Νέα δεδομένα δημιουργούν οι δηλώσεις του συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού, αντιναυάρχου εα Αλέξανδρου Διακόπουλου, καθώς επιχειρεί να θέσει το θέμα του Oruc Reis σε διαφορετική βάση, με δημόσια παρέμβασή του, με δηλώσεις που σε πρώτη ανάλυση φαίνεται να επαναχαράσουν κόκκινες γραμμές, αλλά σε άλλες περιοχές.
Ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του Κυριάκου Μητσοτάκη αφού ξεκαθάρισε αφενός ότι το Oruc Reis έχει πραγματοποιήσει και συνεχίζει να διεξάγει έρευνες εντός της περιοχής της παράνομης NAVTEX που εμπίπτει εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και αφετέρου ξεκαθάρισε ότι από τη στιγμή που έχει διεξάγει έστω και “μισής ώρας έρευνες” έχει πραγματοποιήσει έμπρακτη αμφισβήτηση.
Αν και οι δηλώσεις του Αλέξανδρου Διακόπουλου δεν διαφοροποιούν την υφιστάμενη κατάσταση σε διπλωματικό, στρατιωτικό και νομικό επίπεδο, αποτελούν όμως κίνηση που αλλάζει τις επισήμως αναγνωρισμένες δημοσίως διαθέσιμες πληροφορίες.
Ειδικότερα, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Κυριάκου Μητσοτάκη, μιλώντας το OPEN είπε μεταξύ άλλων για το Oruc Reis:
«Ναι, αλλά είναι πιο πολύπλοκο το θέμα. Έχει κάνει έρευνες για να μην κοροϊδευόμαστε. Δείχνει ότι δεν ήταν αυτός ο πραγματικός σκοπός των ερευνών. Τις πρώτες μέρες δεν είχε κάνει καθόλου έρευνες, ούτε είχε απλώσει καλώδια, ούτε ακούγαμε-γιατί με τα υδροφωνικά με τα ακούμε αν κάνει έρευνες ή όχι. Όταν εμείς «σηκώσαμε» το θέμα και είπαμε ότι δεν κάνει έρευνες, άπλωσε καλώδια, επέστρεψε, έκανε κάποιες έρευνες. Κάποια στιγμή “σηκώθηκε” λίγο ο καιρός και σταμάτησε τις έρευνες. Ένα καλώδιο έχει, δεν έχει δύο. Για να σας δώσω μια μεταφορά: “μαρκάρει” την περιοχή του. Όποιος έχει βγάλει βόλτα τον σκύλο του καταλαβαίνει τι εννοώ».
Και συμπλήρωσε:
«Δεν υπάρχει ολίγον έγκυος. Εφόσον έχει μπει και έχει κάνει έρευνα έστω και μισής ώρας, έχει κάνει την έμπρακτη αμφισβήτηση».
Ο κ.Διακόπουλος επιβεβαίωσε το συμβάν με τη φρεγάτα Λήμνος και πρόσθεσε ότι άν βγάλει το γεωτρύπανο ο Ερντογάν νότια της Κρήτης, θα θεωρηθεί κλιμάκωση. Προφανώς εάν έχουμε γεωτρύπανο είναι πολύ σοβαρή κλιμάκωση. Αλλά το θέμα είναι πολυπαραγοντικό, εξηγεί, και η Τουρκία το κάνει για να προκαλέσει.
Επίσης, υποστήριξε, ότι η εμφάνιση γεωτρύπανου, σε αυτή τη φάση, δεν θεωρείται γραμμική κλιμάκωση, αλλά εκθετική και στόχο θα έχει την πρόκληση θερμού επεισοδίου.
Διπλωματικά και σε επίπεδο διεθνούς πολιτικής, δημόσια παραδοχή, από τον Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού, ότι το Oruc Reis έχει πραγματοποιήσει έρευνες και ως εκ τούτου συνιστά έμπρακτη αμφισβήτηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, δεν είναι τυχαία, δεδομένου ότι ο ίδιος είναι ιδιαίτερα φειδωλός, οι δηλώσεις του, όπως και του ομολόγου του Ιμπραχίμ Καλίν, εντάσσονται στο πλαίσιο ανταλλαγής μηνυμάτων των δύο ηγετών.
