Τη δεύτερη τετ-α-τετ συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν θα έχει πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν σήμερα Κυριακή στη Ρώμη, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής των G20, μετά από αρκετές αναβολές και μεταθέσεις.
Οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας παραμένουν τεταμένες, με τον Ταγίπ Ερντογάν να υποβάλλει αίτημα για παραγγελία νέων F-16V και την αναβάθμιση παλαιών, σε μια προσπάθεια να κινητοποιήσει το πανίσχυρο λόμπι της αμυντικής βιομηχανίας.
Διαρροές από τις ΗΠΑ και από την Αθήνα, τοποθετούν τη συνάντηση στο πλαίσιο αποκλιμάκωσης της έντασης και συμφωνίας επί ενός οδικού χάρτη για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης. Αν και τα σημεία τριβής στις διμερείς σχέσεις είναι πολλά, ο Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται ότι επιτυγχάνει να εδραιώσει απευθείας δίαυλο επικοινωνίας με τον Τζο Μπάιντεν.
Διαρροές
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, θα προειδοποιήσει τον ομόλογό του της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στη συνάντηση που θα έχουν εντός της ημέρας στη Ρώμη, ότι οι σπασμωδικές κινήσεις δεν ωφελούν τη διμερή σχέση και ότι οι κρίσεις πρέπει να αποφεύγονται, δήλωσε χθες Σάββατο Αμερικανός αξιωματούχος.
Προσφάτως ο Ταγίπ Ερντογάν δημιούργησε και εκτόνωσε διπλωματική κρίση, φτάνοντας στο παραπέντε της απέλασης 10 πρεσβευτών που είχαν υπογράψει επιστολή για «δίκαιη και ταχεία διευθέτηση» της υπόθεσης, του Οσμάν Καβαλά. Εν τέλει ο Τούρκος πρόεδρος υπαναχώρησε αποδεχόμενος νέες δηλώσεις για προσήλωση στο άρθρο 2 της Συνθήκης της Βιέννης.
«Ασφαλώς ο (σ.σ. Αμερικανός) πρόεδρος θα επισημάνει πως πρέπει να βρούμε τρόπο να αποφεύγουμε κρίσεις όπως αυτή στο μέλλον, καθώς κι ότι οι σπασμωδικές ενέργειες δεν πρόκειται να ωφελήσουν την εταιρική σχέση και τη συμμαχία ΗΠΑ-Τουρκίας», είπε ο Αμερικανός αξιωματούχος σε δημοσιογράφους.
Πρόσθεσε ότι η συνάντηση δεν θα γινόταν αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε προχωρήσει στην απέλαση του Αμερικανού πρεσβευτή. Όμως, πρόσθεσε, το θέμα αυτό επιλύθηκε, προς το παρόν τουλάχιστον.
Auditor’s note
Οι διατυπώσεις αυτές δείχνουν μεν ότι οι διμερείς σχέσεις καρκινοβατούν, αλλά επίσης ότι ο Τζο Μπάιντεν δεν σκοπεύει να παίξει το παιχνίδι της απομόνωσης του Ταγίπ Ερντογάν.
Πάντως, ο Ταγίπ Ερντογάν επιτυγχάνει τη δεύτερη συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν έχει εξασφαλίσει ούτε μια, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα δέχθηκε αόριστου χρόνου MDCA και παραχώρησε τα ναυπηγεία Ελευσίνας Αμερικανο-ιταλική κοινοπραξία.
Αντιθέτως, το State Department ψέγει την Ελλάδα για τις επαναπροωθήσεις προσφύγων, τις θρησκευτικές ελευθερίες και συνεχίζει να έχει την Ελλάδα σε no-fly zone λόγω του κορονοϊου.
Σε no-fly zone είναι έχει θέσει και την Τουρκία το State Department, αλλά για τρομοκρατία και το κράτος Δικαίου.
Η ατζέντα
Στη συνάντηση η ατζέντα των θεμάτων θα είναι διευρυμένη, περιλαμβάνοντας, ως βασικό, την ανάγκη εδραίωσης διαύλου επικοινωνίας για την πρόληψη και αποτροπή κρίσεων, τόσο σε διπλωματικό και αμυντικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο.
Ο Τζο Μπάιντεν, που αντάλλαξε σύντομο χαιρετισμό με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν χθες, κατά την έναρξη των εργασιών της G20, σκοπεύει επίσης να συζητήσει μαζί του το αίτημα για την αγορά 40 μαχητικών F-16 και πακέτα εκσυγχρονισμού άλλων 80 που έχει ήδη στον στόλο της η τουρκική Πολεμική Αεροπορία, τη διμερή σχέση στο πεδίο της άμυνας, καθώς και περιφερειακά ζητήματα, ιδίως τις κρίσεις στη Συρία και τη Λιβύη, όπου οι θέσεις των δύο χωρών έχουν μεγάλες αποκλίσεις.
Οι δύο ηγέτες είχαν συναντηθεί για τελευταία φορά κατ’ ιδίαν τον Ιούνιο, στο περιθώριο της ετήσιας συνόδου του NATO. Ωστόσο, το επίπεδο των διμερών σχέσεων δεν είναι τέτοιο που θα επέτρεπε συνάντηση εργασίας ή επίσημη επίσκεψη στον Λευκό Οίκο.
Ο Τζο Μπάιντεν απέρριψε τον Ιανουάριο συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα, καθώς εκείνη την περίοδο προετοίμαζε την AUKUS και δεν επιθυμούσε να συνομιλήσει με ξένους ηγέτες που θα μπορούσαν να έχουν πληροφορίες και θα επιχειρούσαν να διαπραγματευτούν επ αυτών.
