Με αμείωτη ένταση συνεχίζεται ο Μαραθώνιος διαβουλεύσεων σε διπλωματικό και κορυφαίο πολιτικό επίπεδο για τις εξελίξεις στα ενεργειακά μέτωπα της Ευρώπης, στα οποία εντάσσονται ο Nord Stream 2, ο αγωγός της Ουκρανίας και οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς από την περιοχή έχει δρομολογηθεί η διέλευση του East Med.
Τα δύο αυτά ζητήματα απασχόλησαν τον Βλάντιμιρ Πούτιν και την Άγκελα Μέρκελ σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν την Κυριακή, σε μια προσπάθεια να αναληφθεί συντονισμένη δράση και να περιοριστούν τα περιθώρια “ατυχημάτων”.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Καγκελαρίας οι δύο ηγέτες εξέφρασαν την πρόθεσή τους να ενισχύσουν το έργο του Nord Stream 2, προτάσσοντας την ισχυρή πολιτική βούληση ως απάντηση στις αμερικανικές κυρώσεις.
Οι εξελίξεις στο μέτωπο του Nord Stream ήταν όμως από καιρό αναμενόμενες και τόσο η ΕΕ όσο και η Ρωσία είχαν χρόνο να προετοιμαστούν για να αντιμετωπίσουν τέτοιο ενδεχόμενο. Συνεπώς, η επικοινωνία αυτή και τα μηνύματα που δημοσιοποιήθηκαν δεν εστιάζουν τόσο στην επίδειξη πολιτικού σθένους και αποφασιστικότητας, αλλά θεωρείται πιθανότερο να εντάσσεται σε ευρύτερη στρατηγική συντονισμού κινήσεων, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ ετοιμάζεται να διευρύνει το μέτωπο του εμπορικού πολέμου με την ΕΕ, αμέσως μετά την υπογραφή της καταρχήν συμφωνίας με την Κίνα.
Πούτιν και Μέρκελ συζήτησαν και για την κατάσταση στη Λιβύη και εξέτασαν και την ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ της Ουκρανίας των αυτόανακηρρυσόμενων δημοκρατιών στο Λουάνσκ και Ντόντεσκ, σύμφωνα με το γραφείο Τύπου του Κρεμλίνου.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ρωσία κατέληξε σε 5ετή συμφωνία με την Ουκρανία για τη μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη, μετά τη νέα συνεδρίαση της ομάδας της Νορμανδίας για τα μέτωπα της Κριμαίας και της Ανατολικής και Νότιας Ουκρανίας.
«Τα ζητήματα της συνεργασίας στον τομέα του αγωγού φυσικού αερίου συζητήθηκαν. Επιβεβαιώθηκε η ετοιμότητα για περαιτέρω στήριξη του έργου για το Nord Stream 2. Παράλληλα, σημειώθηκε πρόοδος στις διαπραγματεύσεις για τη συνέχιση της μεταφοράς ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας μετά την 1η Ιανουαρίου 2020″.
Οι ηγέτες της Ρωσίας και της Γερμανίας συζήτησαν επίσης και για την εμπόλεμη κατάσταση στη Λιβύη, συμπεριλαμβάνοντας τον ρόλο της Γερμανίας και των Ηνωμένων Εθνών στην επίλυση της διαμάχης.
«Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής απόψεων σχετικά με τη Λιβύη, επιβεβαιώθηκε η πρόθεση για οικοδόμηση πολιτικών και διπλωματικών προσπαθειών για την επίλυση της κρίσης, συμπεριλαμβανομένης της διαμεσολάβησης της Γερμανίας και του ΟΗΕ»,
πρόσθεσε το Βερολίνο.
Οι αναφορές αυτές αν και εν γένει τυπικές, αν τοποθετηθούν στο ευρύτερο κάδρο των εξελίξεων, είναι προφανές ότι αποτελούν μήνυμα προς τις εμπλεκόμενες πλευρές και φαίνεται να προλειαίνουν το έδαφος για την ανάληψη πρωτοβουλιών, οι οποίες στόχο έχουν να παγώσουν τις εξελίξεις που κινούνται σε συγκρουσιακή τροχιά. Με δεδομένο μάλιστα ότι το ζήτημα της Λιβύης εξετάστηκε στην ίδια συζήτηση με τον Nord Stream 2 και τις εισαγωγές φυσικού αερίου από την Ουκρανία, είναι προφανές ότι επιχειρείται να σταλεί μήνυμα στις ΗΠΑ.
Αφή στιγμής οι ΗΠΑ επωφελούνται από τη σύμβαση για μεταφορά ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας, μεσο-βραχυχρόνια, φαίνεται ότι προωθείται ενός είδους συμβιβασμός, στο πλαίσιο του οποίο αποκαθίσταται η σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο και Βόρεια Αφρική. Ωστόσο, ακόμα δεν είναι ξεκάθαρο τι ρόλος επιφυλάσσεται σε Ελλάδα, Τουρκία, Κύπρο, Ισραήλ και Αίγυπτο, ούτε είναι δυνατόν να αποσαφηνιστεί το μέλλον του East Med, σε αυτή τη φάση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι της συνομιλίας της Άγκελα Μέρκελ με τον Βλάντιμιρ Πούτιν είχε προηγηθεί επικοινωνία του Ρώσου προέδρου με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, με τον τελευταίο να μιλά στη συνέχεια με τον Ταγίπ Ερντογάν. Στο μεταξύ για τις εξελίξεις στην περιοχή είχε ενημερωθεί και ο Ντόναλντ Τραμπ μέσα από επικοινωνία του με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι.
Η έντονη πολιτική κινητοποίηση έρχεται μερικές μέρες πριν την προγραμματισμένη κλιμάκωση της κατάστασης στην ανατολική Μεσόγειο, καθώς στις 2 Ιανουαρίου έχει προγραμματιστεί η υπογραφή της συμφωνίας του East Med από Ελλάδα, Κύπρο, Ισραήλ και Ιταλία στην Αθήνα. Την ίδια μέρα στην Άγκυρα το Κοινοβούλιο καλείται να εγκρίνει την εσπευσμένη αποστολή τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη.
Ραγδαίες είναι όμως και οι εξελίξεις στη Λιβύη, όπου οι δυνάμεις του Χαφτάρ προελαύνουν προς την Τρίπολη, ενώ καταγγέλλουν άφιξη μισθοφόρων της Άγκυρας από τζιχαντιστικές ομάδες της Συρίας, που πολεμούν στο πλευρό της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNA), η οποία πρόκειται στους Αδελφούς Μουσουλμάνους. Από την άλλη πλευρά καταγγέλλεται αντίστοιχη δράση Ρώσων μισθοφόρων στο πλευρό των δυνάμεων του στρατάρχη Χαφτάρ (LNA).
