Έντονο φαίνεται ότι είναι το γεωπολιτικό παρασκήνιο που προκάλεσε τόσο τη βουτιά της τάξης του 40% στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, όσο και την άνοδό τους αρχικά, δημιουργώντας συνθήκες ενεργειακής κρίσης.
Βουτιά 40% σημείωσαν οι τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, υπό την πίεση αμερικανικών φορτίων LNG τα οποία φαίνεται ότι κατευθύνονται σε ευρωπαϊκά terminals και μετά από ακύρωση παραγγελιών για ρωσικό. Η δυναμική άμεσης αναδιάταξης ισορροπιών προσφοράς – ζήτησης στην αγορά φυσικού αερίου, συνέβαλλε καθοριστικά στη μείωση των τιμών, αφού πρώρα είχαν σκαρφαλώσει σε νέα επίπεδα – ρεκόρ στα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα.
Πτώση που έφτασε το 40% σημειώνει από τα υψηλά το φυσικό αέριο στην Ευρώπη, καθώς η αγορά άρχισε να ανταποκρίνεται στη δυναμική από τα 15 αμερικανικά τάνκερ LNG που κατευθύνονται σε ευρωπαϊκά terminals.
Πίεση από τα 15 αμερικανικά δεξαμενόπλοια με LNG που κατευθύνονται σε ευρωπαϊκά terminal συνέχισαν να δέχονται οι τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη. Στα 110,91 ευρώ η μεγαβατώρα έκλεισαν την Παρασκευή τα futures της ενέργειας υποχωρώντας για τρίτη σερί συνεδρίαση, καταγράφοντας απώλειες 40% από τα υψηλά 180,27 ευρώ.
Η διάνοιξη διαύλου προμηθειών από τις ΗΠΑ συμπιέζει την τεχνητή έλλειψη προσφοράς που δημιουργείται την άρνηση της Ρωσίας να αυξήσει τη ροή αερίου. Οι τιμές του φυσικού αερίου παρουσιάζουν μεγάλη αστάθεια καθώς η αγορά δέχεται επιρροές από τον γεωπολιτικό ανταγωνισμό ΗΠΑ, ΕΕ – Ρωσίας για τις σφαίρες επιρροές και την επέκταση του NATO στην ανατολική Ευρώπη, καθώς και την ενεργειακή μετάβαση.
Συνολικά από τα 76 αμερικανικά δεξαμενόπλοια LNG σε διαμετακόμιση, τα 15 είναι δηλωμένα σε ευρωπαϊκά terminal και ακόμη 11 δεν έχουν προορισμό αλλά οι προορισμοί τους δείχνουν ότι κατευθύνονται σε λιμάνια της περιοχής.
Εν τω μεταξύ, δημοσιεύματα των μέσων ενημέρωσης ανέφεραν ότι η αντιστροφή των ροών μέσω του βασικού αγωγού Yamal-Europe οφείλεται στο ότι οι πελάτες ζήτησαν λιγότερα καύσιμα, καθώς είχε καταγραφεί υπέρβαση στα όρια προηγουμένως.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, οι τιμές είχαν σκαρφαλώσει σε υψηλά όλων των εποχών, ωθούμενες από συνδυασμό χαμηλών θερμοκρασιών και χαμηλότερης παραγωγής ενέργειας από εναλλακτικές πηγές, γεγονός που ενίσχυσε τις προηγούμενες ανησυχίες για καθυστερήσεις στην έγκριση του αγωγού Nord Stream 2 και αυξανόμενες εντάσεις στην Ανατολική Ευρώπη.
Auditor’s note: The story behind the numbers
Η πίεση που δημιουργείται από την αύξηση των προμηθειών από τις ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα είναι βραχύβια και κατ επέκταση η μακροχρόνια τάση δεν αναμένεται να μεταβληθεί. Επίσης, η προσωρινή αύξηση των ποσοτήτων από εναλλακτικούς παραγωγούς δεν επαρκεί για να αντισταθμίσει το έλλειμμα μεσο-μακροπρόθεσμα. Η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο είναι δεδομένη. Η γεωπολιτική εργαλειοποίηση των πηγών ενέργειας αποτελεί κίνδυνο ο οποίος έχει απριόρι και εξαντλητικά προβλεφθεί και περιέχεται στο σκεπτικό των αποφάσεων που έλαβε ο διευθυντήριο της ΕΕ και για τις οποίες συγκρούστηκε με τις ΗΠΑ.
