργά
Πολύ λίγα και πολύ αργά ήταν αυτά που αποφάσισε η Πολιτεία για την αντιμετώπισης της κατάστασης στην Αττική Οδό, σύμφωνα με τις Αττικές Διαδρομές, την εταιρία που διαχειρίζεται τον αυτοκινητόδρομο, η οποία σε ανακοίνωσή της αφήνει σαφείς αιχμές προς τους αρμόδιους φορείς και κυρίως κατά του υπουργού Πολιτικής Προστασίας, Χρήστου Στυλιανίδη και περιφερειαρχών για τη μη απαγόρευση της κυκλοφορίας των βαρέων οχημάτων από το βράδυ της Κυριακής.
Τονίζει ότι εγκαίρως είχε προειδοποιήσει – από τις συσκέψεις τη 21ης και 23ης Ιανουαρίου για την ανάγκη απαγόρευσης της κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων από το βράδυ της Κυριακής και μείωσης των κυκλοφορούντων οχημάτων τη Δευτέρα, κάτι το οποίο δεν αποφασίστηκε άμεσα για να μη διαταραχθεί η εφοδιαστική αλυσίδα.
«Επισημάνθηκε με ιδιαίτερη έμφαση ότι παρά την ετοιμότητα της εταιρείας με 35 εκχιονιστικά οχήματα σε 70 χιλιόμετρα, η αυξημένη κυκλοφορία οχημάτων σε συνδυασμό με τα αναμενόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα, μπορεί να δημιουργήσει κινδύνους τόσο για την ασφάλεια των οδηγών όσο και για την ομαλή λειτουργία του αυτοκινητόδρομου».
Σημειώνει παράλληλα ότι δεν έχει την εξουσία απόφασης ή εντολής για τον περιορισμό ή την απαγόρευση της κυκλοφορίας στον αυτοκινητόδρομο που λειτουργεί και έχει το δικαίωμα να προτείνει ή να ζητήσει μέτρα περιορισμού ή απαγόρευσης της κυκλοφορίας εφόσον αυτό κρίνεται απαραίτητο για λόγους ασφάλειας,« όπως και έκανε στην προκειμένη περίπτωση, επισταμένα κατά τη διάρκεια και των δύο συντονιστικών συσκέψεων αλλά καμία αρμοδιότητα να προβεί αυτοβούλως και να επιβάλει περιορισμό ή διακοπή της κυκλοφορίας».
Για την απαγόρευση της κυκλοφορίας επισημαίνει ότι ήρθε στις 2μ.μ. «Η απαγόρευση ήρθε πολύ αργά, με το φαινόμενο σε πλήρη εξέλιξη, και αφού είχαν ήδη προκύψει μεγάλα κυκλοφοριακά ζητήματα» τονίζει η Αττική Οδός.
Ολόκληρη η ανακοίνωση των Αττικών Διαδρομών έχει ως εξής:
Η ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. προς αποκατάσταση της πραγματικής διάστασης των γεγονότων αναφορικά με το θέμα της διαχείρισης και της διακοπής της κυκλοφορίας της Αττικής Οδού κατά τη διάρκεια της κακοκαιρίας «ΕΛΠΙΔΑ», ενημερώνει για τα παρακάτω.
Κατά πρώτον, η ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. δια των εκπροσώπων της που παρέστησαν στις συντονιστικές συσκέψεις της 21ης και 23ης Ιανουαρίου των αρμόδιων φορέων υπό τον Υπουργό Πολιτικής Προστασίας, όπως αναγράφεται και στα πρακτικά, έθεσε εξαρχής ρητώς αιτήματα προληπτικής απαγόρευσης των φορτηγών – βαρέων οχημάτων από το βράδυ της Κυριακής 23 Ιανουαρίου (όπως είχε αποφασισθεί σε αντίστοιχες συγκυρίες στο παρελθόν) ενώ επισημάνθηκε με ιδιαίτερη έμφαση ότι παρά την ετοιμότητα της εταιρείας με 35 εκχιονιστικά οχήματα σε 70 χιλιόμετρα, η αυξημένη κυκλοφορία οχημάτων σε συνδυασμό με τα αναμενόμενα ακραία καιρικά φαινόμενα, μπορεί να δημιουργήσει κινδύνους τόσο για την ασφάλεια των οδηγών όσο και για την ομαλή λειτουργία του αυτοκινητόδρομου.
