Ενεργητική διπλωματική στάση απέναντι στις προκλήσεις της Τουρκίας φαίνεται να υιοθετεί η Ελλάδα, καθώς οι προκλήσεις κλιμακώνονται και η Άγκυρα επιδιώκει τη άμβλυνση του πλαισίου της αντιπαράθεσης. Όπως έγινε γνωστό, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας έστειλε επιστολή στον Επίτροπο Διεύρυνσης, ζητώντας αναστολή της Τελωνειακής Ένωσης, επενδύοντας έτσι στον γεωοικονομικό παράγοντα της κρίσης.
Το διπλωματικό ντεμαράζ που εξαπέλυσε η Ελλάδα, στο πλαίσιο του οποίου περιλαμβάνονται πλέον (7+1 χθες) 8+1 (σήμερα) δράσεις, φαίνεται ότι αποσκοπεί στην ισχυροποίηση της διαπραγματευτικής θέσης της Ελλάδας. Τέτοιες κινήσεις, από ελληνικής πλευράς, πραγματοποιούνται μόνο εφόσον η προοπτική έναρξης των διερευνητικών επαφών καθίσταται αναπόδραστη. Στην κατεύθυνση αυτή, άλλωστε, συμβάλλει και η αναθέρμανση της γερμανικής διαμεσολαβητικής πρωτοβουλίας που ανακοινώθηκε χθες.
Πρόκειται για μια πολυδιάστατη κίνηση, η οποία δύναται να επιδεινώσει τις προοπτικές της τουρκικής οικονομίας και να αυξήσει το γεωοικονομικό ρίσκο για την Άγκυρα και την Ευρώπη, ενώ επιχειρεί να εξωραΐσει την εικόνα που έχει δημιουργηθεί στο εσωτερικό της χώρας.
Η επιστολή και οι απολήξεις
Στην επιστολή του, ο Νίκος Δένδιας, αναφέρεται στις χρονοβόρες διαδικασίας που ακολουθεί η Άγκυρα στις εισαγωγές ευρωπαϊκών προϊόντων, παραβαίνοντας τους όρους της συμφωνίας. Αυτή η στρατηγική της Άγκυρας, είναι αποτέλεσμα της ανάγκης για περιορισμό της εκροής συναλλάγματος αλλά και της προσπάθειας να πιέσει την ΕΕ “εκεί που πονάει”. Λόγο στη διελκυστίνδα αυτή, επιχειρεί να αποκτήσει και η Ελλάδα με τη δυναμική που δημιουργεί η επιστολή του Νίκου Δένδια.
Ο Νίκος Δένδιας θέτει στο στόχαστρο της Ελλάδας την Τελωνειακή Ένωση ΕΕ-Τουρκίας επιδιώκοντας να αποκτήσει λόγο στη διελκυστίνδα και δυνατότητα άσκησης αμφίπλευρων πιέσεων και στα δύο άκρα
Πολιτικά, η δημοσιοποίηση της επιστολής του υπουργού Εξωτερικών, στο εσωτερικό, θεωρείται ότι μπορεί να συμβάλλει στην εκτόνωση των πιέσεων που ασκούνται στην κυβέρνηση. Η έως τώρα στάση της ελληνικής πλευράς ερμηνεύεται από πολλούς και ιδιαίτερα από το πολιτικό και κομματικό της ακροατήριο της κυβέρνησης ως υποχωρητική. Η διαρκής κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων και η μεθόδευσή τους με τέτοιο τρόπο ώστε να λάβουν έκταση στα media, πλαγιοκοπεί σταθερά την Δεξιά κυβέρνηση στην Ελλάδα, καθώς στοχεύει και ενεργοποιεί τα συντηρητικά αντανακλαστικά στην κοινή γνώμη.
Σε επίπεδο κορυφής, η κίνηση της Ελλάδας, ακολουθεί την ανανέωση της γερμανικής διαμεσολαβητικής πρωτοβουλίας, θέτοντας νέα ζητήματα στο τραπέζι και από ελληνικής πλευράς, έτσι ώστε η νέα προσπάθεια συμβιβασμού να ξεκινά από διαφορετική βάση.
Η επιστολή και οι διαρροές…
Ο Νίκος Δένδιας, σε επιστολή του προς τον Επίτροπο Διεύρυνσης Oliver Varhelyi υπογραμμίζει ότι η Τουρκία συνεχίζει να παραβιάζει μονομερώς, με την υιοθέτηση μη προβλεπομένων δασμολογικών, νομοθετικών και ισοδύναμων μέτρων, την τελωνειακή ένωση ΕΕ-Τουρκίας.
