Νέο διπλωματικό ντεμαράζ πυροδότησε η ψήφιση νόμου από την τουρκική Εθνοσυνέλευση, ο οποίος επαναπροσδιορίζει και διευρύνει την τουρκική περιοχή έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο. Άμεση και υψηλών τόνων ήταν η αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών, που χαρακτηρίζει τόσο τον τελευταίο τουρκικό νόμο, όσο και τον προηγούμενο παράνομους, ως προς το Διεθνές Δίκαιο.
Η Άγκυρα ακολουθεί στρατηγική αμφισβήτησης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, ακόμα και της κυριαρχίας, σε όλα τα επίπεδα. Στόχος της πολιτικής αυτής του Ταγίπ Ερντογάν, είναι να επιβάλλει διευρυμένη ατζέντα στις διερευνητικές επαφές ή να χρεώσει ενδεχόμενο ναυάγιο στη στάση της Ελλάδας.
Η Τουρκία, με τη νέα αυτή πρόκληση, καταδεικνύει ότι είναι έτοιμη να δημιουργήσει νέο σκηνικό έντασης, παρόμοιο με αυτό που είχε στήσει σε διασώσεις προσφύγων και μεταναστών στη Χάλκη. Με αντίστοιχες προκλήσεις ξεκίνησε άλλωστε και η κρίση των Ιμίων… Η στρατηγική αυτή συμπληρώνεται και προωθείται από την ενεργοποίηση των εθνικιστικών αντανακλαστικών, εντός της Ελλάδας, που θα αναγκάσουν την κυβέρνηση να σπρώξει τις ένοπλες δυνάμεις και τα σώματα ασφαλείας σε ενεργητικές πρακτικές.
Εξ αρχής, η Άγκυρα επιχειρεί να σύρει την Ελλάδα σε στρατιωτικοποίηση της κρίσης, ένταση, ακόμα και θερμό επεισόδιο, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε νέες ad hoc διαπραγματεύσεις αποκλιμάκωσης. Τώρα, μάλιστα, με τον μηχανισμό αποσυμπίεσης του NATO, η επίλυση μιας τέτοιας κρίσης θα πραγματοποιηθεί σε πλαίσιο που η Τουρκία διαθέτει ισχυρότερα ερείσματα.
Υπ αυτό το πρίσμα, η κατάσταση που δημιουργείται θα μπορούσε να αποσκοπεί ή να προκαλέσει θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο.
Auditor’s note
Οι σχεδιασμοί της Τουρκίας όμως, δεν εξαντλούνται στην επιβολή ατζέντας ή στους όρους του ναυαγίου, αλλά προδιαθέτουν για ολική αντιπαράθεση με όλα μέσα. Η Άγκυρα έχει καταστήσει σαφές ότι είναι αποφασισμένη να προσδιορίσει την επόμενη ημέρα της ευρύτερης περιοχής τώρα. Ο Ταγίπ Ερντογάν, επιχειρεί να εκμεταλλευτεί τις ραγδαίες αλλαγές στον φλοιό και ενδεχομένως και στα ενδότερα στρώματα του διεθνούς γεωπολιτικού status quo. Η στρατηγική αναδίπλωσης των ΗΠΑ, του Ντόναλντ Τραμπ αποτέλεσε το κατάλληλο υπόστρωμα, για τη στρατηγική του Τούρκου προέδρου.
Οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και η δρομολογημένη διαδικασία διαδοχής της Άγκελα Μέρκελ και η εναλλαγή ρόλων στο διευθυντήριο της ΕΕ, φαίνεται να εξελίσσονται στο κατάλληλο παράθυρο ευκαιρίας για την Τουρκία. Η νέα και ασυνάρτητη, ακόμα, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που καλείται να αντιμετωπίσει τις μεγαλύτερες προκλήσεις της τελευταίας 50ετίας, συμβάλλει παθητικά στην προώθηση των τουρκικών πολιτικών.
Τέλος, ο γενικευμένος πολιτικός αναθεωρητισμός που προάγεται από την ατζέντα Τραμπ, τις επιδιώξεις του Βλάντιμιρ Πούτιν και τη διαδικασία επαναπροσδιορισμού του γεωστρατηγικού αποτυπώματος της Κίνας, εμπεδώνουν, στα διεθνή φόρα και think tanks, τις ανατροπές και αμφισβητήσεις ως νέα πολιτική πραγματικότητα και αναγνωριστικό σημείο των καιρών.