Ως εκ τούτου:
Στη σύσκεψη της 21ης Ιανουαρίου, η ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. και λοιποί Παραχωρησιούχοι ζήτησαν την απαγόρευση κυκλοφορίας των βαρέων οχημάτων και την επίσημη σύσταση από πλευράς της Πολιτείας για την όσο το δυνατόν ελαχιστοποίηση των μετακινήσεων εντός του αστικού ιστού αλλά και την αποκλειστική χρήση αντιολισθητικών αλυσίδων στις μετακινήσεις. Η λήψη αποφάσεων για τα μέτρα και τις απαγορεύσεις κυκλοφορίας, παραπέμφθηκε για τη συντονιστική σύσκεψη της 23ης Ιανουαρίου.
– Στη συντονιστική σύσκεψη της 23ης Ιανουαρίου η ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. δια των εκπροσώπων της επανέλαβε την ανάγκη για μείωση των κυκλοφορούντων οχημάτων από την προηγούμενη κιόλας μέρα, δεδομένου ότι η κακοκαιρία αναμενόταν, όπως μας ενημέρωσαν οι αρμόδιοι φορείς, για τη Δευτέρα το μεσημέρι. Συγκεκριμένα, ανέφερε την ανάγκη για κλείσιμο των σχολικών μονάδων, απαγόρευση των φορτηγών από την Κυριακή το βράδυ – όπως είχε γίνει και στην κακοκαιρία «Μήδεια» (13-17 Φεβρουαρίου του 2021) – και την επίσημη επικοινωνία από πλευράς Πολιτείας για την ελαχιστοποίηση των μετακινήσεων στην Αθήνα, όπως είχε ήδη πραγματοποιήσει η ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. μέσα από την επίσημη ιστοσελίδα της στο Twitter.
Αξίζει να σημειωθεί ότι όλοι οι παρόντες παραχωρησιούχοι / λειτουργοί αυτοκινητοδρόμων συμφώνησαν στην πρόταση για την προληπτική και σε κάθε περίπτωση έγκαιρη απαγόρευση των φορτηγών καθώς και στην παρουσία της Αστυνομίας στα Κέντρα Διαχείρισης Κυκλοφορίας και στην ενισχυμένη παρουσία Τροχονόμων στις εισόδους και στα διόδια για την επιβολή ή την εφαρμογή των όποιων αναγκαίων κυκλοφοριακών περιορισμών.
Επί των παραπάνω θεμάτων και ειδικά σε ότι αφορά τα φορτηγά και μετά από παρεμβάσεις Περιφερειαρχών κατά της προληπτικής απαγόρευσης κυκλοφορίας τους, ο Υπουργός Πολιτικής Προστασίας τοποθετήθηκε σαφώς λέγοντας ότι πρέπει να διασφαλιστεί η οικονομική – εφοδιαστική αλυσίδα. Συγκεκριμένα, υπογράμμισε ότι το Κράτος δεν μπορεί να κλείνει δρόμους προληπτικά και πρότεινε να υπάρχει στενή συνεργασία Τροχαίας και Παραχωρησιούχων με σύσταση η Τροχαία να παρεμβαίνει όπου απαιτείται είτε με ακινητοποίηση των φορτηγών ή να διοχετεύονται πίσω από αλατιέρες για να μπορούν να κινηθούν.
Στην πρόταση αυτή συμφώνησε και η Αστυνομία προσθέτοντας ότι ανάλογα με τα φαινόμενα θα προχωράει σε σχετικές απαγορεύσεις όπου χρειάζεται μέσω ανακοινώσεων.
Τονίζεται ότι η ΑΤΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ Α.Ε. όπως και κάθε λειτουργός ή παραχωρησιούχος [δεν νομιμοποιείται] δεν έχει την εξουσία, σύμφωνα με την εφαρμοστέα νομοθεσία, απόφασης ή εντολής για τον περιορισμό ή την απαγόρευση της κυκλοφορίας στον αυτοκινητόδρομο που λειτουργεί. Έχει το δικαίωμα να προτείνει ή να ζητήσει μέτρα περιορισμού ή απαγόρευσης της κυκλοφορίας εφόσον αυτό κρίνεται απαραίτητο για λόγους ασφάλειας , όπως και έκανε στην προκειμένη περίπτωση, επισταμένα κατά τη διάρκεια και των δύο συντονιστικών συσκέψεων αλλά καμία αρμοδιότητα να προβεί αυτοβούλως και να επιβάλει περιορισμό ή διακοπή της κυκλοφορίας χωρίς προηγούμενη σχετική απόφαση από την αρμόδια Διεύθυνση της Ελληνικής Αστυνομίας.
