Δυναμική αλλαγής των γεωπολιτικών ισορροπιών και των γεωοικονομικών σχέσεων δημιουργεί η νέα κρίση που ξέσπασε με το εμβόλιο κατά του Covid-19 της AstraZeneca.
Τη στιγμή που η μια μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές χώρες αναστέλλουν τη χορήγηση του εμβολίου της AstraZeneca, το ρωσικό ταμείο άμεσων επενδύσεων (RDIF) ανακοίνωσε χθες ότι έχει καταλήξει σε συμφωνίες παραγωγής του εμβολίου κατά της COVID-19 με εταιρίες της ΕΕ.
Το SPUTNIC V ήδη έχει συμφωνίες διανομής εντός της ΕΕ, πριν λάβει έγκριση από τον EMA, με την Ουγγαρία και την Σλοβακία. Ενδιαφέρον έχουν εκφράσει επισήμως Τσεχία και Κροατία. Χθες ανακοινώθηκε ότι και η Κύπρος έχει καταλήξει σε σχετική συμφωνία για την προμήθεια του ρωσικού εμβολίου. Μισόλογα για προμήθεια του SPUTNIK V έχει πει και η ελληνική κυβέρνηση, αλλά υπό την ευρωπαϊκή ομπρέλα και μετά την έγκριση του EMA.
Η εικόνα που δημιουργείται από την αποστασιοποίηση χωρών από την βρετανο-σουηδική AstaZeneca και την ταυτόχρονη προσέγγιση με τη Ρωσία και το SPUTNIK V, αποτελεί από μόνη της υπόβαθρο για νέα γεωπολιτική ισορροπία.
Συμφωνίες εν αναμονή
Σύμφωνα με το το ρωσικό ταμείο άμεσων επενδύσεων (RDIF), που έχει χρηματοδοτήσει, του Sputnik V, έχουν συναφθεί συμφωνίες με εταιρίες της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, εν αναμονή της έγκρισής του από την Ε.Ε. Μέχρι στιγμής βέβαια, οι συμφωνίες δεν επιβεβαιώνονται από Γαλλία και Ισπανία.
Το σκηνικό όμως είναι διαμφισβήτο και η δυναμική όπως αυτή καταγράφεται…. αναπόδραστη.
Το Sputnik V βρίσκεται υπό διαδικασία «κυλιόμενης αξιολόγησης» από τον ΕΜΑ. Ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επανέλαβε χθες ότι δεν διεξάγονται διαπραγματεύσεις μεταξύ των Βρυξελλών και των παραγωγών του ρωσικού εμβολίου για την υπογραφή σύμβασης προαγοράς.
Auditor’s note
Το Crisis Monitor έχει εξ αρχής επισημάνει και αναλύσει τη γεωπολιτική δυναμική της medicine diplomacy ως παρακλάδι της disaster diplomacy. Σε αυτό το πλαίσιο το Brexit και οι αλλαγές που πυροδοτούνται από την αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο και από την προοπτική εξόδου της Άγκελα Μέρκελ από την πολιτική σκηνή της Γερμανίας συνθέτουν ένα ιδιαίτερα ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό.
Υπ’ αυτό το πρίσμα η πρώτη φάση σύγκρουσης ΕΕ και AstraZeneca, στο πλαίσιο της οποίας η εταιρία κατηγορήθηκε για διοχέτευση ευρωπαϊκών κεφαλαίων σε εγκαταστάσεις στη Μεγάλη Βρετανία, δεν τελείωσε ποτέ. Τώρα, έχοντας διαθέσιμες τις εναλλακτικές μετά την έγκριση του εμβολίου της Johnson & Johnson και εν αναμονή την έγκριση και τις συμφωνίες παραγωγής του SPUTNIK V, η ΕΕ επιχειρεί να αλλάξει δυναμικά το πεδίο.
Αυτό που προβληματίζει, ωστόσο, είναι η συμπεριφορά της Ελλάδας, η οποία μοιάζει να πιάστηκε εξ απίνης σε όλο αυτόν τον σχεδιασμό. Η κυβέρνηση, που καταφανώς πίεσε την Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών να συνεχίσει με το σκεύασμα της AstraZeneca, διέρρεε αρχικά ότι ακολουθεί τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Όταν όμως Παρίσι και Βερολίνο ανέστειλαν τους εμβολιασμούς, η Αθήνα ανακοίνωσε και πάλι συνέχιση μέχρι τη συνεδρίαση του EMA. Από την υπόθεση απορρέουν επίσης ζητήματα ηθικής τάξης, καθώς και άλλα πολιτικών και υγειονομικών προτεραιοτήτων.