Υπό καθεστώς σκληρής πίεσης κρατά η Ρωσία την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενεργειακά, καθώς παρά τις εξαγγελίες του Βλάντιμιρ Πούτιν για αύξηση των εξαγωγών από τη Gazprom, η εταιρία -στις τρεις εβδομάδες που έχουν μεσολαβήσει- έχει περιορίσει δραστικά τις εξαγωγές και δεν έχει κάνει ενέργειες αντιστάθμισης. Παράλληλα, η επιδείνωση του καιρού και οι προβλέψεις για ιδιαίτερα βαρύ χειμώνα στην ΕΕ, πυροδοτούν ράλι στις τιμές. Το σενάριο ελλείψεων φυσικού αερίου που έχει προβλέψει ο Βαγγέλης Μυτιληναίος φαίνεται ότι έχει ήδη ξεκινήσει να εμπεδώνεται.
- Εν αμφιβόλω η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ εν μέσω κρίσης
- Λουκασένκο και Ερντογάν κρατούν τα κλειδιά για τις ροές φυσικού αερίου
Οι ειδήσεις για τις ροές αερίου παραμένουν αντιφατικές, όσον αφορά τη μεγάλη εικόνα, καθώς τα media προσεγγίζουν το θέμα από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Έτσι, ενώ συνολικά η Gazprom δεν έχει αυξήσει τις εξαγωγές αερίου, από την προηγούμενη εβδομάδα έχει αρχίσει να γεμίζει συγκεκριμένα terminal με αποθέματα ασφαλείας, τα οποία είχαν επίσης στερέψει
Νέο ράλι στις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρώπη πυροδότησε η απουσία της Gazprom από τις δημοπρασίες για τα slots στα terminals και αυτή την εβδομάδα, σηματοδοτώντας την τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα απουσίας. Η εταιρία από την πλευρά της αναφέρει ότι οι θέσεις που λαβάνει στις δημοπρασίες είναι απόρροια των αιτημάτων που έχει από τους πελάτες της. Αναλυτές επισημαίνουν ότι η εταιρία εστιάζει στη λειτουργία του NordStream II τον Δεκέμβριο και διατηρεί ανοιχτές τις διαθεσιμότητες.
Auditor’s note: Ενεργειακή ανασφάλεια
Σε κάθε περίπτωση οι ενδείξεις σκιαγραφούν ένα πλαίσιο γεωοικονομικού pressing από τη Ρωσία προς την ΕΕ, καθώς η στάση της Gazprom συμπίπτει με τις διεργασίες στην ΕΕ για την επιβολή νέων κυρώσεων στη Λευκορωσία. Σε γεωπολιτικό επίπεδο, μάλιστα, ο Βλάντιμιρ Πούτιν εντείνει την πίεση συγκεντρώνοντας στρατεύματα στα σύνορα με την Ουκρανία.Στην πραγματικότητα, όπως φαίνεται και στο γράφημα, η Ρωσία διατηρεί στασθερή τη ροή στον Nord Stream, αλλά έχει μειώσει δραστικά τις ροές από τους άλλους αγωγούς μέσω Ουκρανίας, Λευκορωσίας-Πολωνίας και έχει μεγάλες διακυμάνσεις στον Turk Sream.
Αυτά τα στοιχεία δείχνουν τον βαθμό ενεργειακής εξάρτησης της Ευρώπης από τη Ρωσία απευθείας και μέσω επίφοβων ενδιάμεσων όπως η Λευκορωσία και η Τουρκία.
Με δεδομένο ότι το φυσικό αέριο έχει επιλεγεί στην ΕΕ ως μεταβατικό καύσιμο, η πρόβλεψη για αυξημένες ανάγκες -ειδικά μετά την COP26, προσφέρουν σε Πούτιν, Ερντογάν και Λουκασένκο ισχυρό μοχλό πίεσεης. Η αντιστάθμιση τέτοιων ερεισμάτων δεν είναι εύκολη, ούτε άνευ κόστους…
Η κατάσταση με το φυσικό αέριο
Ενώ ο Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν έχει υποσχεθεί επιπλέον όγκους, η ρωσική εξαγωγέας Gazprom PJSC δεν διέθεσε εκ των προτέρων χώρο αγωγών για τον Δεκέμβριο για τις ροές Yamal-Ευρώπης που αποστέλλονται μέσω Λευκορωσίας και Πολωνίας προς τη Γερμανία.
Επίσης, δεν έκανε κράτηση για την πρόσθετη χωρητικότητα του αγωγού που προσφέρεται στα σύνορα με την Ουκρανία και μόνο ένα κλάσμα κατανεμήθηκε σε απροσδιόριστους αγοραστές στα σύνορα Ουκρανίας-Σλοβακίας.
