Κυρώθηκε, με ευρεία πλειοψηφία, όπως ήταν αναμενόμενο, από την Ολομέλεια της Βουλής των Ελλήνων η διακρατική συμφωνία για τον αγωγό East Med, που αποτελεί το υπόβαθρο για την ανατροπή του γεωοικονομικού status quo στην ανατολική Μεσόγειο και έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση της Τουρκίας.
Η κύρωση της συμφωνίας που οικοδομήθηκε διαχρονικά από την προηγούμενες κυβέρνηση στο πλαίσιο της στρατηγικής ενίσχυσης του γεωπολιτικού διαμετρήματος της Ελλάδας στην Ανατολική Μεσόγειο, μέσα από αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες με τις γειτονικές χώρες και το Ισραήλ, υπό την ομπρέλα του ενεργειακού-γεωοικονομικού δόγματος των ΗΠΑ, έρχεται σε περίοδο αυξανόμενης έντασης στα ελληνοτουρκικά και στο Κυπριακό και ενώ οι επενδύσεις στα ενεργειακά έχουν παγώσει εξαιτίας της μεγάλης πτώσης των τιμών του πετρελαίου.
Στόχος της κατασκευής του αγωγού EastMed, είναι η απευθείας μεταφορά φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Φυσικού αερίου μέσω της Ελλάδας. Το κόστος κατασκευής του έργου υπολογίζεται περίπου στα 7 δισεκατομμύρια δολάρια, ενώ ο αγωγός θα έχει συνολικό μήκος 1.900 χιλιομέτρα από τα οποία τα 1.300 θα είναι υποθαλάσσια.
Η Άγκυρα, από την πλευρά της, επιμένει ότι η ασφαλέστερη και συντομότερη οδός περνά από την Τουρκία, αλλά οι διαρκώς επιδεινούμενες σχέσεις της με το Ισραήλ, η αντίδραση των κεντροευρωπαϊκών χωρών στην περαιτέρω σύσφιξη των σχέσεων ΕΕ-Τουρκίας, καθώς και η αντίδραση των ΗΠΑ στην αγορά των S-400 από τη Ρωσία, δημιούργησαν πρόσφορο έδαφος για την εδραίωση του νέου γεωοικονομικού δόγματος, όπως αυτό περιγράφεται σε σειρά αμερικανικών νόμων, όπως το East Med Act, spin-off του οποίου αποτελεί και η νέα αμυντική συμφωνία των ΗΠΑ με την Ελλάδα. Στο πλαίσιο αυτών των αντιδράσεων εντάσσεται και το σύμφωνο Ερντογάν με την κυβέρνηση της Τρίπολης, με το οποίο επιχειρείται να αμφισβητηθούν τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα και να “κόψει” τη διαδρομή του East Med.
Τώρα, η κατάσταση είναι αρκετά περίπλοκη, καθώς ο Λευκός Οίκος έχει διαφορετική προσέγγιση από αυτή που έχουν υιοθετήσει State Department, Πεντάγωνο και Κογκρέσο, με αποτέλεσμα να υπάρχει εμπλοκή, η οποία αποτυπώθηκε στην απουσία των ΗΠΑ από την υπογραφή της συμφωνίας στην Αθήνα, αν και προηγουμένως ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο είχε παραστεί στην αντίστοιχη τελετή στο Ισραήλ. Επίσης, εν αμφιβόλω τίθεται και η βιωσιμότητα του αγωγού, δεδομένου ότι η Ιταλία δεν έχει ενταχθεί επισήμως, καθώς δεν υπέγραψε τη διακρατική συμφωνία στην Αθήνα, που θα αποτελούσε τη βάση για την προώθηση του έργου του διασυνδετήριου αγωγού IGB Poseidon.
Σύνθετο είναι και το σκηνικό στην Ευρώπη, καθώς η όξυνση των εμπορικών και πολιτικών σχέσεων μεταξύ Λευκού Οίκου, Βρυξελλών, Παρισιού και Βερολίνου, ιδιαίτερα δε όσον αφορά τον αγωγό Nord Stream II, η ΕΕ, δεν δείχνει την ίδια ζέση για την προώθηση του έργου και την διασφάλιση των απαραίτητων συγκλίσεων και γεωπολιτικών καλύψεων, καθώς φαίνεται να εντάσσει τον EastMed στη διελκυστίνδα με τις ΗΠΑ.
Σε κάθε περίπτωση, η κύρωση της διακρατικής συμφωνίας του αγωγού αποτελεί ένα σημαντικό διπλωματικό και πολιτικό βήμα, η αξία του οποίου όμως μένει να καθοριστεί από την ανταπόκριση όλων των εμπλεκομένων χωρών και μερών στο έργο, καθώς και από τη διασφάλιση της οικονομικής του βιωσιμότητας.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι πριν την κύρωση από την επιτροπή, προχθές και εν μέσω κλιμακούμενης τουρκικής προκλητικότητας συγκλήθηκε το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, το οποίο όμως δεν εξέδωσε κοινό ανακοινωθέν, αλλά οι εκπρόσωποι των κομμάτων έκαναν διαφοροποιημένες δηλώσεις, προκαλώντας ανησυχία για το κλίμα, το περιβάλλον και τις προοπτικές.