Εσωτερικά και μικροπολιτικά, η παρέμβαση Διακόπουλου αλλάζει το αφήγημα που του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, το οποίο υποστήριζε ότι η πραγματοποίηση ερευνών δεν ήταν δυνατή λόγω της παρουσίας μεγάλων δυνάμεων στην περιοχή. Έτσι, τίθενται οι βάσεις για ρεαλιστική στροφή της κυβέρνησης στα εθνικά θέματα, χωρίς ωστόσο να αποκλείεται εκ νέου αλλαγή, αν και κάτι τέτοιο θα έστελνε αντιφατικά μηνύματα τόσο στην Άγκυρα όσο και στις Βρυξέλλες και το Βερολίνο, προκαλώντας έμφραγμα στις εν εξελίξει παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις.
Χρονικά, οι δηλώσεις ακολουθούν τη συζήτηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στο έκτακτο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, της κατάστασης που έχει δημιουργηθεί στην ανατολική Μεσόγειο και της παραπομπής του θέματος σε τακτική συνεδρίαση, καθώς και της μετάθεσης της συζήτησης του θέματος, σε επίπεδο κορυφής, στα τέλη Σεπτεμβρίου.
Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει και η διευκρίνηση του Αλέξανδρου Διακόπουλου, ότι η Ελλάδα θα αντιδράσει διαφορετικά εφόσον βγει γεωτρύπανο, ξεκαθαρίζοντας ότι θα εκλάβει ως προάγγελο θερμού επεισοδίου ή/και εφόσον η Άγκυρα επιχειρήσει να μετατοπίσει το πεδίο της έντασης, εντός της περιοχής που καλύπτει η συμφωνία οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με την Αίγυπτο.
Όπερ σημαίνει ότι η ελληνική κυβέρνηση, διαμηνύει στην Άγκυρα ότι είναι διατεθειμένη να συζητήσει για σημεία της υφαλοκρηπίδας που δεν εντάσσονται σε διμερείς συμφωνίες με άλλες χώρες, απαντώντας έτσι στην αξίωση του Ταγίπ Ερντογάν για ακύρωση της συμφωνίας Ελλάδας-Αιγύπτου. Επίσης, οι δηλώσεις του κυρίου Διακόπουλου συνεπάγονται την -σε υψηλό επίπεδο- αναγνώριση των τουρκικών διεκδικήσεων.
Τις δηλώσεις του Συμβούλου Εθνικής Ασφαλείας ακολούθησαν διαρροές, περί “έντονης δυσαρέσκειας” του Μεγάρου Μαξίμου, οι οποίες ωστόσο στόχο έχουν, κυρίως, να συγκρατήσουν τα media στον τρόπο αναπαραγωγής του θέματος στο εσωτερικό και λιγότερο να τις αναιρέσουν ή να “ανακαλέσουν στην τάξη τον έμπειρο διαπραγματευτή.
Εν συνεχεία, ο σύμβουλος του πρωθυπουργού επιχείρησε να ανασκευάσει μερικώς τις δηλώσεις του, απευθυνόμενος στο εσωτερικό μέτωπο, όμως,
«Για να μην δημιουργούνται παρεξηγήσεις θα ήθελα να διευκρινίσω τα εξής, αναφορικά με τις πρωινές μου δηλώσεις στον τηλεοπτικό σταθμό OPEN. Καταρχάς, σημείωσα ότι δεν θα αναφερθώ στην τακτική κατάσταση και ότι αυτή δεν είναι η αρμοδιότητά μου.
Ως εκ τούτου, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η αναφορά μου αφορούσε «προσπάθεια» ερευνών, σύμφωνα και με τους τουρκικούς ισχυρισμούς, όχι όμως, «πραγματοποίηση», με προφανή στόχο την επίδειξη σημαίας στην περιοχή της παράνομης τουρκικής NAVTEX.
Διευκρίνισα επίσης πως επιχείρησε να διεξάγει έρευνες και διέκοψε, εφόσον εξαρχής ο πραγματικός στόχος της Τουρκίας δεν ήταν η πραγματοποίηση σεισμικών ερευνών. Η Ελλάδα έχει τη στρατηγική και διπλωματική πρωτοβουλία και διαμορφώνει τις εξελίξεις με τις κινήσεις της».