Ο χάρτης και η προειδοποίηση
Το νέο χάρτη, με τον οποίο η Άγκυρα επιχειρεί να αμφισβητήσει ενεργά τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα, δημοσίευσε ο υπουργός Μεταφορών Αντίλ Καραϊσμαΐλογλου. Ειδικότερα, πρόκειται για χάρτη που επιχειρεί τον μονομερή επαναπροσδιορισμό και διεύρυνση της περιοχής ευθύνης της Τουρκίας για την έρευνα και διάσωση στο Αιγαίο.
Ο χάρτης αυτός αποτελεί προπομπό για νέα ένταση στο Αιγαίο. Με τέτοιες ενέργειες η Τουρκία προειδοποιεί ότι είναι έτοιμη για τη διάχυση της έντασης και σε επίπεδο ακτοφυλακών, εργαλειοποιώντας -πιθανότατα- εκ νέου το προσφυγικό. Πρόβα τζενεράλε είχε κάνει άλλωστε κατά τη διάρκεια επιχείρησης διάσωσης προσφύγων στη Χάλκη.
«Χαιρετίσματα στο Φατίχ, στο Γιαβούζ και στο Κανουνί. Στη Γαλάζια Πατρίδα μας, την περιοχή ερευνών και διάσωσης την επεκτείναμε με τρόπο που θα περιλαμβάνει και τις περιοχές όπου πραγματοποιούν εργασίες τα ερευνητικά μας πλοία. Καλορίζικο το νέο σχέδιο έρευνας και διάσωσης!»
έγραψε ο Τούρκος υπουργός Μεταφορών.
Η απάντηση της Ελλάδας
Έντονη ήταν η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών, κάνοντας λόγο για κίνηση με πολιτικά κίνητρα που θέτει σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές.
Η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών
«H τουρκική περιοχή ευθύνης έρευνας και διάσωσης που ορίστηκε αυθαίρετα με τον νέο τουρκικό νόμο, όπως άλλωστε και αυτή που είχε ορισθεί με τον τουρκικό νόμο του 1988, είναι παράνομη στο μέτρο που επικαλύπτει περιοχές ελληνικής κυριαρχίας και δικαιοδοσίας, συνεπώς δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Πέραν όμως αυτού, δεν στηρίζεται σε επιχειρησιακά κριτήρια και δεν εξυπηρετεί τους σκοπούς ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής»
αναφέρεται, μεταξύ άλλων στην ανακοίνωση.
Και επισημαίνεται:
«Η ελληνική περιοχή ευθύνης, η οποία έχει καθορισθεί την δεκαετία του ’50 με Περιοχικές Συμφωνίες Αεροναυτιλίας του ICAO και δηλωθεί από το 1975 στον αρμόδιο Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (ΙΜΟ), συμπίπτει με το FIR Αθηνών και είναι σύμφωνη με τις συστάσεις του ΙΜΟ και ΙCAO, όπως περιλαμβάνονται στο Διεθνές Εγχειρίδιο Αεροναυτικής και Ναυτικής Έρευνας και Διάσωσης (IAMSAR Manual)».
Παράλληλα το υπουργείο Εξωτερικών σημειώνει ότι:
«Υπογραμμίζεται ότι και στην πράξη η Ελλάδα, μέσω του αρμόδιου ελληνικού Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού Έρευνας και Διάσωσης (Joint Rescue Coordination Center – JRCC) στον Πειραιά, συντονίζει αποτελεσματικά όλες τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στην περιοχή ευθύνης της, παρέχοντας εν προκειμένω υπηρεσίες σε όλα τα κινδυνεύοντα πλοία και αεροπλάνα.
Είναι σαφές ότι η Τουρκία, με την τελευταία αυτή κίνηση που έχει αμιγώς πολιτικά κίνητρα, δεν διστάζει να προκαλέσει σύγχυση, θέτοντας σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Η κίνηση αυτή έρχεται να προστεθεί στον μακρύ κατάλογο τουρκικών αυθαιρεσιών και παρανόμων διεκδικήσεων στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, οι οποίες άλλωστε ευθύνονται για την άνευ προηγουμένου κλιμάκωση της τελευταίας περιόδου. Οι τουρκικές ενέργειες θα προσκρούσουν και πάλι στην διεθνή νομιμότητα με την οποία η Τουρκία θα πρέπει επιτέλους κάποτε να συμφιλιωθεί»
ξεκαθαρίζει το ελληνικό ΥΠΕΞ.