Εν προκειμένω αρμόδιος φορέας για τη διακοπή λειτουργίας του αυτοκινητοδρόμου της Αττικής Οδού είναι η Διεύθυνση Τροχαίας Αττικής, στη δικαιοδοσία της οποίας υπάγεται το τμήμα Τροχαίας Αττικής Οδού.
Η συντονιστική ομάδα του Τμήματος Τροχαίας Αττικής Οδού επιχειρούσε δια ζώσης από τις πρωινές ώρες της Δευτέρας 24 Ιανουαρίου στο κέντρο επιχειρήσεων της Αττικής Οδού έχοντας πλήρη εικόνα της κατάστασης και των προβλημάτων που επέφερε η ακαριαία συγκέντρωση των βαρέων οχημάτων στην Αττική Οδό.
Υπό αυτό το πρίσμα, η Τροχαία έχοντας ήδη λάβει συστάσεις από το Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας κατά τη διάρκεια των συντονιστικών συσκέψεων για παρέμβαση όπου κρίνεται απαραίτητο, επιβεβαιώσει δια των εκπροσώπων της ότι θα παρέμβει με όποια απόφαση χρειαστεί ακόμα και διακοπής κυκλοφορίας και κλεισίματος των δρόμων και έχοντας πλήρη εικόνα της κατάστασης που εξελισσόταν από νωρίς το πρωί, επέβαλε την απαγόρευση της κυκλοφορίας των φορτηγών στην Αττική Οδό με σχετική απόφαση στις 14.00 το μεσημέρι.
Η απαγόρευση ήρθε πολύ αργά, με το φαινόμενο σε πλήρη εξέλιξη, και αφού είχαν ήδη προκύψει μεγάλα κυκλοφοριακά ζητήματα. Συγκεκριμένα, το κλείσιμο της Νέας Οδού αλλά και της Εθνικής Οδού το πρωί της Δευτέρας, μετακύλησε όλο τον όγκο των βαρέων οχημάτων στην Αττική Οδό, με αποτέλεσμα στις 09.00 π.μ. και με τη χιονοκαταιγίδα να έχει κάνει νωρίτερα την εμφάνισή της, να έχουμε μια πρωτοφανή κίνηση 38.557 οχημάτων και 3.772 φορτηγών τα οποία μέχρι τις 14.00 έφτασαν τα 68.000 οχήματα, 5.700 φορτηγά και 35 εκχιονιστικά ανάμεσά τους που προσπαθούσαν να επιχειρήσουν. Και όλα τα παραπάνω χωρίς καμία απαγόρευση κυκλοφορίας ή σύσταση μη κυκλοφορίας στους δρόμους από την Πολιτεία την προηγούμενη μέρα.
Αξίζει να σημειωθεί, ότι – σε αντίθεση με άλλους αυτοκινητόδρομους – η Αττική Οδός με 50 εισόδους, απαιτεί έγκαιρη απόφαση κλεισίματος, έτσι ώστε να διασφαλιστεί από πλευράς Τροχαίας ότι θα έχει έγκαιρα όλες τις επιπλέον απαραίτητες δυνάμεις σε κάθε είσοδο για να απαγορεύει την έλευση κάθε βαρέως οχήματος. Όταν έντονα καιρικά φαινόμενα βρίσκονται σε εξέλιξη, είναι αδύνατη η ταυτόχρονη απαγόρευση εισόδου βαρέων οχημάτων σε όλες τις εισόδους της Αττικής Οδού και αυτό γιατί δεν είναι πρακτικά εφικτό για την Τροχαία, να εξασφαλίσει και να διαθέσει το απαιτούμενο προσωπικό ώστε να εφαρμοστεί πλήρως και έγκαιρα η απαγόρευση.
Ένας αυτοκινητόδρομος όπως είναι η Αττική Οδός απαιτεί έγκαιρο προγραμματισμό για αυτό και ήταν επίμονη η προσπάθεια των εκπροσώπων της εταιρείας να απαγορευτεί η κυκλοφορία, ειδικά των βαρέων οχημάτων, από την προηγούμενη ημέρα.