Αναπόδραστη η έναρξη διερευνητικών επαφών
Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει άμεσα την υιοθέτηση περαιτέρω μέτρων. Υπογράμμισε επίσης ότι ως μήνυμα αποδοκιμασίας για την κατά συρροή παραβατική συμπεριφορά της Τουρκίας κατά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο συνολικής αναστολής της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.
Η στόχευση
Με τις διατυπώσεις αυτές, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών, προσπαθεί να “ταρακουνήσει” χώρες που έχουν ισχυρά οικονομικά συμφέροντα με την Τουρκία και να “βραχυκυκλώσει” του τουρκικό λόμπι των Βρυξελλών, δημιουργώντας πρόσθετα προβλήματα, εκτός πλαισίου διμερών σχέσεων με την Ελλάδα.
Αν και η επίτευξη μιας τέτοιας απόφασης, από πλευράς ΕΕ, θεωρείται μάλλον ουτοπική, εν τούτοις θα μπορούσε -εφόσον η Αθήνα επιμείνει- να δημιουργήσει σοβαρά εμπόδια και να προκαλέσει αναστάτωση σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής, οι ηγέτες συμφώνησαν να ανοίξουν το ζήτημα της επικαιροποίησης της συμφωνίας τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας, ανάλογα με την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις.
Η ΕΕ, έχει ξεκαθαρίσει ότι θα επανεξετάσει την κατάσταση τον Δεκέμβριο. Συνεπώς, έως τότε Αθήνα και Άγκυρα έχουν χρόνο να αντιπαρατεθούν και να δοκιμάσουν τις αντοχές και ανοχές της ΕΕ καθώς και του NATO. Το blame game στο οποίο έχουν εμπλακεί Ελλάδα και Τουρκία, ήδη, όμως φαίνεται πρόωρο, εκτός αν οι σχεδιασμοί αμφοτέρων καταλήγουν στην εμπλοκή και την παραπομπή του συνόλου των θεμάτων σε διεθνή διαιτησία.
Το τελευταίο διάστημα οι Τούρκοι δημιουργούν προσκόμματα για να καθυστερούν και να παρεμποδίζουν τις εισαγωγές προϊόντων και αγαθών από χώρες της ΕΕ. Για παράδειγμα στο τελωνείο των Κήπων στον Εβρο η τουρκική πλευρά ακολουθεί χρονοβόρες διαδικασίες για τον εκτελωνισμό των προϊόντων που κατευθύνονται στην τουρκική αγορά.
Το διπλωματικό ντεμαράζ της Ελλάδας
Πάντως οι διπλωματικές πρωτοβουλίες είναι πολυμέτωπες για την καταγγελία των τουρκικών ενεργειών.
Όπως ανακοινώθηκε χθες, με non paper, το υπουργείο προβαίνει επίσης στις παρακάτω ενέργειες:
- Επιστολή προς τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στην οποία καταγγέλλεται η άκρως αποσταθεροποιητική συμπεριφορά της Τουρκίας.
- Επιστολή προς τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, στην οποία, πέρα από την ενημέρωση για τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, τονίζεται ότι η τουρκική συμπεριφορά όχι μόνο αντιβαίνει τους στοιχειώδεις κανόνες συμπεριφοράς μιας Συμμάχου χώρας, αλλά παράλληλα δημιουργεί τον κίνδυνο αποσταθεροποίησης της Νοτιο-Ανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ και αντίκειται στις προβλέψεις του προοιμίου της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας Ελλάδας-ΗΠΑ.
- Επιστολή προς τον Ύπατο Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Ζοζέπ Μπορέλ για την Τουρκική παραβατικότητα, στην οποία θα τονίζεται το θεμελιώδες δικαίωμα της χώρας μας να κάνει επίκληση του άρθρου 42.7 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ρήτρα αμοιβαίας αλληλεγγύης).
- Καταγγελία στον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) της παράνομης αναγγελίας για την επέκταση της Τουρκικής περιοχής ευθύνης έρευνας και διάσωσης η οποία επικαλύπτει περιοχές Ελληνικής κυριαρχίας και δικαιοδοσίας, η οποία συνεπώς δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και παράλληλα δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής.
- Παράλληλη καταγγελία στον Διεθνή Οργανισμό Ναυτιλίας (ΙΜΟ) για το ίδιο ζήτημα.
- – Πραγματοποίηση από την Πρεσβεία στην Άγκυρα έντονου διαβήματος διαμαρτυρίας προς την τουρκική πλευρά.
- Άμεση ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής-FRONTEX, η οποία επιχειρεί σε μέρος της εν λόγω περιοχής εντός της Ελληνικής δικαιοδοσίας.
- Προβολή του αποσταθεροποιητικού ρόλου της Τουρκίας σε διεθνές επίπεδο και παράλληλα ανάδειξη στα αρμόδια Διεθνή Όργανα της συνεχούς και καθημερινά επιδεινούμενης κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.
