Τον έλεγχο της ακαδημαϊκής έρευνας για στα λύματα απέκτησε από 11 Φεβρουαρίου ο ΕΟΔΥ, με τη δημιουργία Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων.
Στις 11 Φεβρουαρίου, ο Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) ανακοίνωσε τη δημιουργία Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων για την ανίχνευση και ποσοτικοποίηση του ιού SARS-CoV-2 στα αστικά λύματα πόλεων στις Περιφέρειες Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Πελοποννήσου και Κρήτης.
Στο Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων το οποίο θα συντονίζει ο ΕΟΔΥ συμμετέχουν το Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας του Τμήματος Χημείας του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), το Εργαστήριο Υγιεινής του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών, η Ομάδα Επιδημιολογίας Λυμάτων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), τα Περιφερειακά Εργαστήρια Δημόσια Υγείας του ΕΟΔΥ στη Θεσσαλία και την Κρήτη καθώς και το Κεντρικό Εργαστήριο Δημόσιας Υγείας (ΚΕΔΥ) του ΕΟΔΥ.
Η νέα δομή διάρθρωση και επιστασία, περιορίζει σφόδρα την ανεξαρτησία της ακαδημαϊκής έρευνας, τη ροή πληροφοριών και τη διαθεσιμότητα στοιχείων. Συνεπώς, η δημιουργία του Εθνικού Δικτύου Επιδημιολογίας Λυμάτων, υπονομεύει την αξιοπιστία της έρευνας. Πλέον δεν πληρούνται τα εχέγγυα ανεξαρτησίας της ακαδημαϊκής έρευνας, ενώ τα project κατευθύνονται και αναφέρονται στον ΕΟΔΥ.
Οι στόχοι
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΕΟΔΥ, η επιδημιολογία των λυμάτων, σύμφωνα με τα διεθνή επιστημονικά δεδομένα, αποτελεί πολύτιμο εργαλείο έγκαιρης διάγνωσης και παρακολούθησης της διασποράς του ιού και του μεγέθους του ιικού φορτίου στην κοινότητα και συμπληρώνει αποτελεσματικά την κλασική ιατρική επιδημιολογική επιτήρηση και κλινική διάγνωση, παρέχοντας πληροφορία για το σύνολο του πληθυσμού.
Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση του ΕΟΔΥ,
το Εθνικό Δίκτυο θα συνεισφέρει στη στοχευμένη απόκριση και αναμένεται να συνδράμει τις Υγειονομικές Αρχές και την Πολιτεία στην έγκαιρη λήψη αποφάσεων σχετικά με επικείμενα ή εν εξελίξει επιδημικά κύματα. Στα πλαίσια του Δικτύου, θα εφαρμόζεται κοινή μεθοδολογία έτσι ώστε τα αποτελέσματα να είναι συγκρίσιμα, ενώ επιπλέον, για τη συστηματική καταγραφή και παρακολούθηση των μετρήσεων ιικού φορτίου στις διάφορες πόλεις θα δημιουργηθεί ψηφιακή πλατφόρμα που θα περιλαμβάνει βάση δεδομένων και υπολογιστικά μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης για την ανάλυση και επεξεργασία των αποτελεσμάτων.
Ανάλυση για φάρμακα και βιλκτόνα
Στην ανακοίνωση του ΕΟΔΥ επισημαίνεται ότι:
Ταυτόχρονα με την ανάλυση των δειγμάτων για την ανίχνευση του ιού SARS-CoV-2, το Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας του ΕΚΠΑ θα πραγματοποιεί ολιστική χημική ανάλυση, με στόχο την ταυτοποίηση ποσοτικών αλλαγών στη χρήση φαρμακευτικών και άλλων χημικών ουσιών (απολυμαντικών, βιοκτόνων αλλά και άλλων χημικών καθημερινής χρήσης) κατά την εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων, την περίοδο της άρσης των μέτρων και την επόμενη περίοδο επανεμφάνισης της νόσου. Από το σύνολο των δεδομένων, θα εξαχθούν σημαντικά συμπεράσματα για την επίπτωση της πανδημίας στη συνολική Δημόσια Υγεία του πληθυσμού της χώρας.
Χρηματοδότηση και για… μετά
Στην ανακοίνωση καθίσταται σαφής η επέκταση του χρονικού ορίζοντα επιδημικής επιτήρησης των λυμάτων στο… διηνεκές, καθώς αναφέρεται ότι:
Το Εθνικό Δίκτυο Επιδημιολογίας Λυμάτων αναμένεται να επεκτείνει τους εργαστηριακούς ελέγχους του και μετά το πέρας της πανδημίας COVID-19, για την παρακολούθηση άλλων λοιμωδών παραγόντων, γονιδίων ανθεκτικότητας σε χημειοθεραπευτικά σχήματα (π.χ. αντιβιοτικά), επικίνδυνων χημικών, ναρκωτικών και άλλων φαρμακευτικών ουσιών.