Η απαγόρευση κυκλοφορίας από την προηγούμενη μέρα δεν αποτελούσε μόνο θέμα διασφάλισης της ροής της Αττικής Οδού ή οποιουδήποτε άλλου οδικού άξονα, αλλά κυρίως θέμα προστασίας και ασφάλειας των χρηστών του αυτοκινητόδρομου. Αυτό και μόνο θα έπρεπε να είναι το κίνητρο εξαρχής για την απαγόρευση κυκλοφορίας και όχι αν θα μπορούσαν ή όχι να ανταποκριθούν οι παραχωρησιούχοι στη διαχείριση της «ΕΛΠΙΣ».
Οι αναφορές του Tύπου σε συγκρίσεις με τη «ΜΗΔΕΙΑ» που αναπαράγονται οφείλουν να ξεκαθαριστούν ως προς τα εξής βασικά σημεία.
Η κακοκαιρία «ΜΗΔΕΙΑ» τον Φεβρουάριο του 2021 αντιμετωπίστηκε με το ίδιο επιχειρησιακό σχέδιο αλλά εν μέσω lockdown και άρα με ελάχιστη κυκλοφορία.
Η τότε Ηγεσία του Υπουργείου Πολιτικής Προστασίας, κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και κ. Ν Χαρδαλιάς είχαν δώσει οι ίδιοι εντολή για την απαγόρευση κυκλοφορίας των βαρέων οχημάτων από την προηγούμενη ημέρα ανταποκρινόμενοι πλήρως σε αντίστοιχο αίτημα της ΑΤΤΙΚΗΣ ΟΔΟΥ.
Αλλά ακόμη και στο παρελθόν, στα 20 και πλέον χρόνια λειτουργίας της, η Αττική Οδός ουδέποτε κατέστη απροσπέλαστη, καθώς σε όλα τα αντίστοιχα περιστατικά η Τροχαία λάμβανε τα κατάλληλα μέτρα πριν την εκδήλωση ακραίων καιρικών φαινομένων.
Η διαχείριση παρόμοιων καταστάσεων αποτελεί μία παραμετρική προσπάθεια και απαιτεί μία κοινή γραμμή με γνώμονα το κοινό καλό και σύμπλευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων πάνω σε μία βασική προτεραιότητα, που δεν είναι άλλη από την ασφάλεια των πολιτών. Η εταιρεία επέλεξε να συγκεντρώσει όλες της τις δυνάμεις, με πρωταρχικό μέλημα την ασφαλή ολοκλήρωση της επιχείρησης απεγκλωβισμού πολιτών και οχημάτων και την επαναφορά του δρόμου σε πλήρη λειτουργία.
Σε αυτό το σημείο, η εταιρεία θα ήθελε να εκφράσει τις θερμές της ευχαριστίες στον Ελληνικό Στρατό, την Πυροσβεστική αλλά και την Ελληνική Αστυνομία για την πολύτιμη συνδρομή τους, εν μέσω ακραίων καιρικών φαινομένων, στην επιχείρηση απεγκλωβισμού πολιτών και οχημάτων τις προηγούμενες μέρες. Σημειώνουμε δε ότι, παράλληλα με τη συνδρομή της Πολιτείας, στο σημείο επιχειρούσε ανελλιπώς όλο το δυναμικό της Αττικής Οδού.
Η Αττική Οδός, 20 και πλέον χρόνια αποτελεί υπόδειγμα αυτοκινητοδρόμου τόσο σε επίπεδο υποδομής, όσο και σε επίπεδο διαχείρισης και λειτουργίας. Στα 20 χρόνια αδιάλειπτης λειτουργίας της, η Αττική Οδός κατάφερε να αλλάξει τα δεδομένα των οδικών μετακινήσεων στη χώρα μας, ανεβάζοντας τον πήχη στους τομείς της ασφάλειας και των παρεχόμενων υπηρεσιών, ενώ αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας χιλιάδων ανθρώπων.
Σήμερα, δεσμευόμαστε να συνεχίσουμε να λειτουργούμε με την ίδια ευθύνη για ασφαλείς διαδρομές και ποιοτική αναβάθμιση των μετακινήσεων προς όφελος όλων των πολιτών.
