Εκτός θέσης φαίνεται ότι βρίσκεται τελικά το Εθνικό Σύστημα Υγείας στην Ελλάδα, για την αντιμετώπιση του COVID-19, καθώς σειρά γεγονότων καταδεικνύει ελλιπή προετοιμασία, μη υλοποίηση συμβατικών πρωτοκόλλων και σημαντικές παρεκκλίσεις από τις κατευθυντήριες γραμμές για την ανάσχεση της θανατηφόρας νόσου στον γενικό πληθυσμό.
Καθώς η Ελλάδα ακολουθεί με απόσταση δύο περίπου εβδομάδων την έξαρση σε Ιταλία και Ισπανία, υπάρχει ακόμα χρόνος, αλλά εξαιρετικά περιορισμένος, για διορθωτικές κινήσεις, προκειμένου να περιοριστούν οι επιπτώσεις από τα προβλήματα που έχουν διαγνωσθεί στον οργανισμό του ΕΣΥ, στον ΕΟΔΥ και το ΕΚΑΒ.
Βασικό ζήτημα εγείρεται από τη διαφορά προσέγγισης του ΕΟΔΥ με τον ΠΟΥ στο ζήτημα της διενέργειας μαζικών εξετάσεων για την αναγνώριση κρουσμάτων. Στην Ελλάδα, όπως έχει κατ επανάληψη δηλώσει ο λοιμωξιολόγος, επικεφαλής της task force του κορονοϊού, Σωτήρης Τσιόδρας, εξετάσεις γίνονται σε βαριά συμπτωματικούς ασθενείς ή σε ύποπτα κρούσματα όταν πρόκειται για άτομα που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Ο επικεφαλής του ΠΟΥ, Τέντρος Αντχάνομ Γκεμπρεγέσους, όμως, επισημαίνει -σε όλους τους τόνους- ότι απαιτείται βαθύς έλεγχος στην κοινωνία, εξοντωτική ιχνηλάτηση, νοσηλεία και απομόνωση ελαφρών περιστατικών.
Αυτή τη στιγμή τα περισσότερα μαθηματικά μοντέλα που χρησιμοποιούνται για την πρόβλεψη της εξέλιξης του ιού -μεταξύ των οποίων και αυτό που Γιώργου Ανδρουλάκη, που έχει παρουσιάσει το Crisis Monitor, εκτιμούν ότι η έξαρση απέχει 6-9 ημέρες, εκτίμηση που όπως φαίνεται συγκλίνει με τις προβλέψεις της task force του υπουργείου Υγείας.
Δείτε την εξέλιξη της πανδημίας εδώ live, με στοιχεία και χάρτη του ΠΟΥ
Η στρατηγική του ΕΟΔΥ
Η διαφοροποίηση, εδράζεται στις δυνατότητες διαχείρισης του συστήματος. Ο ΕΟΔΥ ακολουθεί πρωτόκολλο μέτριας εμπλοκής, βασίζεται στα στατιστικά που θέλουν τη μεγάλη μάζα να νοσεί ελαφρά ή ασυμπτωματικά και επενδύει στη διαχείριση βαρέων και κρίσιμων περιστατικών. Παράλληλα, εφαρμόζοντας το μέτρο της κοινωνικής αποστασιοποίησης και της απαγόρευσης κυκλοφορίας επιχειρείται επιμήκυνση του χρόνου κορύφωσης και αποδρομής, με στόχο την εξομάλυνση της καμπύλης.
Η τακτική αυτή αποσκοπεί να “αγοράσει” χρόνο, όπως χαρακτηριστικά έχουν δηλώσει από ελληνικής πλευράς τόσο ο κ. Τσιόδρας όσο και ο υπουργός Υγείας Βασίλης Κικίλιας. Έτσι το ΕΣΥ θα μπορέσει να διαχειριστεί τον όγκο, ενώ αυξάνονται πιθανότητες για ανάσχεση του ιού από τις υψηλές θερμοκρασίες και για την ανακάλυψη θεραπείας.
Στο μεταξύ, επιχειρείται η ενίσχυση του ΕΣΥ, με μέτρα μέσου βεληνεκούς, ώστε να μην θεωρηθεί πάγια η αύξηση των δαπανών, αλλά συγκυριακή και παροδική.