Η Ευρώπη πληρώνει για την Ουκρανία
Η αντιπαράθεση NATO – Ρωσίας για το ρόλο και την επόμενη ημέρα της Ουκρανίας και η εργαλειοποίηση της ενέργειας αποτελούν τα βασικά συστατικά της κρίσης. Η παρέμβαση των ΗΠΑ τώρα, φαίνεται να δημιουργεί συνθήκες αποκλιμάκωσης των τιμών. Ωστόσο, η ενεργειακή κρίση φαίνεται ότι αποτελεί νέα κανονικότητα, δεδομένου ότι η γεωπολιτική διελκυστίνδα για την ανατολική Ευρώπη δεν φαίνεται να χαλαρώνει προσεχώς, αλλά μάλλον να εντείνεται. Ουάσιγκτον και Μόσχα προετοιμάζονται μεν για διαπραγματεύσεις, αλλά αυτές θα ξεκινήσουν όταν αμφότεροι έχουν καταφέρει να εμπεδώσουν τις αρχικές τους θέσεις.
Η Λαγκάρντ σώζει την κατάσταση
Συνεπώς, οι τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να παραμείνουν σε μοτίβο έντονων διακυμάνσεων, με τη μέση τιμή αυξημένη και τις εταιρίες ενέργειας να αντιμετωπίζουν και το αυξημένο ρίσκο, εκτός από τα αυξημένα κόστη. Σε αυτή τη φάση οι κίνδυνοι περιορίζονται στις τιμές της ενέργειας και τον αντίκτυπο στην ανάπτυξη εξαιτίας της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος. Αν όμως οι συνθήκες αυτές διατηρηθούν, σε συνδυασμό με τις αντιξοότητες που δημιουργεί η πανδημία, το ρίσκο θα καταστεί συστημικό και ο χρηματοοικονομικός κλάδος θα αναγκαστεί να επωμιστεί μέρος του. Για την ώρα, η διατήρηση της υπερχαλαρής πολιτικής από την ΕΚΤ αποτελεί ξεκάθαρα πολιτική και στρατηγική απόφαση που οδηγεί σε risk sharing και συμβάλλει στον εξορθολογισμό του γεωπολιτικού ρίσκου, αποτρέποντας την μετατροπή του σε γεωοικονομικό.
Γεωπολιτικό πινγκ-πονγκ
Σε αυτή τη φάση, πάντως, η Ρωσία κατηγορεί ευθέως τη Γερμανία ότι η ανεπάρκεια φυσικού αερίου και η συνεπακόλουθη ενεργειακή κρίση είναι αποτέλεσμα στρατηγικής επιλογής του Βερολίνου για τη στήριξη της Ουκρανίας. Ειδικότερα, ο Βλάντιμιρ Πούτιν στο ετήσιο μήνυμά του υποστήριξε ότι η Γερμανία προμηθεύει φυσικό αέριο στην Ουκρανία, εξαντλώντας τα δικά της αποθέματα, τα οποία η Gazprom αρνείται να αναπληρώσει με τον βαθμό που ζητείται.Έτσι, η ΕΕ και η Γερμανία επιρρίπτουν ευθύνες στη Ρωσία για την τεχνητή καθυστέρηση στην αναπλήρωση ποσοτήτων. Η Ρωσία, από την άλλη πλευρά, υποστηρίζει ότι η Γερμανία επιλέγει να καλύπτει τις ανάγκες της Ουκρανίας με αέριο που προορίζεται για την ίδια.
Η διάχυση της γεωπολιτικής αντιπαράθεσης για τον έλεγχο σφαιρών επιρροής στην ανατολική Ευρώπη, φαίνεται ότι είναι πίσω και από την αιφνίδια καθυστέρηση έγκρισης του Nord Stream 2 από τις γερμανικές αρχές.
