Οικονομική καταστροφή, διαδηλώσεις και απόγνωση, είναι οι βασικές τάσεις που επικρατούν στις ευρωπαϊκές κοινωνίες καθώς οι κυβερνήσεις εφαρμόζουν ολοένα και σκληρότερα περιοριστικά μέτρα για την ανάσχεση του δεύτερου κύματος του κορονοϊού, που βρίσκεται σε έξαρση στην Ευρώπη. Αν και οι σχεδιασμοί περιλαμβάνουν πιο ελαστικά σενάρια, συγκριτικά με το πρώτο lockdown, οι οικονομικές επιπτώσεις της κρίσης που γίνονται αισθητές σε όλο το φάσμα της κοινωνίας προκαλούν αντιδράσεις.
Η Γαλλία ανακοίνωσε ήδη δεύτερο καθολικό lockdown διάρκειας ενός μήνα, με μόνη εξαίρεση τα σχολεία. Η Γερμανία πρόσθετα περιοριστικά μέτρα και κλείσιμο εστιατορίων, Την ίδια στιγμή η Κομισιόν ζητά καλύτερο και περισσότερο συντονισμό σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς οι ηγέτες των 27 δεν έχουν συμφωνήσει ακόμα στο πακέτο στήριξης των 1,8 τρισ. ευρώ, κρατώντας κλειδωμένα τα λεφτά, ενώ η οικονομία καταρρέει και η κοινωνία σπαράζει.
Οι κατά τόπους ιδιομορφίες της κρίσης που προκαλεί η πανδημία, η διαφοροποίηση των περιοριστικών μέτρων και των κρατικών παρεμβάσεων, δημιουργούν ένα ανόμοιο και εν πολλοίς αντιφατικό περιβάλλον για την προώθηση της πρόληψης. Αντιθέτως, οι διαφοροποιήσεις αυτές που είναι αποτέλεσμα άλλοτε κακών σχεδιασμών και άλλοτε έλλειψης πόρων και πολλές φορές όλων των παραπάνω, δημιουργούν πρόσφορο έδαφος για αντιδράσεις.
Το δυστοπικό αυτό σκηνικό που δημιουργείται τρομάζει πλέον τα χρηματιστήρια, τα οποία βλέπουν τους πολιτικούς σε ΗΠΑ και ΕΕ να μην βρίσκουν λύσεις και στρέφονται στους κεντρικούς τραπεζίτες. Είναι όμως σε θέση οι κεντρικές τράπεζες να σώσουν την παρτίδα, περιορίζοντας την πανδημία και αμβλύνοντας τις οικονομικές επιπτώσεις; Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν ένα μάλλον απίθανο δίλημμα: Να δράσουν κινδυνεύοντας να μην τα καταφέρουν και συγκρουόμενες με τους πολιτικούς ή να περιμένουν αναμένοντας τις πολιτικές πρωτοβουλίες, με κίνδυνο να γίνουν “πολύ λίγα, πολύ αργά”;
Ο δείκτης φόβου
Η ανησυχία αυτή αποτυπώνεται πλέον στα ταμπλό των χρηματιστηρίων, στις δημοσκοπήσεις και στις προοπτικές για την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Το οικονομικό κλίμα που είχε αρχίσει να βελτιώνεται θα επιδεινωθεί εκ νέου, καθώς ακολουθεί αντιστρόφως ανάλογη πορεία με τα κρούσματα και τα περιοριστικά μέτρα.
Διαδηλώσεις και… Μαφία
Πολλές ειρηνικές διαδηλώσεις κατά των περιοριστικών μέτρων και εναντίον ενός επικείμενου lockdown, σημειώθηκαν στην Ευρώπη.
Τις αντιδράσεις πυροδότησε το κλείσιμο μπαρ και εστιατορίων από τις έξι το απόγευμα και το λουκέτο σε γυμναστήρια και πισίνες λόγω της αύξησης των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων COVID-19.
Δείκτης αυστηρότητας μέτρων
Χιλιάδες ιδιοκτήτες εστιατορίων και μπαρ διαδηλώνουν στο Βερολίνο ενάντια στα μέτρα κατά του COVID-19. Φοβούνται ότι οι επιχειρήσεις τους θα κλείσουν για αρκετές εβδομάδες. Περισσότερα από 15.000 κρούσματα κορονοϊού καταγράφηκαν σε ολόκληρη τη χώρα τις τελευταίες ημέρες.
Στην Ισπανία ιδιοκτήτες μπαρ και επιχειρηματίες έχουν τις ίδιες ανησυχίες.Εκατοντάδες συγκεντρώθηκαν στη Βαρκελώνη διαδηλώνοντας ενάντια στην επιβαλλόμενη απαγόρευση κυκλοφορίας στη χώρα.Οι αρχές αναφέρουν ότι πιθανόν να ανακοινωθούν περισσότερα μέτρα την επόμενη εβδομάδα.
Και στην Τσεχία αρκετοί ήταν εκείνοι που διαδήλωσαν στην Πράγα ενάντια στα μέτρα για τον περιορισμό της covid-19. Συγκεντρώσεις έως 100 ατόμων μπορούν να διαδηλώσουν εάν είναι σε ομάδες των 20 και φορούν μάσκες . Η αστυνομία έκανε κλοιό γύρω απο το πλήθος ώστε να τηρηθεί το μέτρο. Η Τσεχία έχει περισσότερα από 280.000 επιβεβαιωμένα κρούσματα covid-19 – τα μισά καταγράφηκαν τις τις τελευταίες δύο εβδομάδες.
Η κατάσταση όμως, δεν είναι πάντα όπως φαίνεται.