Οι συστάσεις του Π.Ο.Υ
Στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Τρίτη 24 Μαρτίου ο επικεφαλής του ΠΟΥ ήταν σαφής και δεν άφησε περιθώρια παρερμηνείας. Αφού ξεκαθάρισε ότι υπάρχει τρόπος να αλλάξει η τροχιά της πανδημίας είπε:
“Δεν μπορείς να κερδίσεις έναν αγώνα ποδοσφαίρου μόνο με άμυνα, πρέπει να επιτεθείς επίσης”
(…)
“Ζητώντας από τους ανθρώπους να μείνουν σπίτι και λαμβάνοντας άλλα μέτρα κοινωνικής απομάκρυνσης, είναι ένας σημαντικός τρόπος επιβράδυνσης της εξάπλωσης του ιού και “αγοράζουν” χρόνο, αλλά είναι αμυντικά μέτρα και δεν θα μας βοηθήσουν να κερδίσουμε”
είπε και συνέχισε:
“Για να κερδίσουμε, πρέπει να επιτεθούμε στον ιό με επιθετικές τακτικές. Εξετάζουμε κάθε ύποπτο κρούσμα, απομονώνουμε και περιθάλπουμε κάθε επιβεβαιωμένο και ανιχνεύουμε και θέτουμε σε καραντίνα κάθε κοντινή επαφή”.
Το συμπέρασμα
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Τέντρος Αντχάνομ Γκεμπρεγέσους, η Ελλάδα έχει δείξει αδυναμία να επιτεθεί στον covid-19, λόγω του περιορισμένου εύρους που καλύπτουν οι έλεγχοι με τα τέστ. Επίσης, αντιμετωπίζει προβλήματα στην καραντίνα, καθώς δεν είναι μόνο ζήτημα συμμόρφωσης των υπόπτων κρουσμάτων, αλλά έλλειψης ελέγχων στα σημεία εισόδου και εξόδου της χώρας.
Όπερ σημαίνει, ότι η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις χώρες που δεν έχουν επάρκεια φυσικών πόρων και κεφαλαίων για να αντιμετωπίσουν τον νέο κορονοϊό επιθετικά και συστήνει μεταφορές προσωπικού εσωτερικά, κατά την εμπειρία άλλων χωρών.
Επίσης, δεν μπορεί να παραβλεφθεί η ανάγκη για ομάδες άμεσης αντίδρασης, τις οποίες ενσωματώνει σε διάφορα σχέδια που έχουν διαρρεύσει η ελληνική κυβέρνηση, πλην όμως παραμένουν στα… χαρτιά.
Προβλήματα οργάνωσης-υποδομών
Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι τώρα η Ελλάδα αντιμετωπίζει ήδη έλλειμμα αναλωσίμων υλικών (μάσκες, στολές, κλπ), το οποίο θα οξυνθεί καθώς τα κρούσματα θα αυξάνονται και ο χρόνος θα πυκνώνει. Επίσης, από αρκετούς γιατρούς και άτομα σε θέσεις ευθύνης έχει αναδειχθεί το ζήτημα της καταλληλότητας των μέσων προφύλαξης του ιατρικού και παραϊατρικού προσωπικού.
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο Διευθυντής του Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών ΤΕΠ του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων, Αθ. Κιτσάκος, επισημαίνοντας ότι χωρίς στολές τύπου hazmat δεν υπάρχει αποτελεσματική προστασία από τον covid-19 σε νοσοκομειακό περιβάλλον, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι δεν έχουν ανανεωθεί οι οδηγίες προφύλαξης και ότι δεν αναφέρεται η αναγκαιότητα για σκουφάκι στο προσωπικό. Θέτει μάλιστα σε αντιδιαστολή της εικόνες του προσωπικού στην Κίνα.
Καταγγελίες υπάρχουν επίσης και για ελλείψεις γιατρών και υλικοτεχνικού εξοπλισμού. Όπως για παράδειγμα στο νοσοκομείο αναφοράς “Παμμακάριστος”, όπου δεν υπάρχει ακόμα πνευμονολόγος και εντατικολόγος, αλλά ούτε και εξοπλισμένες ΜΕΘ, αλλά χρησιμοποιούνται ΜΑΦ.
Τούτων δοθέντων, δεν είναι τυχαία η επιμόλυνση προσωπικού στα περισσότερα νοσοκομεία, ενώ πλέον εγείρονται ερωτηματικά για την αποτελεσματικότητα της νοσηλείας, όταν δεν υπάρχουν οι κατάλληλοι γιατροί και εξοπλισμός.