Σε αδιέξοδο παραμένουν οι διαβουλεύσεις για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, για τις προκλήσεις έναντι της Κύπρου και στη Λευκορωσία για τη νοθεία των εκλογών και τη βία κατά πολιτών, από την ΕΕ, όπως διευκρίνισε ο Ύπατος Εκπρόσωπος, Ζοζέπ Μπορέλ.
Ειδικότερα, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, ξεκαθάρισε ότι δεν υπάρχει ομοφωνία για την επιβολή κυρώσεων στη Λευκορωσία. Ο κ. Μπόρελ διευκρίνισε ότι αυτό οφείλεται στην άρνηση μιας χώρας, η οποία ήταν γνωστό και επαναπροσδιορίστηκε μέσα από ερωτήσεις δημοσιογράφων, ότι είναι η Κύπρος.
Ο Ζοζέπ Μπορέλ ανέπεμψε το θέμα των κυρώσεων για τη Λευκορωσία στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, επισημαίνοντας ότι ο ίδιος, στο μεταξύ, θα κάνει “ότι μπορεί” για να επιτευχθεί η ομοφωνία.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει η απουσία αναφορών στα ελληνοτουρκικά. Τέτοιες συμπεριφορές είναι ενδεικτικές της προσπάθειας να μην διαταραχθούν οι παρασκηνιακές και υποδόριες διεργασίες. Σύμφωνα, μάλιστα, με όλα τα στοιχεία άμεση αναμένεται η επανεκκίνηση των διερευνητικών επαφών, με τη διάρθρωση όμως που είχαν το 2016, υπό την καθοδήγηση τότε του Ευάγγελου Βενιζέλου.
Σκληρό πόκερ για Τουρκία
Ο Ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ, απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, κατά την απογευματινή συνέντευξη Τύπου, αναφέρθηκε στη συμφωνία για επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία, εφόσον δεν αλλάξει συμπεριφορά έναντι της Κύπρου. Ο κ. Μπόρελ επισήμανε ότι η Τουρκία δεν έχει αλλάξει συμπεριφορά, αλλά απέφυγε να αναφερθεί στους λόγους που αποτρέπουν την ΕΕ να ενεργοποιήσει νέες κυρώσεις κατά της Άγκυρας.
Αν και ειπώθηκε ότι οι κυρώσεις σε Τουρκία και Λευκορωσία “πάνε πακέτο”, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, αρνήθηκε κάτι τέτοιο.
Ειδικότερα σε σχέση με την Τουρκία, ο Ύπατος Εκπρόσωπος τόνισε ότι “υπάρχουν θετικά βήματα”, όμως σημείωσε ότι η επέκταση των navtex και των παράνομων γεωτρήσεων αποτελεί αρνητική εξέλιξη. Ως εκ τούτου όπως είπε το ζήτημα παραπέμπεται στη συζήτηση των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων στη Σύνοδο Κορυφής.
Κληθείς από το ΚΥΠΕ να εξηγήσει την παράλληλη διαδικασία κυρώσεις προς Τουρκία και Λευκορωσία (βάσει της απόφασης του Gymnich), ο Ύπατος Εκπρόσωπος απάντησε ότι
“η απόφαση ήταν ότι οι νέες κυρώσεις θα ετοιμάζονταν το συντομότερο. Δεν είπαμε ότι πριν από τη Λευκορωσία θα το κάναμε για την Ανατολική Μεσόγειο και το ανάποδο”,
ενώ συμπλήρωσε
“Και όπως βλέπετε δεν υπάρχουν σήμερα ούτε για τη Λευκορωσία ούτε για την Τουρκία”,
επισημαίνοντας ότι
“Εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να εξετάσει τη σχέση με τη Τουρκία”
Σε κάθε περίπτωση, είναι πλέον διακριτή η διελκυστίνδα στο πλαίσιο της ΕΕ για την αντιμετώπιση της Τουρκίας και της Ρωσίας, της μεν πρώτης άμεσα, για τη συμπεριφορά της απέναντι στην Κύπρο και δεύτερης έμμεσα, για τη στήριξη στον πρόεδρο της Λευκορωσίας, Λουκασένκο.
Στη σέντρα ο Λουκασένκο
Σε ό,τι αφορά τη Λευκορωσία, οι 27 Υπουργοί έστειλαν το μήνυμα ότι δεν αναγνωρίζουν το αποτέλεσμα των εκλογών στη Λευκορωσία, λόγω της βίας και της νοθείας από το καθεστώς και ως εκ τούτου και τη νομιμοποίηση του Λουκασένκο, ζητώντας νέες ελεύθερες εκλογές με την εποπτεία του OSCE, ανακοίνωσε ο Ύπατος Εκπρόσωπος Μπορέλ. Ο Ζ.Μπορέλ τόνισε ότι οι 27 ζήτησαν εθνικό διάλογο, αποφυγή εμπλοκής τρίτων δυνάμεων στη χώρα και επανέλαβαν την υποστήριξή τους στο λαό της χώρας ως προς το δικαίωμά του να καθορίσει ελεύθερα το μέλλον του, ξεκαθαρίζοντας ότι η ΕΕ δεν έχει “κρυφή ατζέντα”.
Όπως είπε οι Υπουργοί συζήτησαν το ζήτημα των κυρώσεων, αλλά δεν ήταν δυνατόν να ληφθεί απόφαση, καθώς δεν υπήρχε ομοφωνία και το ζήτημα παραπέμπεται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Ο εμφύλιος στη Λιβύη
Η Ευρώπη ασκεί εποπτεία στο εμπάργκο όπλων στη Λιβύη κατόπιν αιτήματος του ΟΗΕ, ενώ τώρα είναι σε θέση να επιβάλλει το εμπάργκο, μέσω της επιχείρισης IRINI, με ελέγχους σε πλοία, όπως ανακοινώθηκε χθες.
Όπως ανακοίνωσε ο Ζοζέπ Μπορέλ, η επιχείριση IRINI έλεγξε πλοίο που αποδείχθηκε ότι μετέφερε στρατιωτικά καύσιμα. Το πλοίο δεσμεύθηκε και το φορτίο κατασχέθηκε, εξέλιξη που καταδεικνύει, σύμφωνα με τον Ζοζέπ Μπορέλ, τη δυνατότητα, ικανότητα και βούληση της ΕΕ να παίξει αποφασιστικό ρόλο στην τήρηση του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ.
Επίσης, ο κ. Μπόρελ αναφέρθηκε στις προσπάθειες της ΕΕ για την άρση του πετρελαϊκού εμπάργκο στη χώρα, ώστε να αποκατασταθεί η κοινωνική σταθερότητα.
Η ΕΕ αντιμετωπίζει θετικά, αλλά συγκρατημένα, τα βήματα στην κατεύθυνση τήρησης της εκεχειρίας.