Στην Ιταλία, τις διαδηλώσεις φαίνεται να έχει υποκινήσει η Μαφία. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Politico, που επικαλείται τις ιταλικές αρχές,, η Μαφία σχεδίασε και διεύθυνε διαδηλώσεις στη Νάπολη που κατέληξαν σε βία και επιθέσεις κατά της αστυνομίας την Παρασκευή. Παρόμοιες διαμαρτυρίες έχουν πραγματοποιηθεί σε όλη τη χώρα τις τελευταίες τέσσερις ημέρες, με τους ιδιοκτήτες μπαρ και εστιατορίων να εκφράζουν ανησυχίες ότι αυστηρότερα μέτρα, τα οποία εισήγαγε η κυβέρνηση για να αντιμετωπίσει την αύξηση των περιπτώσεων κοροναϊών στη χώρα, θα καταστρέψουν τις επιχειρήσεις τους.
Μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Νέα δέσμη μέτρων, η οποία υιοθετήθηκε υπό την ευθύνη του αντιπροέδρου της Κομισιόν Μαργαρίτη Σχοινά, παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε μία προσπάθεια αντιμετώπισης της πανδημίας του κορονοϊού.
Συγκεκριμένα, τα μέτρα στοχεύουν στην καλύτερη κατανόηση της εξάπλωσης του ιού και της αποτελεσματικότητας της αντιμετώπισης, ενισχύουν καλά στοχοθετημένα τεστ, διευκολύνουν την ανίχνευση επαφών, βελτιώνουν τις προετοιμασίες για εκστρατείες εμβολιασμού και διατηρούν την πρόσβαση σε βασικές προμήθειες, όπως εξοπλισμό εμβολιασμού, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την κυκλοφορία στην ενιαία αγορά όλων των εμπορευμάτων, και διευκολύνουν τα ασφαλή ταξίδια.
Η ανακοίνωση έρχεται πριν από την τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών στις 29 Οκτωβρίου για το συντονισμό COVID-19, μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης Οκτωβρίου. Παρόλο που τα κράτη μέλη είναι καλύτερα προετοιμασμένα και πιο συντονισμένα από ό,τι στους πρώτους μήνες της πανδημίας, οι πολίτες, οι οικογένειες και οι κοινότητες σε όλη την Ευρώπη εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν έναν άνευ προηγουμένου κίνδυνο για την υγεία και την ευημερία τους, αναφέρει η Επιτροπή.
Κάλεσμα για συντονισμό από την Φον Ντερ Λάιεν
Πανευρωπαϊκή κοινή αντίδραση για την αντιμετώπιση του δεύτερου κύματος της πανδημίας προανήγγειλε η Πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν σε ομιλία της. H κ Φον Ντερ Λάιεν επανέλαβε ότι η ΕΕ θα διαθέσει 100 εκατ. ευρώ για την αγορά 15-22 εκατομμυρίων rapid tests αντιγόνου που θα καλύψoυν τις «άμεσες ανάγκες» των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι πόροι θα προέλθουν από το Εργαλείο Εκτάκτου Ανάγκης (ESI), που έχει χρησιμοποιηθεί και για τις συμβάσεις προαγοράς υποψήφιων εμβολίων για την covid-19.
«Η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή αλλά μπορούμε να επιβραδύνουμε την διασπορά του ιού εάν όλοι αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Μάθαμε από το 1ο κύμα της πανδημία»
είπε χαρακτηριστικά η Πρόεδρος της Κομισιόν.
«Tα φετινά Χριστούγεννα θα είναι πολύ διαφορετικά. Πολλά εξαρτώνται από την ατομική μας ευθύνη και τη συνεργασία το εμβόλιο δεν είναι πανάκεια θα περάσουμε από πολλά στάδια πριν δούμε φως στην άκρη του τούνελ». Σύμφωνα με την ίδια, οι στρατηγικές εξόδου από την έκτακτη ανάγκη ήταν πολύ γρήγορες και τώρα βρισκόμαστε στο δεύτερο κύμα χωρίς να γνωρίζουμε εάν θα είναι το τελευταίο.
ενώ καταλήγοντας επίσήμανε:
«Αποφύγετε τις συγκεντρώσεις με πολλά άτομα, τον συνωστισμό και τους χώρους με κακό εξαερισμό»
Σύμφωνα με την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, η κατάσταση είναι «πολύ ανησυχητική» στα περισσότερα κράτη μέλη. Τα κρούσματα θα αυξηθούν γρήγορα τις επόμενες 2-3 εβδομάδες. Σε σύγκριση με το πρώτο κύμα της Άνοιξης, όλα τα κράτη μέλη επηρεάστηκαν και υπάρχει κόπωση στον πληθυσμό.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προτείνει στους «27» να υπάρξει περαιτέρω συνεργασία ώστε η ΕΕ να μπορέσει να βρει μια κοινή αντιμετώπιση στην πανδημία.
«Κινητοποιούμε 100 εκατ. ευρώ από το μέσο έκτακτης στήριξης για την αγορά γρήγορων τεστ τα οποία θα μοιράσουμε στα κράτη μέλη. Καλούμε όλα τα κράτη – μέλη να συντονίσουν τις εφαρμογές ιχνηλάτησης με τον ευρωπαϊκό συντονιστικό τόπο». Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τόνισε ότι παρατείνεται για άλλους έξι μήνες η εξαίρεση του ΦΠΑ για αγορές εμβολίων και τεστ, ενώ παράλληλα πρέπει να συνεργαστούν όλα τα κράτη μέλη για να υπάρξει ένα κοινό, ευρωπαϊκό, σύστημα για να διευκολύνονται τα αεροπορικά ταξίδια, το οποίο θα έχει τις εξής παραμέτρους.