Πολυεπίπεδες και σε κύματα είναι οι εκ της Τουρκίας εκπορευόμενες αντιδράσεις στην αναγνώριση της γενοκτονίας των Αρμενίων από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
Αντιδράσεις σε κύματα, σε κοινωνικό, πολιτικό, διπλωματικό και ακαδημαϊκό επίπεδο εκδηλώνονται από την Τουρκία, απέναντι στη δήλωση του Τζο Μπάιντεν με την οποία αναγνωρίζει ως πρόεδρος των ΗΠΑ τη σφαγή 1,5 εκατομμυρίων Αρμενίων από τους Οθωμανούς Τούρκους ως γενοκτονία.
Αρχικά, η αντίδραση της Άγκυρας ήρθε δια στόματος του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ενώ ακολούθησε ανάρτηση στο Twitter από τον εκπρόσωπο του Ταγίπ Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν. Παράλληλα, αντιδράσεις εκδηλώθηκαν με τη μορφή διαμαρτυρίας από μέλη της τουρκικής κοινότητας στην Ουάσιγκτον και από πανεπιστημιακούς σε διεθνή φόρα.
Διπλωματικοί ελιγμοί
Ο Ταγίπ Ερντογάν έστρεψε τα βέλη του σε “τρίτους” υπονοώντας τα διάφορα λόμπι που δρουν στην Ουάσιγκτον. Έτσι, ο Τούρκος πρόεδρος προσπάθησε να αντιμεταθέσει ευθύνες, ώστε να αποφύγει μετωπική σύγκρουση με τον Τζο Μπάιντεν. επιρρίπτοντας ευθύνες σε τρίτους και ενδεχομένως λαμβάνοντας μέτρα κατά αυτών ο Τούρκος πρόεδρος επιχειρεί να εκτονώσει την εσωτερική ένταση χωρίς να μεταφέρει το κόστος στις διμερείς με τις ΗΠΑ.
Το επίπεδο, το ύφος και οι τόνοι της Τουρκικής αντίδρασης καταδεικνύουν την συνειδητή προσπάθεια του Ταγίπ Ερντογάν να αποφύγει την εκτράχυνση των προσωπικών και διακρατικών σχέσεων με τον Τζο Μπάιντεν και τις ΗΠΑ, αντίστοιχα. Ούτως ή άλλως, ο Τζο Μπάιντεν έχει δεσμευτεί για εφ’ όλης της ύλης διάλογο με τον Ταγίπ Ερντογάν, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του NATO.
Η αναγνώριση της γενοκτονίας από τον Τζο Μπάιντεν αποτελεί προσωπική θέση και ηχηρό μήνυμα τόσο προς τον Ταγίπ Ερντογάν, όσο και προς τον Βλάντιμιρ Πούτιν, ενώ αποτελεί και ισχυρό γεωπολιτικό χαρτί. Παρ’ όλα αυτά, δεν ισοδυναμεί με την αναγνώριση από το Κογκρέσο,
Οι αντιδράσεις
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγόρησε «τρίτους» ότι παρεμβαίνουν στις υποθέσεις της Τουρκίας.
«Κανείς δεν εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι συζητήσεις – οι οποίες θα έπρεπε να διεξάγονται από ιστορικούς – πολιτικοποιούνται από τρίτους και γίνονται ένα μέσο παρέμβασης στη χώρα μας»,
δήλωσε ο κ. Ερντογάν σε μήνυμα που απηύθυνε προς τον Αρμένιο Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη το Σάββατο.
Μήνυμα Καλίν κατά… Μπάιντεν
Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας χαρακτήρισε «ανήθικη» τη στάση που κράτησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν.
«Ο πρόεδρος μας ζήτησε τη σύσταση μίας κοινής ιστορικής επιτροπής προκειμένου να διερευνηθούν τα γεγονότα του 1915, αλλά αυτοί που φοβούνται ότι θα αποκαλυφθεί η αλήθεια με έγγραφα, δεν ανταποκρίνονται στην πρόσκληση μας. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ υιοθέτησε μία ανήθικη στάση, αγνοώντας τα γεγονότα»
έγραψε ο κ. Καλίν.
Το Σάββατο, ο κ. Καλίν είχε καλέσει τις ΗΠΑ να αναλογιστούν καλύτερα το δικό τους παρελθόν – θυμίζοντας την απάντηση που είχε δώσει η Τουρκία στη δήλωση του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι ότι ο κ. Ερντογάν είναι δικτάτορας.
«Καταδικάζουμε σθεναρά και απορρίπτουμε τις δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου, οι οποίες απλώς επαναλαμβάνουν τις κατηγορίες εκείνων που η μόνη τους ατζέντα είναι η εχθρότητα έναντι της χώρας μας», ανέφερε και πρόσθεσε: «Εμείς συμβουλεύουμε τον Αμερικανό πρόεδρο να κοιτάξει το παρελθόν και το παρόν»
της ίδιας του της χώρας.
Η δήλωση του Τσαβούσογλου
Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι η χώρα του «δεν χρειάζεται μαθήματα από κανέναν για την ιστορία της», σε μια πρώτη αντίδρασή του στις δηλώσεις του Τζο Μπάιντεν. «Οι λέξεις δεν μπορούν να αλλάξουν ή να ξαναγράψουν τη ιστορία», έγραψε στο Twitter ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της απόφασης του προέδρου των ΗΠΑ. «Δεν θα δεχτούμε μαθήματα από κανέναν για την ιστορία μας», πρόσθεσε.
Background Note
Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι στο Παρελθόν, επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον το Κογκρέσο είχε φράσει στο παραπέντε της αναγνώρισης της γενοκτονίας των Αρμενίων με την υιοθέτηση ψηφίσματος. Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν συνέβη καθώς την τελευταία στιγμή και ενώ βουλευτές και γερουσιαστές ετοιμάζοντας να ψηφίσουν, ο Μπιλ Κλίντον παρενέβη στον επικεφαλής της πλειοψηφίας και του ζήτησε να αποσύρει το ψήφισμα για λόγους εθνικής ασφαλείας.
