Ουσιαστική ατζέντα disaster diplomacy και προσπάθεια πολιτικής ευθυγράμμισης στο προσφυγικό κρύβεται πίσω από την επικοινωνία Μητσοτάκη – Ερντογάν, σύμφωνα με τη Deutsche Welle. Όπως αποκαλύπτει με ρεπορτάζ, η τηλεφωνική επικοινωνία των ηγετών Ελλάδας και Τουρκίας ήταν ουσιαστική. Μάλιστα, προς επίρρωση, αφήνει πολλά υπονοούμενα και επιχειρεί διασταλτικές ερμηνείες για τα κίνητρα τις προθέσεις του Ταγίπ Ερντογάν. Ωστόσο, δεν στο άρθρο δεν υπάρχει ούτε ψήγμα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Η ανάδειξη της επικοινωνίας, της θεματολογίας και της βαρύτητας της από τη DW, αποτελεί ζήτημα από μόνο του. Ακόμα μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει βέβαια, το γεγονός ότι η οπτική αυτή προβάλλεται μόνο στην ελληνική έκδοση της DW, ενώ δεν γίνεται καμία αναφορά στη συνάντηση και την ατζέντα, στην τουρκική, αγγλική και γερμανική έκδοση.
Ως εκ τούτου, φαίνεται ότι αφενός το θέμα προέρχεται από συγκεκριμένες πηγές στην Αθήνα και στόχο έχει να διευρύνει το εύρος επιρροής της είδησης στην Ελλάδα. Η μη-προβολή του θέματος έστω στη γερμανική έκδοση αποτελεί επίσης ζήτημα, καθώς φαίνεται ότι αξιολογείται ως ήσσονος σημασίας.
Την ίδια στιγμή, προβάλλεται σαφώς εντονότερα η επικοινωνία της Άγκελα Μέρκελ με τον Ταγίπ Ερντογάν για την κρίση στο Αφγανιστάν, την μεταφορά ανθρώπων εκτός ζώνης κινδύνου και το προσφυγικό. Σε αντίστιξη, μάλιστα, εντύπωση προκαλεί η έλλειψη επικοινωνιών του Έλληνα πρωθυπουργού με την Κομιισόν και το διευθυντήριο της ΕΕ για το θέμα, όταν μάλιστα βρίσκονται σε εξέλιξη πολυεπίπεδες διαβουλεύσεις και η ΕΕ εμφανίζετια διαιρεμένη.
Drill down στο δημοσίευμα
Ειδικότερα, στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι:
H τηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη Ερντογάν δεν ήταν μια συμβολική κίνηση αβροφροσύνης για τις καταστροφικές πυρκαγιές ή καλής διάθεσης για συνεργασία σε διμερή και περιφερειακά θέματα, αλλά εκδήλωση προθέσεων για περιφερειακά θέματα και ειδικότερα το προσφυγικό που περιείχε και τα ξεκάθαρα αιτήματα της Άγκυρας από την ΕΕ. Όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Κατ επέκταση, μπορεί η επικοινωνία Μητσοτάκη – Ερντογάν να μην ήταν… τυπική, αλλά σίγουρα δεν ήταν όσο ουσιαστική επιχειρείται να προβληθεί μέσα από το δημοσίευμα της DW.
Η ανάλυση του Ερντογάν
Συνεχίζοντας μάλιστα, το ρεπορτάζ αναδεικνύει μια πτυχή της συνομιλίας που προέβαλλαν τα ελληνικά media και είχε τη βάση της σε non paper που κυκλοφόρησε το Μαξίμου:
Ο Ταγίπ Ερντογάν στην συνομιλία του με τον έλληνα πρωθυπουργό τόνισε ότι αν δεν επιτευχθεί μια ομαλή μετάβαση της εξουσίας στο Αφγανιστάν η ήδη αυξανόμενη πίεση της μετανάστευσης που έχει φτάσει σε υψηλά επίπεδα θα εξελιχθεί σε μεγάλη πρόκληση για όλους.
Μάλιστα, φαίνεται ότι δεν υπάρχει διασταύρωση με τουρκικές πηγές, καθώς ο αρθρογράφος λαμβάνει ως δεδομένη μια θεώρηση που μάλλον ενοχλεί την τουρκική διπλωματία:
Οι καλές σχέσεις που διατηρούσε η Άγκυρα με το ανατραπέν καθεστώς του Αφγανιστάν είναι γνωστές. Οπότε εδώ που έφτασαν τώρα τα πράγματα μια πιθανή αγαστή συνεργασία όπως αυτή που θα επιθυμούσε η τουρκική διπλωματία με τους Ταλιμπάν δεν είναι καθόλου δεδομένη.
Ο Ερντογάν… ζήτησε
Το στοιχείο που δεν αναφέρεται στα δημοσιεύματα των ελληνικών site είναι ότι ο Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε -κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας του με τον Κυριάκο Μητσοτάκη- να αντιμετωπιστούν οι ροές από τις όμορες χώρες και ιδιαίτερα στο Ιράν.
Ο τούρκος Πρόεδρος στην χθεσινή του επικοινωνία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη ζήτησε οι αναμενόμενες προσφυγικές ροές να αντιμετωπιστούν στο Αφγανιστάν και τις γειτονικές του χώρες, υποδεικνύοντας ειδικά το Ιράν, με το οποίο έχει ξεκινήσει επαφές.