Το ολλανδικό αέριο τρέχοντος μήνα, το ευρωπαϊκό σημείο αναφοράς, αυξήθηκε έως και 8,6% μετά τις δημοπρασίες, με το αποτέλεσμα να αντιπροσωπεύει νέο πλήγμα στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου καθώς οι ρωσικές ροές παρέμειναν περιορισμένες και πολύ κάτω από τα εποχιακά πρότυπα από τον περασμένο μήνα. Η Ρωσία επιδιώκει να ξεκινήσει αποστολές μέσω του αγωγού Nord Stream 2,
αποφεύγοντας όσο το δυνατόν περισσότερο τα δρομολόγια διέλευσης. Ο σύνδεσμος έχει δημιουργηθεί, αλλά συνδέεται με μια εξαιρετικά πολιτικοποιημένη διαδικασία έγκρισης.
«Φυσικά η χωρητικότητα θα μπορούσε να δεσμεύεται σε καθημερινή βάση», δήλωσε ο Tom Marzec-Manser, αναλυτής για το ευρωπαϊκό αέριο και το LNG στο ICIS.
«Αλλά υποδηλώνει επίσης ότι η Gazprom αφήνει χώρο για τουλάχιστον ορισμένες ροές μέσω του Nord Stream 2 τον επόμενο μήνα».
Η απάντηση της Gazprom
Η Gazprom είπε ότι οι κατανομές χωρητικότητας διέλευσης για τον Δεκέμβριο γίνονται σύμφωνα με τα αιτήματα των πελατών που έχει αυτή τη στιγμή, προσθέτοντας ότι αυτή τη στιγμή συνεχίζει τις εγχύσεις φυσικού αερίου στις αποθήκες της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Gazprom αποστέλλει στην Ευρώπη μέσω βασικών δρομολογίων
Οι ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου έχουν υπερτριπλασιαστεί φέτος λόγω της συρρίκνωσης της προσφοράς που ταράζει τις αγορές ενέργειας. Τα αποθέματα της ηπείρου είναι κάτω από το κανονικό μετά από έναν παρατεταμένο χειμώνα την περασμένη σεζόν, με άλλους παράγοντες — όπως η συντήρηση στα νορβηγικά κοιτάσματα, η ζήτηση της Ασίας για υγροποιημένο φυσικό αέριο και η Ρωσία περιορίζει την προσφορά — συμβάλλοντας επίσης στην ενεργειακή κρίση της περιοχής.
Πίεση για τον Nord Stream ΙΙ
Ωστόσο, η Ευρώπη μπορεί να μην δει σημαντικά υψηλότερες προμήθειες από τη Ρωσία έως ότου εγκριθεί o Nord Stream 2 και ξεκινήσει η λειτουργία του, Αυτό δήλωσε άλλωστε και στο Bloomberg ο αντιπρόεδρος και επικεφαλής έρευνας αγοράς φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας της Rystad Energy AS, δήλωσε πριν από τις δημοπρασίες.
Μια ακόμη ένδειξη περαιτέρω ανόδου των τιμών αποτελεί η απόφαση της Gazprom να μην προσφέρει ποσότητες φυσικού αερίου στην Πλατφόρμα Ηλεκτρονικών Πωλήσεων της για τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα. Οι θερμοκρασίες πέφτουν καθώς η Ευρώπη αντιμετωπίζει το πρώτο της κρύο χειμώνα,
ενώ οι ροές από τη Νορβηγία, τον δεύτερο μεγαλύτερο προμηθευτή της περιοχής, επηρεάζονται από διακοπές.
Προβλήματα υπάρχουν και στις ροές από τη Νορβηγία οι οποίες είχαν αιφνοδίως περιοριστεί την προηγούμενη εβδομάδα. Το γιγάντιο πεδίο Troll της Νορβηγίας ανακοίνωσε ότι θα μειώσει τη χωρητικότητα κατά 28% για τρεις ημέρες από την Τρίτη λόγω «αστοχίας συμπιεστή»,
Πρόκειται για επεισόδιο που ακολουθεί αντίστοιχη μείωση των ροών την πρηγούμενη εβδομάδα και εγείρει ανησυχίες.
Το ολλανδικό φυσικό αέριο για τον επόμενο μήνα διαπραγματεύτηκε 5,7% υψηλότερα στα 80 ευρώ την μεγαβατώρα έως τη 1:22 μ.μ. στο Άμστερνταμ. Το αντίστοιχο του Ηνωμένου Βασιλείου προσέθεσε 5,5% στις 204,72 πένες το θερμόμετρο.
