Το βήμα της επιβλολής κυρώσεων στην Τουρκία, για τους S-400, έκανε λίγο πριν την αποχώρησή του από τον Λευκό Οίκο ο Ντόναλντ Τραμπ. Η κίνηση είχε διαρρεύσει μέσω το Reuters, αλλά λίγο μετά διαψεύστηκε, όταν ο απερχόμενος πρόεδρος μπλόκαρε το αμυντικό νομοσχέδιο. Εν τέλει, το State Department ανακοίνωσε την επιβολή κυρώσεων στην τουρκική αμυντική βιομηχανία SSB, τον επικεφαλής και στελέχη της.
Αν και οι κυρώσεις δεν είναι εξοντωτικές και δεν στρέφονται προσωπικά στον Ταγίπ Ερντγάν, εν τούτοις είναι ηχηρές, σημειολογικά έντονες και στέλνουν ικανό πολιτικό μήνυμα.
Μέχρι στιγμής δεν έχει αντιδράσει ο Ταγίπ Ερντογάν, αλλά αναμένεται να πράξει άμεσα και σε πολλά επίπεδα. Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις παραμένουν σε αυξημένη επαγρύπνηση καθώς τέτοιες κινήσεις μπορούν να αυξ΄σουν ασύμμετρα το γεωπολιτικό ρίσκο.
Αμέσως μετά την ανακοίνωση των κυρώσεων, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Πομπέο κάλεσε την Τουρκία να επιλύσει άμεσα το πρόβλημα με τους S-400 σε συντονισμό με τις ΗΠΑ.
Ο Πομπέο επιβεβαίωσε πως οι αμερικανικές κυρώσεις περιλαμβάνουν πάγωμα περιουσιακών στοιχείων και περιορισμούς χορήγησης ταξιδιωτικών θεωρήσεων στον πρόεδρο της SSB, Ισμαήλ Ντεμίρ και εναντίον τριών ακόμη Τούρκων στελεχών της, τον Μουσταφά Ντενίζ, Σερχάτ Κέντζογλου και Φαρούτ Γιγκίτ.
Επίσης τα μέτρα περιλαμβάνουν απαγόρευση έκδοσης από τις ΗΠΑ αδειών εξαγωγών και εξουσιοδοτήσεων στην Τουρκική Αμυντική Βιομηχανία SSB.
Σε ανάρτησή του στο Twitter, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο, αναφέρει: «Παρά τις προειδοποιήσεις μας, η Τουρκία προχώρησε με την αγορά και τη δοκιμή του συστήματος των S-400 από τη Ρωσία. Οι σημερινές κυρώσεις αποδεικνύουν ότι οι ΗΠΑ θα εφαρμόσουν πλήρως τον νόμο «Αντιμετώπισης των εχθρών της Αμερικής μέσω κυρώσεων (CAATSA)».
Despite our warnings, Turkey moved ahead with its purchase and testing of the S-400 system from Russia. Today’s sanctions on Turkey’s SSB demonstrates the U.S. will fully implement #CAATSA. We will not tolerate significant transactions with Russia’s defense sector.
— Secretary Pompeo (@SecPompeo) December 14, 2020
Αξίζει να σημειωθεί ότι το νομοσχέδιο για τον αμυντικό προϋπολογισμό, στο οποίο εντάσσονται οι κυρώσεις, ενέκρινε με μεγάλη πλειοψηφία την Παρασκευή η Γερουσία των ΗΠΑ, το μπλόκαρε όμως ο Ντόναλντ Τραμπ.
Οι κυρώσεις εντάσσονται στα τιμωρητικά μέτρα της Ουάσινγκτον ενάντια στην απόκτηση των ρωσικών συστημάτων αεροπορικής άμυνας S-400 από την Τουρκία.
Η κίνηση του State Department ακολουθεί την αμηχανία των Ευρωπαίων, που στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής στράφηκαν στις ΗΠΑ για κατεύθυνση, δίνοντας στο μεταξύ παράταση τριών μηνών για την αξιολόγηση των Ευρω-τουρκικών σχέσεων.