Σκηνικό ποδηγέτησης των χωρών του νότου σε “συνεργασία” με τον ESM, προκύπτει ότι επιχειρήθηκε να διαμορφωθεί κατά τη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής, η οποία διεξήχθη μέσω τηλεδιάσκεψης, στη σκιά του κορονοϊού.
Αρχικά η Corriere della Sera με διαρροές από τον Τζουζέπε Κόντε ανέδειξε τη σύγκρουση του μετώπου Ιταλίας-Ισπανίας με τη Γερμανία και τους δορυφόρους τους, ενώ σήμερα, με δηλώσεις του ο Έλληνας πρωθυπουργός επιβεβαίωσε ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ήταν κατώτερο των περιστάσεων.
Ωστόσο, τόσο η ιταλική εφημερίδα όσο και ο Έλληνας πρωθυπουργός έκαναν συγκεκριμένη αναφορά στο σχέδιο εμπλοκής του ESM, αφήνοντας να εννοηθεί ότι υπήρξε πίεση προς αυτή την κατεύθυνση.
Μάλιστα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του επισημαίνει ότι “ο ESM δεν φτιάχτηκε για τέτοιες πρωτόγνωρες καταστάσεις”. Η ουσία έγκειται όμως στις ανακοινώσεις που είχαν προηγηθεί για ενεργοποίηση πιστωτικών γραμμών από τον ESM, κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Υπό το πρίσμα των τελευταίων εξελίξεων, όμως, φαίνεται ότι επιχειρήθηκε μια νέα μνημονιοποίηση της κρίσης. Η προσφυγή στον ESM, εκ του καταστατικού του, συνεπάγεται υπογραφή Μνημονίου και ανάληψη από τις χώρες της υποχρέωσης συγκεκριμένου σχεδίου που διασφαλίζει την αποπληρωμή του χρέους.
Όπως φαίνεται, η Γερμανία προωθεί τη “λύση” του ESM ως “άμεση” δεδομένου ότι διαθέτει τη ρευστότητα, τα εχέγγυα και τον χρηματοδοτικό μηχανισμό. Ωστόσο, οι χώρες που πρότειναν την έκδοση ευρωομολόγου, οι περισσότερες εκ των οποίων έχουν εμπειρία από τον ESM, δεν θα ήθελαν σε καμία περίπτωση να εμπλακούν σε τέτοιες περιπέτειες/
Αν και η αντίδραση του μετώπου των εννέα χωρών, που κατέθεσαν το αίτημα για το ευρομόλογο, ήταν ευθέως αρνητική, εν τούτοις, τέτοια ζητήματα όταν ανοίγουν δύσκολα κλείνουν, χωρίς κάποιου είδους επώδυνο συμβιβασμό,
Με τους νότιους η Ελλάδα
Με το μέτωπο των νοτίων, πίσω από την Ιταλία και την Ισπανία, συντάχθηκε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στη χθεσινή Σύνοδο Κορυφής, που διεξήχθη μέσω τηλεδιάσκεψης, στη σκιά του κορονοίού.
Σε δηλώσεις του, μετά τη διάσκεψη, ο Έλληνας πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη Σύνοδο κατώτερη των περιστάσεων.
Στη Σύνοδο, εννέα από τις 27 χώρες της ΕΕ διατύπωσαν αίτημα έκδοσης ευρωομολόγου, το οποίο προσέκρουσε στη Γερμανία και τους “δορυφόρους της.
«Ο κορωνοϊός αποτελεί ένα συμμετρικό σοκ για όλους. Άρα, χρειάζεται μια κοινή απάντηση η οποία θα επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να δανειστεί φτηνά, μεγάλα ποσά για λογαριασμό όλων των κρατών-μελών. Εδώ δεν υπάρχουν «καλοί» και «κακοί» ούτε υπεύθυνοι και ανεύθυνοι. Όλοι δεχόμαστε την ίδια απειλή, «βράζουμε στο ίδιο καζάνι». Το 2020 δεν είναι 2010…»,
τονίζει μεταξύ άλλων ο πρωθυπουργός, αφήνοντας παράλληλα αιχμές κατά κρατών, που, όπως αναφέρει,
«επιμένουν να αντιμετωπίζουν το σήμερα με εργαλεία του χθες». «Αυτά δεν αρκούν. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να κάνει τα πάντα. Και ο ESM δεν σχεδιάστηκε για να αντιμετωπίζει τέτοιες πρωτόγνωρες κρίσεις»,
προσθέτει ο κ. Μητσοτάκης.
«Η Ευρώπη οφείλει να μην βρεθεί πίσω από τις εξελίξεις. Οι δηλώσεις περί κοινοτικής αλληλεγγύης θα ακούγονται, τότε, χωρίς περιεχόμενο. Ενώ, η αδράνειά μας θα προσφέρει έδαφος στους κάθε είδους εχθρούς της ευρωπαϊκής ιδέας. Και όμως, αυτή μπορεί και πρέπει να ανανεωθεί μέσα από αυτήν την περιπέτεια. Και να αναδειχθεί με μία νέα δυναμική και ακτινοβολία όταν αυτή ξεπεραστεί»,
επισημαίνει ακόμη.