Η αναφορά αυτή είναι… “tricky”… Στην πραγματικότητα, ο Ταγίπ Ερντογάν δεν ζήτησε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά έθεσε το διακύβευμα.
Το ρεπορτάζ επισημαίνει ότι ο Ταγίπ Ερντογάν αναφέρθηκε στο τείχος, το οποίο όμως διεινίζεται ότι δεν ελέχθη ευθαρσώς, αλλά υπονοήθηκε:
Σημείωσε ότι λαμβάνει μέτρα και στα σύνορα Τουρκίας-Ιράν, εννοώντας και το τείχος που θα υψώσει όπως έχει ήδη κάνει κατά μήκος των συνόρων με Συρία και Ιράκ.
Εν τέλει ο αρθρογράφος επιχειρεί ένα ακόμη λογικό άλμα αναφέροντας:
Ο Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε επίσης η συνεργασία στο μεταναστευτικό να προχωρήσει με αμοιβαία κατανόηση βάσει του κοινού συμφέροντος. Η πρόταση αυτή κρύβει την ουσία του θέματος.
Auditor’s note
Το δημοσίευμα εμβαθύνει στον Ταγίπ Ερντογάν, ενώ δεν κάνει καμία, ούτε επιδερμική αναφορά στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τα ελληνικά μέτρα αντιμετώπισης. Ήτοι στο τείχος στον Έβρο και τις εξαγγελίες για προσλήψεις συνοριοφυλάκων και λιμενικών. Επίσης, δεν γίνεται καμία αναφορά στις καταγγελίες για push-backs στο Αιγαίο και νεκρούς στον Έβρο. Απ αυτή την οπτική, το άρθρο κινείται μακριά από το συνήθη τρόπο γραφής της DW.
Το θέμα φαίνεται μείζονος σημασίας για την ελληνική πλευρά, πουπροσπαθεί να αποδείξει στην ΕΕ πνεύμα συνεργασίας και όχι ανταγωνισμού με την Τουρκία και για τον Έλληνα πρωθυπουργό που προσπαθεί να ανακτήσει διπλωματικό κεφάλαιο.
Η πολιτική της Άγκυρας
Ο αρθρογράφος αφού αναλύει την πολιτική της Άγκυρας στο προσφυγικό, συγκρίνοντας Αφγανούς και Σύρους πρόσφυγες, λέγοντας:
Η πολιτική της Άγκυρας που μέχρι σήμερα άφησε εκατοντάδες χιλιάδες Αφγανούς να περιφέρονται ανεξέλεγκτoι και παράνομοι εντός Τουρκίας δεν είναι τυχαία, αφού με τους Σύρους που είναι εκατομμύρια έδειξε ότι είναι σε θέση να δημιουργήσει υποδομές καταγραφής και καταυλισμών. Όσο οι Αφγανοί παραμένουν παράνομοι δεν αποκτούν δικαιώματα. Ενώ με τους Σύρους η Τουρκία ενδιαφέρεται να εγκατασταθούν ελεγχόμενα και καταγεγραμμένα, αφού δημιουργηθούν ασφαλείς ζώνες στο βόρειο Ιράκ κατά μήκος της παραμεθόριου Τουρκίας Συρίας και μάλιστα σε περιοχές που ελέγχονταν από τους Κούρδους του Βόρειου Ιράκ. Κάτι που μερικώς έχει ήδη ξεκινήσει.
καταλήγει, επισημαίνοντας ότι:
Οι Αφγανοί αντίθετα δεν παρουσιάζουν τέτοιο ενδιαφέρον για την Τουρκία. Αποτελούν μόνο έναν ακόμη πονοκέφαλο για τον Ερντογάν που θα πρέπει να διαχειριστεί. Ιδιαίτερα τώρα που δέχεται επικρίσεις από την αντιπολίτευση όχι μόνο για την πορεία της οικονομίας, αλλά και την μεταναστευτική πολιτική. Κι από την άλλη αυξάνεται σε αρκετές πόλεις η αντίδραση του λαού για την παρουσία των Σύρων και τα προνόμια που τους δίδονται σε βάρος τούρκων πολιτών αφού πλέον αγγίζουν τα 4 εκατομμύρια.
Η κατακλείδα…
Εν τέλει, στην κατακλείδα, αναφέρει, εν είδει διπλωματικού κειμένου, με νομική διάρθρωση ότι:
Στο σημείο αυτό βρίσκεται ένα σημαντικό παραθυράκι συνεργασίας για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του νέου κύματος μεταναστών. Εξάλλου ο Ταγίπ Ερντογάν σε αντίθεση με πολλές τοποθετήσεις αναλυτών δεν είναι και τόσο απρόβλεπτος.
Ασυνήθιστη είναι η επίσης η διατύπωση σαφούς άποψης επί της αξιοπιστίας του Ταγίπ Ερντογάν, το οποίο μοιάζει περισσότερο ως μήνυμα της Αθήνας στην Άγκυρα και λιγότερο ως προϊόν δημοσιογραφικής έρευνας.
Οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι ο Ερντογάν είναι ειλικρινής όταν δημόσια και πολλάκις άκομψα λέει πως είναι έτοιμος για συνεργασία βάσει των συμφερόντων της χώρας του. Εξ άλλου αυτή είναι και η βάση των διεθνών σχέσεων.