Αναλυτικά η τοποθέτηση του Έλληνα πρωθυπουργού:
«Η χθεσινή σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπήρξε κατώτερη των περιστάσεων. Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με την μεγαλύτερη κρίση από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και δεν αναφέρομαι μόνο στην ανείπωτη ανθρώπινη τραγωδία, όπου ανεπτυγμένες χώρες αναγκάζονται να επιλέγουν ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει. Αλλά και στην οικονομική τραγωδία που προκαλεί η παράλυση της οικονομικής δραστηριότητας.
Στο μέτωπο της δημόσιας υγείας κάθε χώρα είναι υπεύθυνη για τους πολίτες της και παίρνει τα μέτρα που θεωρεί ότι είναι πιο κατάλληλα. Εμείς δεν διστάσαμε να λάβουμε δύσκολες αποφάσεις περιορισμού της κίνησης νωρίτερα από σχεδόν όλες τις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Μέχρι στιγμής, δικαιωνόμαστε για την επιλογή μας. Αλλά τα μέτρα πρέπει να παραμείνουν σε ισχύ μέχρι να είμαστε σίγουροι ότι τα δύσκολα πέρασαν.
Στο μέτωπο της οικονομίας, όμως, η Ευρώπη ενωμένη μπορεί να κάνει πολλά περισσότερα.
Θα χρειασθεί αυξημένους πόρους ώστε οι πολίτες να μην χάσουν την δουλειά τους. Αλλά και για να στηριχθούν οι επιχειρήσεις που χάνουν τον τζίρο τους. Κι όλα αυτά, σε ένα περιβάλλον κατάρρευσης των δημοσίων εσόδων. Αναπόφευκτα, η Ευρώπη θα χρειασθεί να δανειστεί περισσότερα, ώστε να ξοδέψει και περισσότερα.
Μαζί με άλλους 8 συναδέλφους μου υπογράψαμε, προχθές, μια επιστολή, ζητώντας να επεξεργαστούμε την πρόταση έκδοσης ενός ειδικού Ευρωομολόγου για την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς κρίσης. Το επιχείρημα είναι απλό: Ο Κορωνοϊός αποτελεί ένα συμμετρικό σοκ για όλους. Άρα, χρειάζεται μια κοινή απάντηση η οποία θα επιτρέψει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να δανειστεί φτηνά, μεγάλα ποσά για λογαριασμό όλων των κρατών-μελών.
Εδώ δεν υπάρχουν «καλοί» και «κακοί» ούτε υπεύθυνοι και ανεύθυνοι. Όλοι δεχόμαστε την ίδια απειλή, «βράζουμε στο ίδιο καζάνι». Το 2020 δεν είναι 2010…
Δυστυχώς, ορισμένες χώρες επιμένουν να αντιμετωπίζουν το σήμερα με εργαλεία του χθες. Αυτά δεν αρκούν. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν μπορεί να κάνει τα πάντα. Και ο ESM δεν σχεδιάστηκε για να αντιμετωπίζει τέτοιες πρωτόγνωρες κρίσεις.
Η συζήτηση για τα Ευρωομόλογα Ειδικού Σκοπού (corona bonds) θα ανοίξει αργά η γρήγορα. Όμως, η Ευρώπη οφείλει να μην βρεθεί πίσω από τις εξελίξεις. Οι δηλώσεις περί κοινοτικής αλληλεγγύης θα ακούγονται, τότε, χωρίς περιεχόμενο. Ενώ, η αδράνειά μας θα προσφέρει έδαφος στους κάθε είδους εχθρούς της ευρωπαϊκής ιδέας. Και όμως, αυτή μπορεί και πρέπει να ανανεωθεί μέσα από αυτήν την περιπέτεια. Και να αναδειχθεί με μία νέα δυναμική και ακτινοβολία όταν αυτή ξεπεραστεί.
Τα λόγια μου δεν είναι, απλώς, τα λόγια του Πρωθυπουργού της Ελλάδας η οποία άντεξε και νίκησε μία δεκαετή οικονομική δοκιμασία. Αλλά η αποτύπωση των σκέψεων ενός πολίτη της Ευρώπης, που ενδιαφέρεται για το μέλλον της.
Είναι η ώρα της αμοιβαίας κατανόησης, της κοινής δράσης και των άμεσων πρωτοβουλιών. Η ώρα της μεγάλης ευθύνης με επίκεντρο τον άνθρωπο. Γιατί οι μεγάλες κρίσεις απαιτούν και γενναίες αποφάσεις. Ας τις πάρουμε!».
